Σε μια χώρα όπου η φοροδιαφυγή για δεκαετίες αποτελεί εθνικό σπορ, η ανάγκη στροφής στον «πολιτισμό» της φορολογικής συμμόρφωσης δεν μπορεί να βασίζεται αποκλειστικά στον φόβο του προστίμου. Αν η πολιτεία επιθυμεί πραγματικά να διαμορφώσει κουλτούρα φορολογικής συνείδησης, οφείλει να εμβαθύνει περισσότερο στην έμπρακτη επιβράβευση όσων είναι συνεπείς -ή και υπέρ το δέον συνεπείς- στις υποχρεώσεις τους προς την εφορία.
Σήμερα, ένας σημαντικός αριθμός πολιτών και επιχειρήσεων πληρώνουν εγκαίρως, δηλώνουν σωστά, δεν φοροδιαφεύγουν, στηρίζουν σταθερά τα δημόσια έσοδα. Είναι αυτοί που διατηρούν ζωντανό το δημόσιο ταμείο. Και όμως, αντιμετωπίζονται σχεδόν το ίδιο με όσους «ξεχνούν», καθυστερούν ή κρύβουν έσοδα.
Χωρίς ουσιαστικά κίνητρα για συνέπεια, η συμμόρφωση στην καταβολή φόρων λογίζεται καταναγκασμός. Κι ο καταναγκασμός δεν δημιουργεί πολίτες με φορολογική ηθική, αλλά πολίτες που πληρώνουν από φόβο… μέχρι να πάψουν να φοβούνται.
Η κυβέρνηση έχει την ευκαιρία να γυρίσει σελίδα, καθιερώνοντας -πέρα από ψηφιακά εργαλεία ελέγχου- έξυπνες, στοχευμένες, γενναιόδωρες πολιτικές επιβράβευσης, όπως έκπτωση φόρου ή επιστροφή μέρους του για φορολογούμενους με μηδενικές οφειλές και συνεχή συνέπεια για 3+ έτη, επιστροφή φόρου σε όσους καταναλώνουν μόνο με ψηφιακές αγορές, πρόσβαση των συνεπών φορολογουμένων σε προγράμματα κοινωνικής πολιτικής ή προγράμματα ενισχύσεων, όπως και πιστοποίηση επιχειρήσεων ώστε να χρησιμοποιούν τη φορολογική τους συνέπεια ως πλεονέκτημα φήμης και εταιρικής υπευθυνότητας.
Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον τροχό. Πρακτικές όπως οι προαναφερόμενες εφαρμόζονται ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ως επένδυση στο «κεφάλαιο» της φορολογικής συμμόρφωσης.
Κλειδί για το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας είναι να αντιμετωπίζει τους φορολογούμενους όχι μόνο ως αριθμούς στο TAXISnet, αλλά και ως συμμέτοχους σε μια εθνική προσπάθεια.
