Skip to main content

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ και η …Πυθία

ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΝΙΚΟΣ ΧΑΛΚΙΑΔΑΚΗΣ

Κάτι σάπιο υπάρχει στο Βασίλειο της …Δανιμαρκίας

Υπάρχει μια γερμανική παροιμία για τη διαφθορά που λέει ότι είναι το δεύτερο αρχαιότερο επάγγελμα στον κόσμο.

Η παροιμία έρχεται να υποδείξει την ηθική ανυποληψία της διαφθοράς, όπως ακριβώς και με το «αρχαιότερο επάγγελμα».

Από την άλλη πλευρά, υπονοεί ότι η διαφθορά συνοδεύει την ανθρωπότητα από την αρχή. « Αργυραίς λόγχαις μάχου και πάντων κρατήσεις», ήταν ο Χρησμός της Πυθίας προς τον Μακεδόνα βασιλιά Φίλιππο Β’. Να μάχεσαι με αργυρές λόγχες (δηλ. να δωροδοκείς) και θα κερδίσεις όλες τις μάχες!

Ο Χρησμός της Πυθίας έρχεται στο νου μετά το δυσώδες σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ , που οδήγησε -μέχρι τώρα- στις παραιτήσεις δυο πρώην υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης-του Μάκη Βορίδη και του Λευτέρη Αυγενάκη- και τριών υφυπουργών Όπως προκύπτει από το διαβιβαστικό της Ευρ. Εισαγγελίας για τον ΟΠΕΚΕΠΕ προς τη Βουλή, υπήρξε ένα δίκτυο με κίνητρο το πολιτικό συμφέρον και την εκλογική πελατεία . «Κατά παράβαση των κανόνων ορθής διαχείρισης των κοινοτικών πόρων».

Φυσικά, η δικαιοσύνη θα κρίνει τις κατηγορίες. Και θα λάβει τις αποφάσεις. Αλλά σχεδόν κανένας πολιτικός δεν έχει βγει αλώβητος από ένα δημοσιοποιημένο σκάνδαλο διαφθοράς. Επειδή το κοινό δεν έχει καμία ανοχή στη διαφθορά.

Το μήνυμα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας είναι άλλωστε σαφές: Κάτι σάπιο υπάρχει στο Βασίλειο της …Δανιμαρκίας, που έλεγε και ο Σαίξπηρ.

Αν και «η εξουσία δεν διαφθείρει. Ο φόβος διαφθείρει. Ίσως ο φόβος απώλειας της εξουσίας», όπως γράφει ο μεγάλος Αμερικανός συγγραφέας,Τζων Στάινμπεκ.

Υπάρχει ένα είδος τυποποιημένου ορισμού της διαφθοράς: Σύμφωνα με αυτόν, η διαφθορά είναι η κατάχρηση της εμπιστευμένης εξουσίας (ή ενός δημόσιου αξιώματος) για ιδιωτικό όφελος. Ωστόσο, υπάρχουν επίσης πολλές διαφορετικές προδιαγραφές, όπως περιγράφει ο καθηγητής Ιστορίας στο Πολυτεχνείο του Ντόρντμουντ, Γενς Ίβο Ένγκελς, στο εξαιρετικό βιβλίο του «Σύντομη Ιστορία της Διαφθοράς»

Ο Γερμανός ιστορικός παρέχει μια ενδιαφέρουσα επισκόπηση αυτής της «ανθρώπινης αδυναμίας». Μεταξύ άλλων, καταδεικνύει ότι το πολιτικό αποτέλεσμα των συζητήσεων για τη διαφθορά εξαρτάται λιγότερο από τα γεγονότα και περισσότερο από τις πολιτικές σχέσεις εξουσίας. Και εδώ η διαφθορά, ή η αδελφή της στις αρχές της σύγχρονης εποχής, η πατρωνία, αποδεικνύεται μια τεχνική διακυβέρνησης, πρώτα και κύρια μια τέχνη της πολιτικής.

«Η παραχώρηση αξιωμάτων και επιρροής σε αγαπημένους ή συγγενείς σε απολυταρχικές μορφές διακυβέρνησης δεν λαμβάνει χώρα σε σκοτεινά παρασκήνια. Αντίθετα, τείνει να καταστεί φυσιολογική. Ηταν και είναι ακόμη και καθήκον των ηγεμόνων. Η εξασφάλιση της επιρροής τους σε μεγάλες αποστάσεις ήταν ουσιαστικά ένα μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης και υποχρεώσεων. «Επειδή -όπως λέει -η οργή για τη διαφθορά περιλαμβάνει τη δωροδοκία στη δημόσια διοίκηση, αλλά και τη δομική δωροληψία ολόκληρων πολιτικών συστημάτων. Ακόμα γενικότερα, η διαφθορά χρησιμοποιείται επίσης για να περιγράψει την παρακμή ολόκληρων κοινωνιών, των ηθών και των εθίμων τους.

Όπως γράφει όμως ο Οργουελ, «οι λαοί όμως που εκλέγουν διεφθαρμένους πολιτικούς, κλέφτες, απατεώνες και προδότες δεν είναι θύματα,αλλά συνένοχοι».