«Στον τόπο αυτό ακρίβυνε πολύ η σιωπή, πολύτιμη μέσα στη σπανιότητά της. Πασχίζει να ανασάνει ψάχνοντας ρωγμές στην ακαταμάχητη βλακεία των παντογνωστών, των δημοκόπων και των φλυαρούντων της τηλοψίας, της κοινωνικής δικτύωσης και των ερτζιανών».
«Οχυρά», εκδόσεις στίξις.
Με αφορμή, τις λυσσαλέες κραυγές της «Σαββοπουλιάδας» που κρίνουν άσκεφτα, τις επιδείξεις παντογνωσίας των ασχέτων και τις προσπάθειες εκμηδενισμού του έργου του «Νιόνιου», κάνω μια μικρή επίκληση στους απανταχού μικρόψυχους να αναρωτηθούν:
-Μήπως είναι πολύ σκληρό, ανεδαφικό, να ζητάτε από έναν δημιουργό την απόλυτη ταύτιση έργου και ζωής κατά τα δικά σας μέτρα;
-Θα μηδενίζατε το έργο ενός (κομμουνιστή που έγινε υπουργός της ΝΔ του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη) Μίκη Θεοδωράκη, ενός (και εμπόρου όπλων) Αρθούρου Ρεμπώ, ενός (και τρόφιμου πορνείων, κλέφτη) Φρανσουά Βιγιόν, ενός (και μισογύνη) Πάμπλο Πικάσο, ενός (και ψυχοπαθή) Βίνσεντ Βαν Γκόγκ, ενός (και φασίστα) Έζρα Πάουντ, ενός (και ναζιστή) Χάιντεγκερ, ενός (και πότη, θρησκευόμενου) Λειβαδίτη, ενός (επαναστάτη, αλλά αυτόχειρα) Μαγιακόφσκι, ενός (και ομοφυλόφιλου και σε ποια εποχή…) Ναπολέοντα Λαπαθιώτη και δεκάδων άλλων, των οποίων πανεύκολα θα κρίνατε τη ζωή, αλλά όχι το έργο τους; (σ.σ.Τα επίθετα που προθέτω των ονομάτων, είναι όσα τους έχουν προσάψει διάφοροι «κριτές»).
-Έχει δικαίωμα κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος να αναθεωρεί τις απόψεις του, να αποδέχεται την αναίρεση των αληθειών του, οι οποίες από τη φύση τους αυτοαναιρούνται, αλλιώς δεν θα υπήρχε πρόοδος στη σκέψη των ανθρώπων;
-Σκεφτήκατε ποτέ ότι όσοι θεωρούν ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια είναι παντελώς ηλίθιοι;
-Κάνοντας (αν ποτέ το τολμήσατε) την αυτοκριτική σας, διαπιστώσατε απόλυτη ταύτιση αξιών που υποτίθεται ότι υπερασπίζεστε και της δικής σας ζωής;
-Αποτελεί προτέρημα η προσκόλληση έως βαθέος γήρατος σε εφηβικές «αλήθειες» και πολιτικά «πιστεύω» ή τροχοπέδη για το άνοιγμα της σκέψης σας σε νέους δρόμους;
-Απαίτησε ποτέ ένας δημιουργός να τον ειδωλοποιήσετε και να τον ακολουθείτε σε κάθε βήμα ή μόνον εσείς έχετε την ευθύνη υποκύπτοντας στην ανάγκη να προσκυνάτε είδωλα;
-Σκεφτήκατε τη δύναμη και το κουράγιο ενός δημιουργού να εκφράζεται επωνύμως, δημοσίως με θάρρος, αναλαμβάνοντας την ευθύνη όσων λέει, πράγμα που δεν τολμήσατε ποτέ υπογράφοντας ύβρεις με ψευδώνυμο;
-Όσοι εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων δεν μετείχαν της κηδείας του Σαββόπουλου, δεν άκουσαν, δεν τραγούδησαν τους στίχους του ποτέ; Η καλλιέργεια και η νοημοσύνη τους είναι απαγορευτικές της απότισης τιμής σε ένα ογκώδες, σημαντικό έργο; Τέτοιους ηγέτες θέλουμε;
