Από το 1 έως το 10; «Βαθμολογία: 12». Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν μπορούσε να κρύψει την ικανοποίησή του μετά τη συνάντησή του με τον Σι Τζινπίνγκ στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Οικονομικής Κοινότητας Ασίας-Ειρηνικού (APEC).
Η συνάντηση των δύο «υπερδυνάμεων» – η πρώτη της δεύτερης θητείας του Αμερικανού προέδρου- είχε ως στόχο να φέρει τις ΗΠΑ και την Κίνα πιο κοντά, μετά από μήνες συγκρούσεων και εμπορικού πολέμου. Και πάνω απ’ όλα να βοηθήσει τις υπερδυνάμεις να βρουν έναν τρόπο να συμμετάσχουν σε διάλογο υψηλού επιπέδου για κρίσιμα ζητήματα.
Η σύνοδος κορυφής Τραμπ-Σι ήταν μια ολοκληρωμένη συζήτηση για την σινοαμερικανική ύφεση. Για μια «νέα Γιάλτα».
Είναι μια «ένοπλη» εκεχειρία, με την έννοια ότι από σήμερα οι δύο υπερδυνάμεις θα ξαναρχίσουν να υφαίνουν τους ιστούς τους, προστατεύοντας τα συμφέροντά τους. Αλλά καταδεικνύει επίσης ότι η Ουάσιγκτον δεν μπορεί πλέον να τα καταφέρει χωρίς το Πεκίνο- και η Κίνα χωρίς την Αμερική.
Άλλωστε, η πλήρης αποσύνδεση των δύο οικονομιών δεν θα συμβεί ποτέ. Είναι τόσο αλληλένδετες που είναι αδύνατο να επιτευχθεί. Η σχέση θα γίνει κάπως πιο σταθερή όταν εδραιωθούν οι σφαίρες επιρροής και των δύο χωρών.
Συμφωνία win-win
Η πρώτη πτυχή της συμφωνίας Τραμπ-Σι είναι η μονοετής εκεχειρία στον κινεζικό έλεγχο των εξαγωγών σπάνιων γαιών.
Η δεύτερη είναι η άμεση αγορά αμερικανικής σόγιας από τους Κινέζους και η μείωση των δασμών στη φαιντανύλη..
Τρίτον, οι ΗΠΑ παραιτούνται από τους φόρους στα πλοία που δένουν στα λιμάνια τους.
Μια συμφωνία win –win ,καθώς και οι δύο χώρες την χρειάζονταν. Γιατί, οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου δεν μπορούν να λειτουργήσουν η μία χωρίς την άλλη.
Η Αμερική επωφελείται από το άνοιγμα της Κίνας στις εξαγωγές σπανίων γαιών, που είναι κρίσιμες για την οικονομία του 21ου αιώνα.
Η Κίνα, από την άλλη, σταθεροποιεί τη σχέση με την Ουάσιγκτον, την οποία ο πρόεδρος Σι έχει χαρακτηρίσει ως «γιγαντιαίο πλοίο» που πρέπει να διατηρηθεί σε καλή πορεία. Η Κίνα εξασφαλίζει επίσης την ουσιαστική υποβάθμιση της Ταϊβάν από τον Τραμπ .
Νέο «κόκκινο τηλέφωνο»
Δεν γνωρίζουμε βέβαια ακόμη αν αυτό είναι το νέο «κόκκινο τηλέφωνο» που βασίζεται στο πρότυπο του Ψυχρού Πολέμου. Είναι σίγουρα μια προσπάθεια να οδηγηθεί ο ανταγωνισμός των δύο υπερδυνάμεων σε μια διαχειρίσιμη πορεία. Μια τάση που θα πρέπει να αναλυθεί προσεκτικά τους επόμενους μήνες.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Τραμπ πέρασε τέσσερις ημέρες στην Ασία σφυρηλατώντας συμμαχίες. Ούτε ότι ο Σι Τζιπίνγκ θα παραμείνει για τρεις ημέρες στην Νότια Κορέα για να αναπτύξει σχέσεις στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής APEC.
Η συμφωνία δεν σημαίνει το τέλος των εχθροπραξιών.
Κάθε πλευρά έχει τα γεράκια της: Ο Τραμπ έχει διάφορους νέο-συντηρητικούς που θα ήθελαν να εξαλείψουν τους Κινέζους. Αλλά και ο Σι πρέπει να αντιμετωπίσει σκληροπυρηνικούς. που θα ήθελαν να συντρίψουν τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι Κινέζοι και οι Αμερικανοί έχουν αντικρουόμενα συμφέροντα στη Νότια Αμερική. Οι επιθετικές κινήσεις του Τραμπ στη Βενεζουέλα και η υποστήριξη προς τον πρόεδρο Μιλέι στην Αργεντινή, πηγάζουν ακριβώς από τη διείσδυση της Κίνας σε αυτό το μέρος του κόσμου, στην «αυλή» των ΗΠΑ. Η Νότια Αμερική, εν ολίγοις, θα αποτελέσει επίσης πεδίο μάχης. Η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο είναι πλέον ανταγωνιστές σε κάθε μέτωπο.
Και η Ευρώπη …παρακολουθεί
Και η Ευρώπη; Για άλλη μια φορά στέκεται άπραγη και παρακολουθεί τα «βουβάλια» να χωρίζουν τον κόσμο σε νέες σφαίρες επιρροής.
Ζούμε σε σιδερένιες εποχές, αλλά οι περισσότεροι ηγέτες στην Ευρώπη δεν θέλουν να το κατανοήσουν και να προσαρμοστούν. Όπως γράφει ο Θουκυδίδης στο περίφημο 5ο βιβλίο της ιστορίας του Πελοποννησιακού για τον περιβόητο διάλογο των Μηλίων με τους Αθηναίους: «…δυνατά δε οι προύχοντες πράσσουσι και οι ασθενείς ξυγχωρούσιν» – οι ισχυροί πράττουν ό, τι τους επιτρέπει η δύναμή τους και οι αδύναμοι υποχωρούν και το αποδέχονται».
