Και στο μεταξύ, το AI υπόσχεται σχεδόν το απόλυτο θαύμα.
Η Novo Nordisk, ο φαρμακευτικός Τιτάνας που ύψωσε τη χώρα σε οικονομικό Όλυμπο με τα Ozempic και Wegovy, είδε τη μετοχή της να κατακρημνίζεται κατά 23% σε μια μέρα και αυτό ίσως δεν ήταν απλώς μια χρηματιστηριακή καταιγίδα. Θα μπορούσε να είναι η ηχώ της ανθρώπινης ματαιοδοξίας, που μαγεύεται από την αντανάκλασή της.
Η επιθυμία μας για το τέλειο σώμα, την αιώνια νεότητα, την αψεγάδιαστη επιτυχία θα συμπέραινε κανείς πως φτιάχνει φούσκες που σκάνε.
Η Novo Nordisk οδήγησε τη Δανία σε ανάπτυξη 3,5% το 2024, σημαντικά υψηλότερη από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα φάρμακά της, από θεραπείες διαβήτη, έγιναν καθρέφτης της εμμονής μας, πουλώντας το όνειρο του ιδανικού σώματος. Η ζήτηση απογείωσε την αξία. Αυτό είναι ένα γεγονός. Όπως γεγονός παραμένει ότι μόλις ο ανταγωνισμός και τα γενόσημα έπληξαν τις προβλέψεις, η φούσκα έσκασε, αποκαλύπτοντας την ευθραυστότητα της πίστης σε μια αέναη ευημερία.
Από την αρχαιότητα, η ομορφιά και η νεότητα ήταν θεϊκά δώρα. Σήμερα, οι περιβόητες ενέσεις πουλούν όχι μόνο υγεία, αλλά το όνειρο της αψεγάδιαστης εξωτερικής εικόνας. Και η ματαιοδοξία δεν σταματά στο σώμα. Η τεχνητή νοημοσύνη υπόσχεται το «χάπι της μακροβιότητας» προβλέποντας ανέλπιστες ιατρικές νίκες επί της γήρανσης. Φούσκα ή όχι, ή περίπου;
Ιστορικά, κάθε τεχνολογική επανάσταση, από την τυπογραφία μέχρι το διαδίκτυο, προκάλεσε σκεπτικισμό πριν αγκαλιαστεί. Το AI, παρά τις υπερβολές του, ίσως γίνει φάρος προόδου, αν μάθουμε να το καθοδηγούμε με σύνεση, λένε οι γνώστες.
Στο μεταξύ, η αυταρέσκεια διαμορφώνει οικονομίες και κοινωνίες καταιγιστικά. Με συνέπειες όπως το πρόσφατο οικονομικό τσουνάμι υπό το βλέμμα της Μικρής Γοργόνας, που ίσως δεν είχε προβλεφθεί. Η Δανία ένιωσε στο πετσί της την ευθραυστότητα του φαινομένου. Και το ερώτημα σιγά σιγά σχηματίζεται: Το AI θα γίνει ο καθρέφτης του Νάρκισσου, ένας νεός Δόκτωρ Φάουστ ή Dorian Gray, που αντανακλά επιθυμίες φυσώντας αέρα σε παρόμοιες φούσκες ή θα εκπληρώσει το όνειρο της αβίαστης μακροημέρευσης;
Και κονωνικά τι θα συμβεί; Το κυνήγι της τελειότητας θα βαθύνει την ανισότητα; Πώς θα διαμορφωθούν οι οικονομίες και τα κατά τόπους βαλάντια ποιον ρόλο θα κληθούν να παίξουν; Και μήπως η έννοια της ύβρις πλανάται στον κοινό ουρανό της ανθρωπότητας αθόρυβα αλλά υπαρκτά;
Ίσως πάλι η σοφία δεν είναι να απορρίψουμε τον καθρέφτη, αλλά να μάθουμε να βλέπουμε πέρα από την αντανάκλαση. Στις αδιαμφισβήτητες ατέλειες, την πεπερασμένη ανθεκτικότητα και την ζητούμενη ισορροπία που μας κάνουν ανθρώπους. Ίδωμεν.
