Skip to main content

Συμφωνία σε τεντωμένο σχοινί

REUTERS/Amir Cohen

Οι τρεις λόγοι που ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε ξαφνικά την επίτευξη συμφωνίας

Με μια ανάρτησή του στο Truth Social, ο Ντόναλντ Τραμπ έριξε έναν «κεραυνό» μέσα στη νύχτα: Ανακοίνωσε ότι το Τελ Αβίβ και η Τεχεράνη αποδέχθηκαν μια συμφωνία για τον τερματισμό του «πολέμου των 12 ημερών, από σήμερα το πρωί.

«Υποθέτοντας ότι όλα θα πάνε όπως πρέπει, και θα πάνε, θα ήθελα να συγχαρώ και τις δύο χώρες, το Ισραήλ και το Ιράν, που είχαν την αντοχή, το θάρρος και την ευφυΐα να τερματίσουν τον 12ήμερο πόλεμο», έγραψε ο Τραμπ, ο οποίος στην ανάρτησή του ξέχασε εντελώς τον πολεμοχαρή τόνο και την άγρια ​​​​εμφάνιση που είχε επιδείξει κατά την αμερικανική πυραυλική επίθεση στις εγκαταστάσεις του Φορντόου, του Ισφαχάν και του Νατάνζ -την καρδιά του ιρανικού πυρηνικού.

Αν και λίγο μετά την ανακοίνωση Τραμπ, η Τεχεράνη εξαπέλυσε μια φονική πυραυλική επίθεση στην πόλη Μπερ Σεμπά, στο νότιο Ισραήλ, αναπτερώθηκαν οι ελπίδες για μια εκεχειρία. Οσο και αν δεν είναι σίγουρο πώς το Ισραήλ δεν θα ανταποδώσει με κάποιο τρόπο την τελευταία ιρανική επίθεση. Όπως δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι ο Νετανιάχου, που έχει συνδέσει τον πόλεμο με την πολιτική επιβίωση του ίδιου και της κυβέρνησής του, θα κάτσει στ` αυγά του…

Το ερώτημα είναι βέβαια τι έπιασε ξαφνικά τον Αμερικανό πρόεδρο και ανακοίνωσε την επίτευξη συμφωνίας. Χωρίς καν να έχει προηγηθεί κάποια διαπραγμάτευση. Και μάλιστα μετά από τη χθεσινή πυραυλική επίθεση του Ιράν εναντίον αμερικανικής βάσης στο Κατάρ.

Τρεις οι λόγοι

Κατ` αρχήν, ο Τραμπ ανακοίνωσε πώς είχε προειδοποιηθεί με «τηλεφωνική κλήση» για την επίθεση στη βάση του Κατάρ. Γεγονός που δείχνει ότι το ιρανικό καθεστώς δεν ήθελε με κανένα τρόπο να διευρύνει το μέτωπο με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με την εκλογική βάση του Τραμπ. Μπορεί ο Αμερικανός πρόεδρος να υποχώρησε για λίγο στις πιέσεις των νεοσυντηρητικών γερακιών που ήθελαν επίθεση στο Ιράν,  γνωρίζει όμως ότι η βάση του MAGA δεν ήθελε και δεν θέλει πόλεμο με το Ιράν.

Δεν ήταν άλλωστε λίγες οι αντιδράσεις στενών συνεργατών του που κατηγόρησαν τον Τραμπ ότι είχε αναιρέσει τις προεκλογικές του δεσμεύσεις πώς δεν θα εξαπολύσει νέους πολέμους, αλλά θα εφαρμόσει το σύνθημα «Πρώτα η Αμερική».

Ο τρίτος λόγος έχει να κάνει με την αντίδραση που συνάντησε ο Τραμπ στο Κογκρέσο, καθώς διέταξε τις πυραυλικές επιθέσεις στο Ιράν χωρίς την έγκριση Βουλής και Γερουσίας.

Τόσο οι Δημοκρατικοί, όσο και Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές και γερουσιαστές, είχαν προτείνει μάλιστα ψηφίσματα καταδίκης, ακόμη και παραπομπής του Αμερικανού προέδρου για τη στάση του αυτή, καθώς συνιστά παραβίαση του Συντάγματος.

Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή παραμένει πάντως ασαφής. Και η συμφωνία-αν ισχύσει- είναι σε τεντωμένο σχοινί. Ο πόλεμος, ωστόσο, άνοιξε βαθιές πληγές και το να καθίσει κανείς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν θα είναι εύκολο.

Αλλά αν δεν υπάρξουν εκπλήξεις, πρόκειται για μια απροσδόκητη και αναμφίβολα θετική τροπή των γεγονότων σε μια σύγκρουση που φαινόταν να εξελίσσεται σε μια πραγματική μαύρη τρύπα.