Skip to main content

Ενας «βολικός» πόλεμος

(Agencja Wyborcza.pl/Jakub Orzechowski/REUTERS)

Με το κλίμα συνεχούς έντασης μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας, το όποιο περιστατικό ή επεισόδιο αυτού του είδους, θα μπορούσε να γίνει το φιτίλι που θα πυροδοτήσει την κλιμάκωση του πολέμου

Πρέπει να πάρουμε στα σοβαρά αυτό που συνέβη στον πολωνικό εναέριο χώρο; Με την «εισβολή» κάπου 19 ρωσικών drones, σε μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε..

Η Βαρσοβία έκανε λόγο για «πρόκληση» και ζήτησε –μέσω της ενεργοποίησης του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ- για επείγουσες διαβουλεύσεις με τους συμμάχους.

Ο πρόεδρος Τραμπ πάντως, έσπευσε με μια αινιγματική ανάρτηση να σπείρει αμφιβολίες: «Τι συμβαίνει; Η Ρωσία παραβιάζει τον εναέριο χώρο της Πολωνίας με drones; Για να δούμε!», έγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος στο Truth Social.

Όσο για τους δράστες- τη Μόσχα δηλαδή; Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας αρνήθηκε ότι στόχευσε πολωνικές εγκαταστάσεις, δηλώνοντας ότι η εμβέλεια των drones δεν υπερβαίνει τα 700 χιλιόμετρα και ότι η επιχείρηση στρεφόταν αποκλειστικά κατά της δυτικής Ουκρανίας.

Από τότε βέβαια, που ξεκίνησε η εισβολή στην Ουκρανία πριν από τρεισήμισι χρόνια, ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη ή οι πύραυλοι έχουν επανειλημμένα παρεκκλίνει από την πορεία τους προς την Πολωνία ή τη Ρουμανία.

Αλλά 19 drones, ταυτόχρονα; Περισσότερο από ένα λάθος, μοιάζει με μια δοκιμασία της αεράμυνας μιας χώρας του ΝΑΤΟ.

Ηταν «άοπλα»

Τέσσερα από τα 19 drones, τα διάσημα ιρανικά Shaheds που παράγονται τώρα στη Ρωσία, καταστράφηκαν. Μπορεί να φαίνεται κάτι ασήμαντο, αλλά οι πολιτικές επιπτώσεις είναι τεράστιες, σαν ένας εφιάλτης που γίνεται πραγματικότητα.

Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη ήταν άμεση. Εκπρόσωποι των πέντε μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών – Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Πολωνία και Ηνωμένο Βασίλειο – συναντήθηκαν στο Λονδίνο για να συζητήσουν αυτό που ονόμασαν «ένα νέο επίπεδο ρωσικής εχθρότητας προς την Ευρώπη»

Δεκαεννέα μη επανδρωμένα αεροσκάφη είναι πάρα πολλά για να θεωρηθούν λάθος, αλλά όχι αρκετά για να υποδηλώσουν επίθεση. Αναμφίβολα, ήταν μια δοκιμασία για την αντίδραση των ΗΠΑ, κυρίως. Και είδαμε πώς… αντέδρασε ο Τραμπ

Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός αυτό ενισχύει βέβαια εκείνες τις δυνάμεις, που υποστηρίζουν τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού αμυντικού συστήματος.

Η δραματοποίηση ήταν  επίσης εμφανής στην ομιλία για την «Κατάσταση της Ένωσης» που εκφώνησε την ίδια ημέρα η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώπιον του Κοινοβουλίου του Στρασβούργου. Η φον ντερ Λάιεν ξεκίνησε με τα εξής λόγια: «Η Ευρώπη αγωνίζεται για την ακεραιότητα μιας ηπείρου σε ειρήνη».

Αμφιβάλλουν οι ειδικοί

Ωστόσο, πολλοί στρατιωτικοί αναλυτές αμφιβάλλουν. Ο Αμερικανός Στίβεν Μπράιαν, κορυφαίος ειδικός σε θέματα άμυνας και διεθνούς ασφάλειας και πρώην υφυπουργός στις κυβερνήσεις του Ρόναλντ Ρέιγκαν δεν νομίζει ότι οι Ρώσοι είχαν πρόθεση επίθεσης, επειδή, αν ίσχυε κάτι τέτοιο, δεν θα είχαν χρησιμοποιήσει τα drones Gerbera (Κέρβερος), τα συντρίμμια των οποίων δημοσιεύτηκαν σε πολωνικά μέσα ενημέρωσης. Τα Gerbera είναι άοπλα και χρησιμοποιούνται κυρίως για αναγνώριση ή ως «δόλωμα» για να ξεγελάσουν την αεράμυνα. «Οι Ρώσοι, αν ήθελαν να κάνουν πραγματική επίθεση, θα είχαν χρησιμοποιήσει τουλάχιστον τα drones Geran-2», λέει ο Αμερικανός ειδικός .

