Η χώρα, επίσημα, βρίσκεται εκτός Μνημονίων από τον Αύγουστο του 2018. Περάσαν επτά ολόκληρα χρόνια και η αγορά εργασίας, που δέχτηκε τις περισσότερες πιέσεις, ελέω μνημονιακών παρεμβάσεων, δεν λέει να επανέλθει σε ρυθμούς κανονικότητας.
Ακόμα χειρότερα, οι συνθήκες, χρόνο με τον χρόνο, γίνονται ολοένα και δυσμενέστερες.
Οι παρεμβάσεις της Κυβέρνησης Μητσοτάκη, στους όρους και τις συνθήκες εργασίας, έγιναν χωρίς την δαμόκλειο σπάθη των Μνημονίων. Κωστής Χατζηδάκης, Άδωνις Γεωργιάδης και Νίκη Κεραμέεως, είναι οι τρεις Υπουργοί Εργασίας, που επί των ημερών τους, νομοθετήθηκαν ολοένα και δυσμενέστερες σχέσεις εργασίας. Πρόκειται για Υπουργούς της ίδιας Κυβέρνησης, που λειτούργησαν λες και έπαιρναν την σκυτάλη ο ένας από τον άλλο. Λες και ο καθένας έβαζε το λιθαράκι του, για να χειροτερεύσει η κατάσταση. Μία παρέμβαση κάθε δύο χρόνια. Είναι δε τόσο σκληρές οι παρεμβάσεις αυτές, που ασφαλώς και παραπέμπουν στην Μνημονιακή εποχή. Πού να είχαμε και Μνημόνια, δηλαδή!
Ακριβέστερα, οι κορυφαίες «μεταρρυθμίσεις» ως προς τα εργασιακά, σχετίζονται με τα ωράρια. Η αρχή έγινε το 2021 από τον Κωστή Χατζηδάκη. Η αλλαγή αφορούσε τη θεσμοθέτηση της δεκάωρης απασχόλησης. Ουσιαστικά μέσω της διαδικασίας διευθέτησης του χρόνου εργασίας και κατόπιν συμφωνίας εργοδότη και εργαζομένων, θα μπορούν οι τελευταίοι να δουλεύουν έως και δέκα ώρες ημερησίως, για χρονικό διάστημα έως έξι μηνών. Εν συνεχεία, το ωράριο θα μπορεί να υποχωρεί αναλόγως, ακόμα και με τετράωρη απασχόληση και με την καταβολή των αντίστοιχων ρεπό, θα μπορεί να επέρχεται η συνολική ισορροπία, ώστε με μια απλή διαίρεση να προκύπτει… οκτάωρο σε ετήσια βάση. Τώρα, για το γεγονός ότι χάνονται υπερεργασία και υπερωρίες από τους εργαζόμενους, καθώς και για το αναμφίβολα σημαντικό στοιχείο της εξάντλησης, ούτε συζήτηση. Με αστεία επιχειρήματα, όπως να έχουν οι εργαζόμενοι χρόνο να μαζεύουν… τις ελιές τους, κατάφερε ο τότε υπουργός Εργασίας και νυν αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, να πετύχει τον στόχο.
Ακολούθησε ο Άδωνις Γεωργιάδης το 2023 με τη δική του παρέμβαση που θεσμοθέτησε το… 13άωρο! Μόνο που αρχικά, οι 13 ώρες εργασίας θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν σε δύο ή και περισσότερους εργοδότες. Μικρή λεπτομέρεια: Όλες αυτές οι παρεμβάσεις, έγιναν για το καλό των εργαζομένων. Για να μπορούν να δουλεύουν πιο πολύ και να αμείβονται καλύτερα.