-Υπάρχουν «πρέπει» και οφειλές ενός δημιουργού έναντι των θαυμαστών του έργου του, πέραν της απολύτως προσωπικής του ανάγκης να εκφραστεί;
-Μήπως στην καλπάζουσα εποχή μας είναι αφελές πλέον να κρίνουμε τους ανθρώπους με κριτήριο το αριστερά-δεξιά και όχι με ένα αξιακό σύστημα που θα στηρίξει τον ανθρωπισμό μας;
-Τέλος, «φταίνε τώρα οι μαύροι κυβερνώντες, οι “Κάππα”, τα “ΠΑΣΟΚ” και τα “Νου Δου;”» ή εμείς που «εμφυσήσαμε το νέφος που εντός του επωάσθηκαν όλοι αυτοί», όπως λέει ο Σαββόπουλος;
Πικρία για όσα επισυμβαίνουν του θανάτου του Διονύση Σαββόπουλου, τα οποία δυστυχώς επαναλαμβάνονται με τον θάνατο και άλλων ομοτέχνων του. Γεμίσαμε κούφια λόγια κι ακρίβυνε πολύ η σιωπή στις μέρες μας…
Παραθέτω τους στίχους του Σαββόπουλου μήπως και οι διερωτήσεις των «εκδρομέων του ’60» και των νεότερων οδηγήσουν σε μια σεβάσμια σιωπή.
Εμείς, του ’60 οι εκδρομείς
Εμείς, του ’60 οι εκδρομείς,
απόμακροι εξ αρχής
εκτός παραδομένου κόσμου εμείς,
ανήλικοι διαρκώς,
μα κι απ’ το καθεστώς
αμόλυντοι ευτυχώς, εμείς.
Εμείς, μιας δίψυχης ωδής
παράλογα ανοιχτής,
με συμπεριφορές ανατροπής, και της βαθιάς μας ζωής
της συντηρητικής,
εμείς οι εκκρεμείς.
Χρονιές, με αίμα και φωτιές
και Χούντας κι Ιουλιανές,
και της μεταπολίτευσης φωνές,
αυτού του συρφετού,
του δημοκρατικού
του νέου εγωισμού, εμείς.
Εμείς, υπόγειας διαδρομής,
το ‘83 παχείς,
με “Τραπεζάκια Έξω” ευτυχείς,
σε κύμα ξαφνικό, στο “Ολυμπιακό”,
στο απόλυτο κενό.
Ο ιερέας χρυσώ κεκοσμημένος,
η κιμωλία, οι συλλαβές, ο δάσκαλος Φωτίου
κι ο στρατιώτης ακίνητος
και μόνο αυτός ο ήχος σημαίας και ιστίου.
Εδώ η μνήμη έχει ένα κενό.
Πώς αποσχηματίσθη αίφνης;
Υπνώθη σε καρέκλα σωματείου
ή πήγε και απετάγη;
Η μνήμη κρυπτοελογοτομήθη.
Πώς σκέπττονται οι άλλοι;
Όπως νομίζουν το σκότος
δεν χρεώνεται αλλού.
Τι φταίνε τώρα οι μαύροι κυβερνώντες,
οι “Κάππα”, τα “ΠΑΣΟΚ” και τα “Νου Δου;”
Εμείς το εμφυσήσαμε το νέφος
που εντός του επωάσθηκαν όλοι αυτοί,
εμείς με τις αιώνιες τις δυσθυμίες μας
με το κενό και με το αμφισβητώ
σαν πετρωμένοι μέσα στο καθιστικό
να ζεις τον θάνατό σου,
για τους άλλους,
δεν έχει τέτοιο επάγγελμα εδώ,
δεν έχει πια τραγούδι θεϊκό.
Χιονιάς, βραδιές αστροφεγγιάς,
το βούισμα της συκιάς,
σ’ αυτή την ηλικία, ή μιλάς
της καθεμιάς γενιάς
καινούριας και παλιάς,
ή κλείνεις και σιωπάς, για μας.
Σχεδόν 45 ετών,
με μπλοκ επιταγών,
χωρίς κανένα αντίκρισμα εξόν
την γη του θησαυρού,
τους τίτλους τ’ ουρανού
το αίμα του Θεού.
