Την ίδια στιγμή που η ΕΕ συζητούσε την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν επισκέπτεται το Αζερμπαϊτζάν και απειλεί την Αρμενία ότι «ο αγώνας δεν έχει τελειώσει». Πολυάριθμα τα σχόλια στον Τύπο.
Την Πέμπτη το Αζερμπαϊτζάν γιόρτασε τη νίκη επί της Αρμενίας με επιβλητική παρέλαση στην πρωτεύουσα Μπακού, παρουσία του προέδρου της χώρας Αλίγιεφ, αλλά και του Τούρκου προέδρου Ερντογάν. Η Süddeutsche Zeitung σχολιάζει: «Ο στρατιωτικός θρίαμβος του Αζερμπαϊτζάν θα ήταν αδιανόητος χωρίς τον Ερντογάν. Τα όσα είπε στη συνέχεια φανερώνουν πολλά για την αντίληψή του περί πολιτικής: ‘Κάναμε μία προσπάθεια να μιλήσουμε, αλλά δεν πέτυχε κι έτσι αποφασίσαμε να δράσουμε. Τελεία και παύλα’. Αν έτσι μιλάει ένας πρόεδρος που ακολουθεί μία ωμή πολιτική κανονιοφόρων απέναντι σε Έλληνες και Κύπριους, αναρωτιέται κανείς πόσο έξυπνα φέρεται η ΕΕ δείχνοντας εγκράτεια στο ζητημα των κυρώσεων απέναντι στην Τουρκία».
Σε παρόμοιο ύφος το σχόλιο της Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ): «Στην καλύτερη περίπτωση είναι απλώς λεονταρισμός ο ισχυρισμός του Αζέρου δικτάτορα Ιλχάμ Αλίγιεφ, στη διάρκεια της παρέλασης στο Μπακού, ότι η αρμενική πρωτεύουσα Εριβάν είναι η «ιστορική γη μας». Καλό είναι όμως να μην επαναπαυθεί σε αυτή την ερμηνεία ο υπόλοιπος κόσμος. Όταν μάλιστα ο πιο στενός σύμμαχος του Αλίεφ, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν, αναφέρει στην ίδια εκδήλωση ότι «ο αγώνας δεν έχει τελειώσει» και εγκωμιάζει ως ήρωα έναν από τους πρωταγωνιστές της γενοκτονίας των Αρμενίων. Το ότι ο Ερντογάν καταφεύγει σε τέτοιες δηλώσεις ας λάβει υπόψη της και η ΕΕ ενόψει αποφάσεων για την τουρκο-κυπριακή διαμάχη». Για το ίδιο ζήτημα η αυστριακή εφημερίδα Der Standard σημειώνει ότι «ο Ερντογάν απηύθυνε νουθεσίες στην Αρμενία», λέγοντας ότι αναμένει «θαρραλέα βήματα για την οικοδόμηση σχέσεων καλής γειτονίας. Επιπλέον, ζήτησε από την Αρμενία να λογοδοτήσει για την καταστροφή πόλεων και ιστορικών μνημείων».
Δύσκολη αποστολή για την Άνγκελα Μέρκελ
Σε ρόλο διαμεσολαβητή για το ζήτημα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας βλέπει την Άνγκελα Μέρκελ η εφημερίδα Die Welt. Όπως επισημαίνει «στην προσφορά των Ευρωπαίων για διάλογο, τον Οκτώβριο, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αντέδρασε με την εκ νέου αποστολή πλοίου για γεωτρήσεις στη Μεσόγειο, με έκκληση για μποϊκοτάζ στα γαλλικά προϊόντα, με τον προσβλητικό χαρακτηρισμό του Γάλλου προέδρου Μακρόν ως ‘ψυχασθενούς’ και με μία επιθετική πολιτική στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, στον Νότιο Καύκασο. Όλα αυτά τα βήματα αντιβαίνουν στα συμφέροντα της ΕΕ. Στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ τη Δευτέρα, διεφάνη για πρώτη φορά ένα ευρύτερο μέτωπο υπέρ της διεύρυνσης των κυρώσεων. Εκτός από την Κύπρο και την Ελλάδα, είναι κυρίως η Γαλλία που πιέζει για να επιβληθούν τιμωρητικά μέτρα και θέλει να καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις επ΄αυτού στη σύνοδο κορυφής. Θεωρείται σίγουρο ότι θα επιβληθεί απαγόρευση εισόδου και πάγωμα τραπεζικών λογαριασμών σε πρόσωπα και επιχειρήσεις που σχετίζονται με τις έρευνες για φυσικό αέριο στα ανοιχτά της Κύπρου».
Η εφημερίδα του Βερολίνου σημειώνει ότι η Άνγκελα Μέρκελ «θα πρέπει επιτέλους να λάβει θέση στο ζήτημα των κυρώσεων. Την ίδια στιγμή θα ήταν καλό να καθησυχάσει τον Μακρόν. Σε τελική ανάλυση θα πρέπει να παρουσιάσει ένα πακέτο κυρώσεων, το οποίο θα γίνει αποδεκτό τόσο από τον Μακρόν, όσο και από τις χώρες εκείνες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, που καλούν σε διάλογο με την Άγκυρα».
«Η ΕΕ δεν έχει ενιαία γραμμή»
Η οικονομική επιθεώρηση Handelsblatt παρουσιάζει αναλυτικά, στην ηλεκτρονική της έκδοση, τις διαφορές απόψεων μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας στο ζήτημα της ΑΟΖ. Μεταξύ άλλων υπενθυμίζει ότι «Γαλλία και Βρετανία χρειάστηκαν δεκαετίες μέχρι να διαμοιράσουν τη θαλάσσια περιοχή στα Channel Islands. Στην περίοδο 2002-2016 Αθήνα και Άγκυρα είχαν διαπραγματευθεί για την οριοθέτηση της ΑΟΖ σε διάφορες περιοχές, ωστόσο δεν επήλθε συμβιβασμός μετά από 61 γύρους διαπραγματεύσεων. Τη λύση δυσχεραίνει όχι μόνο η περίπλοκη γεωγραφία, αλλά και η ‘προαιώνια έχθρα’ των δύο λαών. Η προσπάθεια του Ερντογάν να μετατρέψει την Τουρκία σε ηγεμονική δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο ξυπνά στην Ελλάδα παλαιούς φόβους για εδαφικές αξιώσεις σε ελληνικά νησιά του Αιγαίου».
Όσον αφορά τη στάση της Ευρώπης, η Handelsblatt τονίζει ότι «η ΕΕ δεν έχει ενιαία γραμμή. Μπορεί οι Ευρωπαίοι ηγέτες να διαβεβαιώνουν Ελλάδα και Κύπρο για την αλληλεγγύη τους και να απειλούν την Τουρκία με κυρώσεις αν συνεχίσει τις ‘παράνομες’, όπως αναφέρεται, γεωτρήσεις. (…). Αλλά ενώ η Γαλλία και η Αυστρία, μαζί με Ελλάδα και Κύπρο, απαιτούν κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας, ιδιαίτερα η Γερμανία μπλοκάρει τη σχετική απόφαση. Η Άνγκελα Μέρκελ ποντάρει σε διάλογο με την Τουρκία, μεταξύ άλλων γιατί φοβάται νέες αντιπαραθέσεις με τον Ερντογάν στη μεταναστευτική πολιτική. Μέχρι στιγμής πάντως, η καγκελάριος έχει αποτύχει στην προσπάθειά της να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων σχετικά με την οριοθέτηση της ΑΟΖ».
