Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Με τη… συγκατάθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα προχωρήσει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης στην 3η κατά σειρά φέτος αναθεώρηση του στόχου για τον ρυθμό ανάπτυξης του 2021. Σύμφωνα με πληροφορίες, το τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού θα προβλέπει στόχο ελαφρώς πιο… συντηρητικό συγκριτικά με το +7,1% που προβλέπει η Κομισιόν για την Ελλάδα. Η πιο συγκρατημένη αναθεώρηση αναμένεται να ισχύσει ως γραμμή και για το 2022 καθώς, παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάζει τον πήχη στο 5,2% για την επόμενη χρονιά, η κυβέρνηση θα κρατήσει τον στόχο για το 2022 κάτω από το 5%. Ουσιαστικά θα επικρατήσει η λογική όλου του τελευταίου διαστήματος, σύμφωνα με την οποία είναι προτιμότερο οι στόχοι να αναθεωρούνται προς τα πάνω παρά προς τα κάτω.
Την εκτίμηση ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2021 θα είναι ο 3ος υψηλότερος μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης φτάνοντας στο 7,1% ενσωματώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις φθινοπωρινές της προβλέψεις. Ταυτόχρονα, η Κομισιόν τοποθετεί την Ελλάδα στην τελευταία θέση της κατάταξης όσον αφορά την αύξηση των τιμών, προβλέποντας πληθωρισμό μόλις 0,1% για φέτος και 1% για το 2022. Από την άλλη, η Ελλάδα θα καταγράψει, σύμφωνα με τις προβλέψεις, και δύο αρνητικές ευρωπαϊκές πρωτιές.
Οι αρνητικές πρωτιές
Η πρώτη έχει να κάνει με το ύψος του ελλείμματος γενικής κυβέρνησης, το οποίο για το 2021 θα φτάσει στο 9,9%, που συνιστά και τη δεύτερη χειρότερη επίδοση στην Ευρώπη μετά από αυτή της Μάλτας. Όσο για την αναλογία του χρέους ως προς το ΑΕΠ, εκτιμάται ότι θα παραμείνει για δεύτερη χρονιά πάνω από το όριο του 200% – συγκεκριμένα στο 202,9%, ποσοστό που συνιστά τη χειρότερη επίδοση στην Ευρώπη και τη δεύτερη χειρότερη διεθνώς.
Η Κομισιόν βλέπει ανάπτυξη ταχύτερη από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και για το 2022, ανεβάζοντας τον πήχη για την Ελλάδα στο 5,2% έναντι 4,3% που είναι ο μέσος εκτιμώμενος όρος για την Ε.Ε. Όσο για το 2023, ο ρυθμός ανάπτυξης για την Ελλάδα προσδιορίζεται στο 3,6% έναντι 2,4% στην Ευρωζώνη. Σε επίπεδο ελλείμματος, εκτιμά ότι θα υπάρξει ταχεία αποκλιμάκωση του ελλείμματος γενικής κυβέρνησης για την επόμενη χρονιά από το 9,9% του ΑΕΠ στο 3,9% για το 2022, με προοπτική περαιτέρω μείωσης στο 1,1% για το 2023. Και για το χρέος εκτιμά ότι θα υπάρξει αποκλιμάκωση από το 2022 και μετά, ώστε να επανέλθουμε κάτω από το όριο του 200%. Η ανεργία θα κινηθεί πτωτικά από το 15,3% στο 15% για το 2022 και στο 14,5% για το 2023. Από όλες τις προβλέψεις, η πλέον… απροσδόκητη έχει να κάνει με τον πληθωρισμό.
Ο πληθωρισμός
Ενώ στην Ευρωζώνη εκτιμάται ότι θα σπάσει το «όριο ανοχής» του 2% τόσο για το 2021 όσο και για το 2022 (με πληθωρισμό 2,4% και 2,2% αντίστοιχα), για την Ελλάδα προβλέπεται ότι η χρονιά θα κλείσει με τη μικρότερη μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή σε ολόκληρη την Ευρωζώνη: μόλις +0,1%. Αντίστοιχη δε είναι η εικόνα και για το 2022 και για το 2023, καθώς προβλέπεται ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στην τελευταία θέση της σχετικής λίστας. Στον κατάλογο με τα ρίσκα και τους κινδύνους που ελλοχεύουν για την ελληνική οικονομία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τοποθετεί την αβεβαιότητα όσον αφορά την εξέλιξη της πανδημίας αλλά και τις πιθανές επιπτώσεις στον τουρισμό, καθώς επίσης και το πιθανό «φρενάρισμα» που θα μπορούσε να προκαλέσει η απόσυρση των μέτρων στήριξης. Αντίστοιχη… αγωνία διατυπώνεται και για την αγορά εργασίας, λόγω της σταδιακής απόσυρσης των μέτρων στήριξης όπως το πρόγραμμα «Συν-Εργασία».