Ο Μπράιαν υποστηρίζει ότι οι Ουκρανοί κατάφεραν να πάρουν τον έλεγχο ενός ή περισσότερων drones και να τα στείλουν στην Πολωνία. «Τείνω να πιστέψω-λέει- αυτή την υπόθεση για τους ακόλουθους λόγους: Καμία από τις περιοχές όπου αναχαιτίστηκαν τα drones δεν ήταν έστω και στο ελάχιστο ευαίσθητη. Αν οι Ρώσοι ήθελαν πραγματικά να προκαλέσουν προβλήματα με τους Πολωνούς, θα είχαν στοχεύσει μια αποθήκη όπλων ή κάποια άλλη σημαντική εγκατάσταση. Δεν υπάρχει απολύτως καμία απόδειξη για αυτό».

Δεν γνωρίζουμε ακριβώς, πόσα drones καταρρίφθηκαν, προφανώς από F-16. Δεν έχουμε καν φωτογραφικά ή βιντεοσκοπημένα στοιχεία. Αν η ιδέα ήταν πάντως να προκληθεί αναστάτωση στο ΝΑΤΟ, είναι κακή ιδέα, επειδή θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ευρύτερη σύγκρουση. «Τελικά, νομίζω ότι ο στόχος είναι να δημιουργηθεί μια δυναμική για να ληφθούν περισσότερα όπλα και χρήματα για την Ουκρανία από τις χώρες του ΝΑΤΟ. Αργά ή γρήγορα, αυτό θα γυρίσει μπούμερανγκ», λέει ο Αμερικανός ειδικός.

Φιτίλι πολέμου

Το πρόβλημα είναι βέβαια, ότι με το κλίμα συνεχούς έντασης μεταξύ Ευρώπης και Ρωσίας, το όποιο περιστατικό ή επεισόδιο αυτού του είδους, θα μπορούσε να γίνει το φιτίλι που θα πυροδοτήσει την κλιμάκωση του πολέμου.

Και η Ε.Ε. φαίνεται απρόθυμη να το παραδεχθεί.  Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες, για να αποφύγουν να παραδεχτούν την αποτυχία των στρατηγικών τους στην Ουκρανία, φέρεται να στοχεύουν ακριβώς στην παράταση ενός «βολικού» πολέμου που διεξάγουν άλλοι.

Ενα πράγμα μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα: το γενικό κλίμα είναι πολεμικό, σαν η Ευρώπη να βρίσκεται πραγματικά σε πόλεμο.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βιώνει μια τρομερή κρίση, η οποία επηρεάζει και τις βασικές χώρες της: η Γαλλία βρίσκεται σε κυβερνητική και οικονομική κρίση, στη Γερμανία το ακροδεξιό AfD φαίνεται να έχει γίνει το μεγαλύτερο κόμμα στις δημοσκοπήσεις, και στη Μεγάλη Βρετανία, η οποία δεν είναι μέλος της ΕΕ αλλά παίζει σημαντικό ρόλο στον πόλεμο στην Ουκρανία, υπάρχει μια μακροχρόνια κρίση.

Κάθε περιστατικό μπορεί να αξιοποιηθεί για την αύξηση των εντάσεων, όπως οι ψευδείς ειδήσεις για τη δήθεν εμπλοκή του GPS του αεροπλάνου της φον ντερ Λάιεν από τους Ρώσους.

Η Ευρώπη έχει αποδείξει πώς δεν έχει καμία σημασία στον παγκόσμιο γεωπολιτικό συσχετισμό δυνάμεων. Και έτσι εστιάζει τα πάντα στην άμυνα. Οι ηγέτες της Ε.Ε. ελπίζουν να μπορέσουν να συνεχίσουν αυτόν τον «βολικό» πόλεμο που διεξάγουν οι Ουκρανοί, ώστε να μην χρειαστεί να παραδεχτούν την ήττα τους.  Αλλά όπως προειδοποίησε ο σοφός, 84χρονος πρόεδρος της Ιταλίας, Σέρτζιο Ματαρέλα, η Ευρώπη σήμερα θυμίζει την άβυσσο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και κινδυνεύει να εμπλακεί σε μια σύρραξη ασύλληπτων διαστάσεων: «Βρισκόμαστε-είπε ο Ιταλός πρόεδρος σε μια κορυφογραμμή, όπως ακριβώς το 1914».