Για δύο ημέρες, το Αφγανιστάν βυθίστηκε σε μια σιωπή που έμοιαζε με επιστροφή σε ένα μακρινό παρελθόν.
Οι Ταλιμπάν έδωσαν εντολή να κοπεί το ίντερνετ και τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, αφήνοντας 43 εκατομμύρια ανθρώπους αποκομμένους από τον κόσμο.
Τράπεζες πάγωσαν, επιχειρήσεις σταμάτησαν, πτήσεις ακυρώθηκαν, οικογένειες χωρίστηκαν από τους δικούς τους στο εξωτερικό. Για λίγο, έμοιαζε σαν να είχε γυρίσει ο χρόνος πίσω σε μια εποχή απόλυτης απομόνωσης και φόβου.
Όμως η κίνηση αυτή, όσο βίαιη και αν ήταν, δεν μπορούσε να διαρκέσει. Σε λιγότερο από 48 ώρες, το δίκτυο αποκαταστάθηκε. Και το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο: ακόμη και οι Ταλιμπάν, με όλη την εμμονή και την αυταρχική ισχύ τους, δεν μπορούν να σταματήσουν μια κοινωνία που έχει μεγαλώσει με το τηλέφωνο στο χέρι.
Το τελευταίο καταφύγιο
Η απόπειρα των Ταλιμπάν να «σβήσουν» το ψηφιακό παράθυρο του Αφγανιστάν αποκαλύπτει το άγχος τους απέναντι σε έναν πληθυσμό που, έστω και περιορισμένα, έχει γευθεί τις δυνατότητες της τεχνολογίας και της επικοινωνίας.
Για τις γυναίκες και τα κορίτσια, που στερήθηκαν το σχολείο και την εργασία, το διαδίκτυο ήταν το τελευταίο τους καταφύγιο, η μόνη τους επαφή με έναν κόσμο έξω από τα τείχη που ύψωσε το καθεστώς.
Το να τους αφαιρέσεις και αυτό το δικαίωμα ισοδυναμεί με δεύτερη εξορία.
Χτυπώντας την οικονομία και τους δικούς τους
Ωστόσο, η πραγματικότητα αποδείχθηκε πιο πεισματάρα από την ιδεολογία. Σε μια χώρα όπου ακόμη και τα μέλη κα οι φανατικοί υποστηρικτές του καθεστώτος χρησιμοποιούν το WhatsApp και τα social media, το να κλείσεις το ίντερνετ σημαίνει να χτυπάς και τους δικούς σου.
Το blackout δεν κατέστρεψε μόνο την καθημερινή ζωή αλλά και την ήδη εύθραυστη οικονομία. Οι αγορές συναλλάγματος παρέλυσαν, οι εμπορικές συναλλαγές σταμάτησαν, ακόμη και οι πιο βασικές ανάγκες, όπως η αποστολή χρημάτων σε συγγενείς, έγιναν αδύνατες.
Η απόφαση του καθεστώτος έδειξε πόσο εύκολα μπορεί να στερηθεί ένας λαός το πιο στοιχειώδες ανθρώπινο δικαίωμα: την επικοινωνία. Αλλά έδειξε και κάτι άλλο: ότι αυτή η στέρηση δεν μπορεί να κρατήσει για πολύ.
Οι Ταλιμπάν ίσως πίστεψαν πως με το πάτημα ενός διακόπτη θα μπορούσαν να γυρίσουν τον χρόνο πίσω. Αντίθετα, απέδειξαν στους ίδιους τους πολίτες τους – και στον κόσμο – πόσο αδύναμοι είναι απέναντι στην πραγματικότητα του 21ου αιώνα.
Το σκοτάδι κράτησε δύο ημέρες. Κι αυτό, όσο οδυνηρό κι αν ήταν, είναι ίσως η πιο τρανή απόδειξη ότι δεν μπορείς να φυλακίσεις για πάντα έναν ολόκληρο λαό στην απομόνωση. Γιατί η ανάγκη για σύνδεση, για επικοινωνία και για ελπίδα είναι πιο ισχυρή από οποιοδήποτε καθεστώς.
