Σε μία μονή Βενεδικτίνων της Ιταλίας του δεκάτου τετάρτου αιώνα, όπου άλλοι παρεκτρέπονται του μοναστικού τους όρκου και άλλοι τιμωρούν την αμαρτία, ένας μοναχός καλείται να ερευνήσει μια δολοφονία…
Πώς του ήρθε να γράψει αυτή τη «γοτθική νουβέλα, το μεσαιωνικό χρονικό, το αστυνομικό μυθιστόρημα, το ιδεολογικό αφήγημα» με «λατινικά, κι ελάχιστες γυναίκες, μπόλικη θεολογία και άφθονο αίμα»; Ο Έκο ξεκίνησε να γράφει «το Όνομα του ρόδου» το Μάρτιο του ’78, όπως αναφέρει, «ωθούμενος από μια σπερματική ιδέα. Ήθελα να δηλητηριάσω κάποιον μοναχό» (Επιμύθιο, σελ.19).
Αν ζούσε σήμερα, μπορεί και να έγραφε για του Σινά τα άγρια, με του πνεύματος τη μάχαιρα. Ένα πλούσιο μυθιστόρημα για τη Μονή με τους 17 αιώνες αδιάλειπτης λειτουργίας, που δηλητηριάζεται από γεγονότα, κάθε άλλο παρά συμβατά με πνεύμα φιλαδελφείας. Μία μυθιστορία με κατηγορία για φατρία, συνωμοσία στασιασμό, ανταρσία, αλλά και υποκρισία, παραπλάνηση, διαστροφή, δύο κράτη, μία δικαστική απόφαση, οικονομικά συμφέροντα, προσωπικά ενδιαφέροντα, αγαπητικά έκτροπα, έναν ηγούμενο που πρέπει να κάνει «ρεσάλτο», έναν χορό -όπως στην αρχαία τραγωδία- φίλων και υποστηρικτών των δυο πλευρών του τείχους, παλίμψηστα χειρόγραφα, ένα Πατριαρχείο, Βεδουίνους, πολιτικούς παράγοντες, παραεκκλησιαστικούς, και φυσικά μοναχούς. Πόσους;
Τους 12 εκδιωχθέντες της Σιναϊτικής Αδερφότητας, τους 15 που έστειλαν εξώδικη δήλωση & πρόσκληση με επιφύλαξη παντός νομίμου δικαιώματος προς την υπουργό Παιδείας, τον Πρόεδρο της Βουλής και όλους τους επικεφαλής των κοινοβουλευτικών κομμάτων για την αναγνώριση της Μονής ως ΝΠΔΔ στην Ελλάδα, όσους υπέγραψαν το κείμενο για παύση του Αρχιεπισκόπου, 15 ή 16; Πόσοι είναι εν συνόλω οι μοναχοί; 26, καθώς είχαν εγγραφεί τρεις νέοι, 23 ή 25, καθώς είναι κι ένας που φέρεται σε δύο μέρη ταυτόχρονα.
Δεν ζει κι ο Ουμπέρτο να τους μετρήσει. Από τα απλά, γίνεται αντιληπτή του προβλήματος η φύση. Έως ότου ο Ήλιος τον ίδιο περιτρέχει κύκλο, τα λειριά και τα φλουριά χωρίζουν κι αρνιά. Αυτή τη φορά η βάτος καίγεται κανονικά. Θα το καταλάβουν προτού είναι αργά;