Την εκτίμηση για ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης και το 2021 και το 2022 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τη στηρίζει σε προβλέψεις για ισχυρούς διψήφιους ρυθμούς αύξησης τόσο των επενδύσεων όσο και των εξαγωγών προφανώς και λόγω των εκτιμήσεων για την καλή πορεία του τουρισμού. Ειδικότερα:
1. Για τις εξαγωγές προβλέπεται ρυθμός αύξησης 16,2% για το 2021, 15% για το 2022 και 9,2% για το 2023. Είναι ρυθμοί υπερδιπλάσιοι σε σχέση με τους αντίστοιχους που καταγράφονται στις εισαγωγές. Εκεί προβλέπεται θετικός ρυθμός μεταβολής 8,1% για το 2021, 6,9% για το 2022 και 5,2% για το 2023. Οι μεταβολές αυτές εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε μείωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (από το 6,3% το 2021, στο 4% το 2022 και στο 2,8% το 2023), όχι όμως και στη μείωση του ελλείμματος στο εμπορικό ισοζύγιο, το οποίο μάλιστα εκτιμάται ότι θα διευρυνθεί στην τριετία από το 12,7% του ΑΕΠ το 2021 στο 13,4% το 2022 και στο 14,2% το 2023.
2. Για τις επενδύσεις εκτιμάται ότι ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου θα κινηθεί ανοδικά με ρυθμό 15,3% για το 2021, 13,4% για το 2022 και 8,2% για το 2023. Αύξηση 22,4% προβλέπεται για φέτος στις επενδύσεις σε εξοπλισμό, με το 2022 να κλείνει στο 16,3% και το 2023 στο 8,9%.
Η ανεργία
Ο ισχυρός ρυθμός ανάπτυξης εκτιμάται ότι θα επιδράσει θετικά στην περαιτέρω αποκλιμάκωση της ανεργίας από το 16,3% το 2020 στο 15,3% το 2021, στο 15% το 2022 και στο 14,5% το 2023. Πάντως, η Κομισιόν προβλέπει ότι η Ελλάδα δεν θα χάσει τα πρωτεία της Ευρώπης όσον αφορά το ύψος της ανεργίας, αν και αυτό έχει καταγραφεί τους τελευταίους μήνες στις στατιστικές της Eurostat με την Ισπανία να περνάει μπροστά.
Το έλλειμμα σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα φτάσει στο 9,9% του ΑΕΠ, για να υποχωρήσει στο 3,9% το 2022 (προφανώς λόγω της απόσυρσης των μέτρων στήριξης), αλλά και στο 1,1% για το 2023. Το κόστος των μέτρων στήριξης εκτιμάται από την Κομισιόν σε περίπου 6,5% του ΑΕΠ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η έκθεση της Κομισιόν κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο γεγονός ότι όλα τα μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης θα καλυφθούν από τους πρόσθετους πόρους που έχουν εξασφαλιστεί εξαιτίας της αύξησης των τιμών των ρύπων, χωρίς δηλαδή να υπάρξει ενεργειακό κόστος. Το υψηλό έλλειμμα ευθύνεται και για τη διατήρηση του χρέους πάνω από το όριο του 200% για δεύτερη διαδοχική χρονιά: από το 206,3% το 2020 προβλέπεται μικρή αποκλιμάκωση στο 202,9%, ενώ το 2022 θα έχουμε επαναφορά κάτω από το όριο του 200% (196,9%). Για το 2023, η αναλογία θα μειωθεί περαιτέρω στο 192,1%.
Επιβεβαίωση
«Οι Προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβεβαιώνουν την ορθότητα και αποτελεσματικότητα της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής στη χώρα μας» δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, ενώ στη δήλωσή του στάθηκε σε τέσσερις προβλέψεις αναφέροντας ότι:
* 1ον. Επιβεβαιώνουν ότι η ανάκαμψη και ανάπτυξη της οικονομίας θα είναι ισχυρή και διατηρήσιμη, πολύ ισχυρότερη από τις αρχικές εκτιμήσεις και τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
* 2ον. Επιβεβαιώνουν ότι ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης είναι βιώσιμος, αφού εδράζεται, κυρίως, στη σημαντική αύξηση επενδύσεων και εξαγωγών.
* 3ον. Επιβεβαιώνουν ότι η ανεργία έχει συρρικνωθεί σημαντικά την τελευταία διετία, παρά την πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση, και προβλέπεται να συνεχίσει να αποκλιμακώνεται.
* 4ον. Επιβεβαιώνουν ότι ο ετήσιος πληθωρισμός, τόσο το 2021 όσο και το 2022, προβλέπεται να παραμείνει στο χαμηλότερο επίπεδο μεταξύ όλων των κρατών-μελών της Ευρώπης.
