Η τεχνολογική υστέρηση της Ευρώπης έναντι των ΗΠΑ και της Κίνας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «αχίλλειος πτέρνα» σε ένα «σώμα» που πρωτοστάτησε στην παγκόσμια πολιτική, οικονομική, επιστημονική και πολιτισμική ιστορία για περισσότερες από δύο χιλιετίες και που σήμερα ψάχνει έναν νέο βηματισμό εν μέσω ραγδαίων γεωπολιτικών ανατροπών.
Είναι γνωστό, βέβαια, ότι η απόσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις δύο παγκόσμιες υπερδυνάμεις δεν είναι μόνο τεχνολογική ή επιχειρηματική, αλλά κυρίως πολιτική, θεσμική και στρατηγική.
Οι μειωμένοι πόροι για R&D της Ε.Ε. έναντι των δύο μεγάλων ανταγωνιστών της, η απουσία ευρωπαϊκών Big Tech και οι άτολμες επενδύσεις σε startups μέσω Venture Capitals, εμφανίζουν την ευρωπαϊκή οικονομία αργοπορούσα τεχνολογικά σε διεθνές επίπεδο.
Ο κατακερματισμός της εσωτερικής αγοράς, η υπερρύθμιση των επιμέρους κλάδων, η χαμηλή έκθεση στο ρίσκο, ο τεχνολογικός αναλφαβητισμός του μέσου Ευρωπαίου πολίτη και το brain drain ιδιαίτερα προς τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, λειτουργούν ανασταλτικά ώστε η Ευρώπη να βρει τα πατήματά της, δρώντας εντόνως ανταγωνιστικά και καλύπτοντας το χαμένο έδαφος των τελευταίων δεκαετιών στον χώρο της τεχνολογίας.
Λίαν προσφάτως, στους ανασταλτικούς παράγοντες προστέθηκε και η ανάγκη που γέννησαν οι γεωπολιτικές εξελίξεις για κοστοβόρες επενδύσεις στον τομέα της άμυνας, επενδύσεις που θα στερήσουν πόρους όχι μόνο από την κοινωνία, αλλά κι από τον τομέα της τεχνολογίας.
Αν όντως η Ευρώπη επιθυμεί να σηκώσει ένα ισχυρό μέτωπο έναντι των δύο μεγάλων ανταγωνιστών της, εκμεταλλευόμενη πρωτίστως την τεχνολογική γνώση και δευτερευόντως τη γνώση του πολέμου, δεν έχει παρά να υποστηρίξει μία ενιαία ψηφιακή οικονομία, να στραφεί στρατηγικά στο deep tech, να δημιουργήσει ευρωπαϊκούς εθνικούς ή διακρατικούς «πρωταθλητές» σε κρίσιμους κλάδους της οικονομίας, να επενδύσει πανευρωπαϊκά στα νέα ταλέντα και να θεσπίσει ενιαία φορολογικά κίνητρα προς υποστήριξη των τεχνολογικών επενδύσεων.
Η Ε.Ε. οφείλει να αλλάξει ριζικά την προσέγγισή της στην τεχνολογική καινοτομία, ειδάλλως κινδυνεύει να παραμείνει ένας «κανονιστικός γίγαντας» και ταυτοχρόνως ένας οικονομικός και γεωπολιτικός «νάνος» στην παγκόσμια ψηφιακή σκακιέρα.
