Στην Ελλάδα που όλα μπορούν να συμβούν και ο «ακτιβισμός» ενίοτε συνεπικουρείται απ’ το αστικό κράτος, απαιτώντας μάλιστα να είναι αυτό πιο δραστήριο -όπως στην καταδίκη του Ισραήλ-, οι φόροι είναι η πεμπτουσία της οικονομίας και το μόνο αναγνωρίσιμο εργαλείο πολιτικής.
Και να ήταν κι αυτή ανθηρή δεν θα υπήρχε πρόβλημα, αλλά, όταν κινείται επί ξυρού ακμής, τότε οι φόροι είναι τροχοπέδη και ικανοποιούν μόνο τον λαϊκισμό των πολιτικών που επαίρονται ότι επιστρέφουν τα πλεονάσματα της ανάπτυξης στην κοινωνία.
Το ζήτημα είναι ότι αυτά τα πλεονάσματα βγαίνουν από την οικονομία, περιορίζοντας τις δυνατότητες ανάπτυξης που έχει. Το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού προβλέπει για το2026 πληθωρισμό 2,2% και ρυθμό ανάπτυξης 2,4%, που στηρίζεται στην ιδιωτική κατανάλωση κυρίως.
Προβλέπει, βέβαια, και διψήφια αύξηση επενδύσεων (10,2%),αλλά την προέβλεπε και τα προηγούμενα χρόνια και ποτέ δεν επιβεβαιώθηκε, εξ ου και η Ελλάδα παραμένει τελευταία σε επενδύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι φόροι αποτελούν τροχοπέδη για την οικονομική δραστηριότητα και, συμποσούμενοι με τις άλλες θεσμικές αδυναμίες (αργή δικαιοσύνη, γραφειοκρατία, ακαθόριστες χρήσεις γης, ακριβή ενέργεια κ.λπ.), κάνουν απαγορευτικές τις επενδύσεις, εκτός βέβαια εκείνων που σχετίζονται με ακίνητα και αφορούν σήμερα τις μισές περίπου άμεσες ξένες επενδύσεις.
Αξιοπρόσεκτη στο προσχέδιο είναι η εξέλιξη του ΦΠΑ που κυριολεκτικά «πάει κανόνι» (για να δανειστούμε μια παλαιότερη έκφραση του Αδώνιδος Γεωργιάδη), προσπορίζει έσοδα στα δημόσια ταμεία αλλά περιορίζει στην πράξη την «αιμοδότηση» της κοινωνίας.
Και όσο ο πληθωρισμός επιμένει, τα έσοδα από τον ΦΠΑ αυξάνονται, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να κάνει ψυχολογικό μασάζ στην κοινωνία με επιδόματα και άλλες γλίσχρες ενισχύσεις, που δεν λύνουν κανένα πρόβλημα.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 2026 θα έχουμε νέα ετήσια αύξηση του ΦΠΑ κατά 5,81% ή κατά 1,6 δισ. (από 27,5 δισ. το2025 στα 29,1 δισ.).
Η αύξηση είναι δυόμισι φορές πάνω από τον πληθωρισμό (2,2%). Από το 2021, τα έσοδα από ΦΠΑ έχουν αυξηθεί κατά68% (11,8 δισ.), δηλαδή τρεις φορές πάνω από τον πληθωρισμό των ετών 2021-2025, που ήταν 20,3%.
Το σύνολο των φόρων, το 2026, αυξάνεται κατά 3,7% (από70,8 δισ. σε 73,5 δισ.).
Από το 2021, οι φόροι έχουν αυξηθεί κατά 52,5%, που αντι-στοιχούν σε 25,3 δισ. ευρώ.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ο φόρος εισοδήματος των Φυσικών Προσώπων του 2026 παρουσιάζεται μειωμένος κατά 93 εκατ. σε σχέση με το 2025 και αυξημένος κατά 1,2 δισ. σε σχέση με το 2024 (+8,4%) και τούτο παρά το γεγονός ότι στη ΔΕΘ εξαγγέλθηκαν μειώσεις.
Η αύξηση που προκύπτει σε σχέση με το 2024 σημαίνει ότι θα μπορούσαν να γίνουν μεγαλύτερες και πιο ουσιαστικές μειώσεις φόρων στη ΔΕΘ, αλλά και να υπάρξει αποτελεσματικότερη και σε μεγαλύτερο βάθος αντιμετώπιση του δημογραφικού.
