Le Point, 25/6/2020, no 2496
Συγγραφέας του βιβλίου “Et apres” Fayard, 2020).
“Δεν υπάρχει χειρότερος αμαθής από αυτόν που δε θέλει να γνωρίζει”. Οπαδός του πραγματισμού σχετικά με τις εξωτερικές υποθέσεις, προτείνει την οικολογικοποίηση όλης της κοινωνίας. Θεωρεί ότι “η Ευρώπη έχει γίνει ένας μικρός παράδεισος για αρκούδες, ενώ ο κόσμος είναι Jurassic Park”.
Ιστορική Κρίση
Ποτέ ο κόσμος ολόκληρος δεν είχε φόβο από την ίδια απειλή ταυτόχρονα. Αυτός ο συνολικός φόβος εξαπλώθηκε με ένα εκθαμβωτικό τρόπο στο ρυθμό της άμεσης πληροφορίας και της κίνησης Μπράουν των ταξιδιωτών κάθε είδους. Οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για την υγεία και μετά για την οικονομία επιβλήθηκαν. Αλλά η συνείδηση ότι πρέπει να οικολογικοποιήσουμε τους τρόπους της ζωής και της παραγωγής είναι ήδη παρούσες. Οι οικολόγοι είχαν πριν από όλους, τις καλές διαθέσεις, αλλά παραμένουν μειονότητα: πολύ αριστεροί, πολύ ουτοπικοί, πολοί αντίθετοι στην επιστήμη. Η συνολική απο-μεγέθυνση είναι μη εφαρμίσιμη: τα τέσσερα πέμπτα της ανθρωπότητας θέλουν να αναπτυχθούν, φιλοδοξούν να ζήσουν καλύτερα. Δεν είμαστε εμείς που θα τους σταματήσουμε. Αυτό που πρέπει ίσως να γίνει είναι καλύτερη διαμόρφωση των συνθηκών διαβίωσης και διόρθωση της παγκοσμιοποίησης.
Μεταμόρφωση της Ευρώπης σε υπερδύναμη
Ο συγγραφέας διαχωρίζει την οικολογία από τον όρο “οικολογικοποίηση”. Όπως ακριβώς και τη βιομηχανία από τη βιομηχανοποίηση. Η διαφορά είναι ότι στη μία περίπτωση, η έννοια είναι περιγραφική και στατική, ενώ στην άλλη δυναμική, μια δέσμη μέτρων, ενεργειών, επενδύσεων… Κατά τη γνώμη του συγγραφέα, η επιβίωση της ανθρωπότητας είναι σε κίνδυνο εάν 9 με 10 δις ανθρώπων λειτουργούν με “δυτικά πρότυπα”, συμπεριλαμβανομένης και της Κίνας. Οι ενέργειες των ανθρώπων πρέπει να αποφεύγουν κάθε ρομαντισμό ή κάθε ιδεολογία. Για παράδειγμα, κατασκευή επίπλων με ουδέτερη ενέργεια, λιγότερη κατανάλωση κρέατος, διατήρηση της πυρηνικής ενέργειας μέχρι η ηλιακή να γίνει πραγματικά ανταγωνιστική.
Η Ευρώπη πρέπει να ισχυροποιηθεί και να ξεφύγει από τις “αγαθές ιδέες” ότι με την ανάπτυξη και το εμπόριο, τα κράτη μέλη θα γίνουν πιο μοντέρνα, πιο δημοκρατικά και ότι οι αξίες της θα επεκταθούν σε όλο τον κόσμο. Η ανακάλυψη της εξάρτησής της μέσα σε μερικούς τομείς έδειξε ότι το εξιδανικευμένο όραμα της παγκοσμιοποίησης γύρισε εναντίον της. Πρόσφατα, η πανδημία έδειξε ότι οι πολίτες των κρατών μελών στράφηκαν προς τις εθνικές κυβερνήσεις τους για τις μάσκες και τους αναπνευστήρες παρά προς την Ευρώπη. Βέβαια, η Ευρώπη δεν δημιουργήθηκε για να κατασκευάζει αναπνευστήρες. Και αν οι πολίτες περιμένουν τα πάντα από την Ευρώπη, τότε θα κατηγορηθεί ότι δεν ανταποκρίνεται στα “θέλω” τους, και το γεγονός αυτό δίνει τροφή στο λαϊκισμό. Μερικοί αγχώνονται όταν γίνεται λόγος για ευρωπαικά σύνορα, αλλά αυτά δεν μπορούν να θεωρηθούν ως ένα τείχος.
ΑΕΠ οικολογίας
Η ιδέα ενός ΑΕΠ οικολογίας – ΑΕΠ/Ο, θα ήταν ότι τα οικολογικά κόστη λαμβάνονται πλήρως υπόψη και ότι τους αποδίδεται μια τιμή. Ο φόρος του άνθρακα είναι μια αρχή. Εάν μπορούσε να υπολογιστεί το ΑΕΠ/Ο από ένα μαθηματικό ή οικονομικό επιστήμονα, οποιοσδήποτε αποφασίζων θα εγκατέλειπε μια επένδυση που θα δημιουργούσε μια οικολογική εκτροπή, επειδή δεν θα ήταν αποδοτική.
Τέλος, ο συγραφέας προτείνει τη δημιουργία μιας θέσης Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης ο οποίος θα ήταν υπεύθυνος της οικολογικοποίησης. Η οικολογική προσέγγιση πρέπει να είναι ολική και διαγώνια. Μια μικρή επιστημονική ομάδα η οποία θα ζητούσε από κάθε υπουργό στον τομέα του, τί θα μπορούσε να οικολογικοποιηθεί σε ένα, δύο, πέντε χρόνια;
