Οι φράσεις που καταστρέφουν την Ελλάδα
Στην Ελλάδα, φράσεις όπως «Έλα μωρέ, δεν βαριέσαι» ή «Τι να κάνουμε, έτσι είναι η ζωή» δεν είναι απλές κουβέντες. Είναι οι αιχμηρές άκρες ενός πολιτισμικά κανονικοποιημένου τραύματος που χαράζει γενιές, γεννώντας ανθρώπους, εργαζόμενους και ψηφοφόρους που κουβαλούν απάθεια, ανεκτικότητα και μια σιωπηλή παραίτηση. Αυτές οι λέξεις, φαινομενικά αθώες, υφαίνουν έναν ιστό που υπονομεύει την ψυχική ανθεκτικότητα και ανοίγει την πόρτα στη χειραγώγηση, κρατώντας την κοινωνία καθηλωμένη σε έναν κύκλο αδράνειας.
Αυτό το τραύμα δεν χρειάζεται δραματικά γεγονότα για να υπάρξει. Όπως σημειώνει ο ψυχολόγος Bessel van der Kolk στο The Body Keeps the Score, μπορεί να είναι μια διαρκής, χαμηλής έντασης έκθεση σε μηνύματα που καταπνίγουν την αυτοεκτίμηση και την αυτονομία. Στην Ελλάδα, αυτά τα μηνύματα μεταδίδονται μέσα από φράσεις που δοξάζουν την υπομονή και αποθαρρύνουν τη διεκδίκηση. «Έλα μωρέ, δεν βαριέσαι» ή «Κάνε πώς δεν καταλαβαίνεις» λέμε όταν κάποιος διαμαρτύρεται για μια αδικία, σαν η αντίσταση να είναι μάταιη. «Τι να κάνουμε, έτσι είναι η ζωή» ή «Μην τα ψάχνεις» επαναλαμβάνουμε, τρέφοντας μια μοιρολατρία που αφήνει τις πληγές μας να αιμορραγούν.
Αυτές οι φράσεις δεν είναι τυχαίες· διαμορφώνουν την ψυχή μας. Όταν λέμε «Όλοι ίδιοι είναι» για τους πολιτικούς, σπέρνουμε την πεποίθηση ότι η ψήφος δεν έχει αξία, τροφοδοτώντας την αποχή. Όταν ακούμε «Να λες και ευχαριστώ που έχεις δουλειά», αποδεχόμαστε την χειραγώγηση. Παρομοίως, η φράση «Έτσι γίνονται οι δουλειές στην Ελλάδα» κανονικοποιεί τη διαφθορά και τις πελατειακές σχέσεις και πάει λέγοντας.
Αυτή η κουλτούρα δεν είναι τυχαία· είναι όπλο ελέγχου. Οι λέξεις δεν είναι μόνο ήχοι. Κάθε «δεν βαριέσαι» είναι μια ήττα, κάθε «έτσι είναι η ζωή» ένας συμβιβασμός, κάθε «όλοι ίδιοι είναι» μια παράδοση. Αυτές οι φράσεις δεν περιγράφουν απλώς την Ελλάδα· την καταδικάζουν να παραμένει ίδια, αιμορραγώντας σιωπηλά κάτω από το βάρος της δικής της γλώσσας.