Εκεί, στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ακούστηκε για πρώτη φορά από τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ ότι ο προϋπολογισμός θα κλείσει με πλεόνασμα… Ο Τύπος έδειξε ενδιαφέρον, ειπώθηκαν κάποια νούμερα και μετά όλα πέρασαν στη λήθη.
Όσοι ήξεραν τα δημοσιονομικά χαμογελούσαν, καθώς ήταν σχήμα οξύμωρο να λέμε για πρωτογενή πλεονάσματα στον προϋπολογισμό, όταν κάτω από το νερό υπήρχε το κρυμμένο παγόβουνο της δημιουργικής λογιστικής.
Στο τέλος εκείνης τη δεκαετίας ήρθε η χρεοκοπία (που θα μπορούσε να αποφευχθεί) και την Ελλάδα έσφιξε η μέγγενη των μνημονίων, με το PSI, το Υπερταμείο και το χειρότερο απ’ όλα έφερε τη μειωμένη κυριαρχία ως αποτέλεσμα της επιβολής οικονομικών μέτρων και άλλων που θα μας πάνε πολύ μακριά.
Από το 2019 και μετά (και με δεδομένο ότι από το 2018 είμαστε εκτός μνημονίων) άρχισαν τα πλεονάσματα να μεγαλώνουν και φτάσαμε σε υπερ – πλεονάσματα, κοντά στα 10 δισ., που ζαλίζουν κυριολεκτικά. Η κυβέρνηση τα διαφημίζει ως αποτέλεσμα της καλής δημοσιονομικής κατάστασης (που όντως βελτιώθηκε μερικώς) και των αποτελεσματικών μεθόδων στο κυνήγι της φοροδιαφυγής. Η αλήθεια είναι ότι τα πλεονάσματα (που χρειαζόμαστε για να δείχνουμε δημοσιονομική υγεία) είναι στην πραγματικότητα τα ελλείμματα του ιδιωτικού τομέα. Στο 6μηνο, με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, το κράτος χρωστούσε σ’ αυτόν τον έρμο τον ιδιωτικό τομέα 3,650 δισ., από 3,04 δισ. που ήταν το ίδιο χρέος στο τέλος του 2024… Και είναι ο ιδιωτικός τομέας που δίνει δουλειά στον κόσμο και φορολογείται βαρέως για να μπορεί μετά ο προϋπολογισμός να μοιράζει επιδόματα προς προσπορισμό ψήφων.
Ξεπερασμένο να μιλήσουμε για «ματωμένα» πλεονάσματα και άλλα τέτοια δακρύβρεκτα, αλλά στη βάση τους τα χρήματα αυτά προέρχονται από φόρους, υψηλές εισφορές κ.λπ. Από 201,5 δισ. ευρώ, το πραγματικό ΑΕΠ έφθασε το 2024 στα 237,5 δισ. Αυξήθηκε δηλαδή κατά 36 δισ., που αν σε αυτά υπολογίσουμε τον μέσο φόρο 29% έχουμε περίπου 10,5 δισ. που βγήκαν από τις τσέπες του παραγωγικού ιδιωτικού τομέα και πήγαν στα κρατικά ταμεία. Κι αυτό φάνηκε και στο ΑΕΠ, που στο εξάμηνο παρουσίασε κάμψη του ρυθμού.
Το περίεργο -μέχρι πολύ περίεργο- είναι ότι ενώ διαφημίζουμε σούπερ πλεονάσματα και τα παρόμοια, το χρέος αυξάνεται αντί να μειώνεται που θα ήταν το φυσιολογικό. Στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2025 το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης ήταν 402,1 δισ., για να γίνει στο τέλος του δευτέρου τριμήνου 403,2 δισ… Και τι πλεονάσματα είναι αυτά στον προϋπολογισμό όταν έχουμε έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών γύρω στο 6% του ΑΕΠ, που για να καλυφθεί αυξάνουμε ισόποσα τον δανεισμό της χώρας σε βάρος του ιδιωτικού τομέα…
