Συνέβη και αλλού πριν συμβεί σε εμάς: Όπου και όταν το -αλήστου μνήμης- δόγμα Σόιμπλε συνάντησε τις κρίσεις της πανδημίας, του πολέμου και του πληθωρισμού, το παλαιό πολιτικό σύστημα παρέδωσε το πνεύμα. Ή, τουλάχιστον, παρέδωσε την ικανότητα παραγωγής πολιτικής, έχασε τις αναφορές του στην κοινωνία και ξέμεινε από δυνάμεις αλλαγής.
Σχεδόν σε όλη την Ευρώπη τα 15 χρόνια των διαδοχικών κρίσεων αφήνουν πίσω τους αδύναμες ηγεσίες, κυβερνήσεις διαχείρισης και διεκπεραίωσης, πολιτικό κατακερματισμό, πόλωση και απαξίωση. Στο Παρίσι, ο Μακρόν παρακολουθεί αφ’ υψηλού τα κύματα της κοινωνικής οργής αλλά, στην πραγματικότητα, απλώς ανεβοκατεβάζει κυβερνήσεις περιμένοντας να έρθει η Λεπέν.
Στη Βρετανία, ο Στάρμερ θυσιάζει αντιπροέδρους και υπουργούς για να διασώσει τα δημοσκοπικά του ποσοστά και ψάχνει στήριγμα στον Τραμπ. Στο Βερολίνο, ο Μερτς μοιάζει, σχεδόν από την πρώτη μέρα της εκλογής του, με καγκελάριο υπό προθεσμία και βουλιάζει στο τέλμα μιας πάλαι ποτέ κραταιάς οικονομίας.
Κοινό στοιχείο για όλους είναι ότι απέναντί τους δεν βρίσκουν τις παραδοσιακές αντίπαλες δυνάμεις. Η απόρριψη που καταπίνει τις συστημικές κυβερνήσεις, καταπίνει εξίσου βουλιμικά και τις δυνάμεις της mainstream αντιπολίτευσης. Η οργή και ο θυμός ακούνε πια και αφουγκράζονται μόνον ό,τι είναι (ή δείχνει) νέο, αντισυστημικό και πολλές φορές ακραίο.
Από αυτό το μοντέλο δεν απέχει πια πολύ ούτε η Ελλάδα. Αρκεί μια ματιά στις τελευταίες δημοσκοπήσεις για να δει κανείς το κενό. Στην τελευταία έρευνα της Interview, 4 στους 10 πολίτες (39%) δήλωσαν ότι θα ψηφίσουν με βασικό κριτήριο την απομάκρυνση της σημερινής κυβέρνησης. Το ποσοστό αυτό σημαίνει ότι η ψήφος απόρριψης και διαμαρτυρίας αποκτά πια δυναμική διαμόρφωσης του εκλογικού αποτελέσματος.
Στη δημοσκόπηση της Metron Analysis, στο δίλημμα «πολιτική σταθερότητα ή πολιτική αλλαγή», το 62% απάντησε «πολιτική αλλαγή». Με δεδομένο ότι το ΠΑΣΟΚ, που είναι δεύτερο κόμμα, εξακολουθεί να χάνει με double score από τη Ν.Δ., το αίτημα της «αλλαγής» αναζητά αποδέκτη. Επιβεβαιώνει, ωστόσο, και πάλι ότι η απόρριψη γίνεται βασικός παράγοντας στη συμπεριφορά ενός εκλογικού σώματος που δεν έχει πια ούτε ιδεολογικές άγκυρες ούτε βαθιές πολιτικές ταυτίσεις.
Ως εκ τούτων, μάλλον δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το 25% που έγραψε δημοσκοπικά ένα (υποθετικό) «κόμμα Καρυστιανού». Όπως δεν θα είναι έκπληξη και εάν επιβεβαιωθεί το σενάριο που δημοσίευσε το Bloomberg – η επικράτηση, και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, μιας «Λαϊκιστικής Διεθνούς» υπό την άοκνη καθοδήγηση του συστήματος Τραμπ…