Να μπορούν να λαμβάνουν τις υπερωρίες τους, την υπερεργασία τους και να παίρνουν τις προσαυξήσεις που τους αναλογούν. Ούτε λόγος για να υπάρξουν Συλλογικές Συμβάσεις, με υψηλότερες αμοιβές, μπας και καταφέρει ο εργαζόμενος να δουλεύει ένα «φυσιολογικό» οκτάωρο και να μπορεί να έχει ένα αξιοπρεπές μηνιαίο εισόδημα. Το «φυσιολογικό», επί Κυβέρνησης Μητσοτάκη, σε συνέχεια των Μνημονίων, είναι η 13άωρη εργασία. Και όποιος αντέξει…
Φέτος, το 2025, η Νίκη Κεραμέως επέλεξε να προσφέρει την ευκαιρία στους εργαζόμενους να δουλεύουν 13 ώρες, αλλά σε έναν εργοδότη. Αφού το θέλουν, αφού αντέχουν, αφού μπορούν, γιατί να μην το προβλέπει και ο Νόμος;
Η δικαιολογία και σε αυτή την περίπτωση, είναι εξίσου αστεία με τις προηγούμενες: Το ζητούν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι! Θέλουν να δουλεύουν 13 ώρες στον ίδιο εργοδότη και να αμείβονται από εκείνον τις υπερωρίες που τους αναλογούν. Να μην χρειάζεται να μεταφέρονται από τον έναν στον άλλο εργοδότη. Να μην τους τρώνε και οι αποστάσεις…
Το πρόβλημα στη σημερινή Κυβέρνηση, δεν είναι ότι βαφτίζει το κρέας, ψάρι. Δεν είναι ότι προσπαθεί να μας πείσει για τις αγαστές προθέσεις της. Το πρόβλημά της είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις της, στην αγορά εργασίας, στερούνται λογικής.
Το μοντέλο της εξαντλητικής εργασίας
Η ένταση εργασίας, δεν θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις. Απλώς θα εξαθλιώσει τους εργαζόμενους και θα μειώσει την παραγωγικότητά τους. Αυτό το μοντέλο εξαντλητικής εργασίας, με τα ατελείωτα ωράρια, απλώς θα οδηγήσει σε περαιτέρω συρρίκνωση της ανάπτυξης. Για να μην μιλήσουμε για την ανισορροπία ανάμεσα στην επαγγελματική και στην οικογενειακή ζωή. Ώρα είναι να μας πουν, ότι θα δουλεύουμε 13 ώρες για να βελτιώσουμε το δημογραφικό της χώρας!
Το 10άωρο, το 13άωρο σε δύο και μετά σε έναν εργοδότη, μπήκαν στη ζωή μας, επειδή υπάρχει έλλειψη εργαζομένων. Πάνω από 1 εκατ. νέοι και εργάτες παραγωγικής ηλικίας, έφυγαν από τη χώρα την τελευταία 15αετία.
Ελάχιστοι εξ αυτών έχουν επιστρέψει, όσο και αν στην Κυβέρνηση, μάταια προσπαθούν να μας πείσουν για το αντίθετο. Άρα, για να καλυφθούν οι δεκάδες χιλιάδες κενές θέσεις εργασίας, πρέπει οι υπάρχοντες εργαζόμενοι να δουλεύουν περισσότερο. Ήλιο με ήλιο. Όσοι αντέξουν.
Μόνο που το μοντέλο αυτό, είναι θνησιγενές. Οι επιχειρήσεις που θα το εφαρμόσουν, απλώς θα πριονίσουν το κλαδί στο οποίο κάθονται. Και θα καταρρεύσουν, σύντομα, όταν η ύφεση θα χτυπήσει ξανά την ελληνική οικονομία. Μόνο που αυτή την φορά θα είναι χειρότερα. Γιατί οι εργαζόμενοι θα είναι εξαθλιωμένοι ή θα ζουν σε άλλες χώρες. Άρα, η ελληνική κοινωνία θα βγει διπλά χαμένη. Και τότε θα ξαναέρθουν τα Μνημόνια.