Νομίζω ότι κανείς δεν διαφωνεί πως η ελευθερία της έκφρασης περιλαμβάνει το δικαίωμα να κάνεις αποδεδειγμένα και επανειλημμένα λάθος. Προφανώς, καλύπτει και τη βλακεία. Η ελευθερία του λόγου δεν μπορεί να εφαρμόζεται επιλεκτικά.
Το να υπερασπιζόμαστε την ελεύθερη έκφραση όταν συμφωνούμε με τις απόψεις που εκφράζονται είναι εύκολο. Στο δύσκολο ζητείται η προθυμία. Στον βαθμό που η έκφραση δεν τροφοδοτεί τη μισαλλοδοξία, πρέπει να παραμένει ελεύθερη. Μόνο ένας τέτοιος περιορισμός της ελευθερίας της έκφρασης θα μπορούσε ενδεχομένως να θεωρηθεί θεμιτός.
Νόμιζα ότι τα έχουμε λύσει αυτά με το «παράδοξο της ανεκτικότητας» του Popper μπροστά, αλλά φαίνεται ότι είμαστε ακόμα μικρά, που μαθαίνουν σταδιακά.
Μαθαίνουμε, όμως; Ο αμερικανικός εκδοτικός οίκος Hachette έκλεισε το στόμα του Γούντι Άλεν τον Μάρτιο του 2020, ανακοινώνοντας ότι δεν θα κυκλοφορήσει την αυτοβιογραφία του «Apropos of Nothing», λόγω διαμαρτυριών. Των εργαζομένων της Hachette και του κινήματος MeToo. Κάποιοι πιο υποψιασμένοι θεώρησαν ότι η απόφαση ελήφθη με άλλα κριτήρια, για να μην μπλέξει σε δικαστική διαμάχη ο οίκος με πιθανώς θιγόμενους από το βιβλίο. Όποια κι αν ήταν η αιτία, δεν αλλάζει η ουσία.
Τη συνόψισε ο Στίβεν Κινγκ σε μια πρόταση. «Δεν δίνω δεκάρα για τον κύριο Άλεν, αυτό που με ανησυχεί είναι ποιος θα είναι ο επόμενος που θα φιμωθεί».
Το ξέρουμε, αλλά εγωιστές, ατελείς, συνηθισμένοι άνθρωποι είμαστε και δεν το αναγνωρίζουμε πάντα όταν γίνεται: Όποιος δεν θορυβείται από τον περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης, αργά ή γρήγορα θα πέσει ο ίδιος θύμα.
Αυτή η ελευθερία αποτελεί τον πυρήνα της δημοκρατίας. Αν ανοίξει κάποιος έστω και μια μικρή χαραμάδα στη λογοκρισία, ανοίγει την πόρτα στης μίας άποψης την τυραννία. Μάρτυρας το ματωμένο ευρωπαϊκό παρελθόν με τις γνωστές συνέπειες.
Μάρτυρας και το παρόν. Λοιπόν, δεν δίνω δεκάρα για τον κύριο Στίβεν Κολμπέρ ή τον κύριο Τζίμι Κίμελ, αυτό που με ανησυχεί είναι ποιος θα είναι ο επόμενος που θα φιμωθεί, θα απολυθεί, θα φακελωθεί, θα στοχοποιηθεί, θα τιμωρηθεί, για να «συμμορφωθεί».
