Skip to main content

Με «θυσίες» ξεκίνησε το ΔΝΤ

Από την έντυπη έκδοση 

Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]

Λίγο μετά την απόβαση στη Νορμανδία, εκπρόσωποι των συμμαχικών δυνάμεων, ανάμεσά τους και ο Βρετανός οικονομολόγος Τζον Μέιναρντ Κέινς, πέρασαν τρεις εβδομάδες του Ιουλίου 1944 σ’ ένα ξενοδοχείο, στο Μπρέτον Γουντς στα ορεινά του Νιου Χάμσαϊρ των ΗΠΑ.

Ο σχεδιασμός του νέου παγκόσμιου οικονομικού συστήματος ήταν η αιτία και τα δίδυμα γεννητούρια (ΔΝΤ και Παγκόσμια Τράπεζα) χρύσωσαν την ανησυχία για την ανισορροπία.

Ο Κέινς είχε μια θεωρία, που «ηττήθηκε» μεν από την ανερχόμενη αμερικανική κυριαρχία, αλλά εξακολουθεί να έχει μεγάλη αξία. Σε γενικές γραμμές, υποστήριζε ότι η σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας απαιτεί τη συστηματική ανακύκλωση των πλεονασμάτων των πλεονασματικών χωρών υπό μορφήν παραγωγικών επενδύσεων στις ελλειμματικές χώρες.

Ποιος θα αναλάμβανε την ανακύκλωση; Κατά Κέινς, ένας οργανισμός, κάτι σαν μια παγκόσμια κεντρική τράπεζα, με ισότιμη εκπροσώπηση όλων των δυτικών χωρών.

Αυτός που είχε τα πλεονάσματα, δηλαδή οι ΗΠΑ και ο εκπρόσωπός τους, Χάρι Ντέξτερ Γουάιτ, δεν ήθελαν ν’ ακούσουν κουβέντα. Δεν είναι μυστικά αυτά και κρυφά ντοκουμέντα, σε μια ιστορία που είχε τελικά δύο «φαλιμέντα».

Ο Γουάιτ δεν έγινε επικεφαλής του νεοσύστατου ΔΝΤ, γιατί κάτι ψιθύρισε ο Χούβερ του FBI στον Τρούμαν. Υποψίες για κατασκοπεία υπέρ των Σοβιετικών. Σοβαρή κατηγορία. Μπέρδεμα εν τη γενέσει, εν δυνάμει σκάνδαλο με μία λέξη.

Ο ένοικος του Λευκού Οίκου έπρεπε το θέμα να κλείσει και τη βρήκε τη λύση: γενικός διευθυντής του ΔΝΤ θα είναι Ευρωπαίος -από χώρες που είχαν πληγεί από τη ναζιστική εισβολή, για να βγάλει από τη μέση τον Κέινς με τις επικίνδυνες ιδέες- και πρόεδρος στην Παγκόσμια Τράπεζα Αμερικανός.

Οι «πατεράδες» του Μπρέτον Γουντς έχασαν την επιμέλεια των θεσμικών τέκνων τους. Με «θυσίες» ξεκίνησε το ΔΝΤ, θυσίες απαίτησε, συχνά απέτυχε, κάποτε το παραδέχτηκε, αφού «ποινής» δεν έτυχε, μα από τις πολιτικές ισορροπίες δεν ξέφυγε.

«Υπάρχουν όρια στον πόνο» δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του για την Ελλάδα. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν όρια, πολιτικά, και για την ανακούφιση του πόνου.