Η πρόσφατη απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα πρώτα 150 δις των εξοπλιστικών προγραμμάτων που θα γίνουν 800 δις, αφήνει περιθώριο συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE που έχει χαρακτηριστεί ως ο πυρήνας της αμυντικής αρχιτεκτονικής της Ευρώπης.
Μελλοντική αρχιτεκτονική βέβαια, αφού είναι στα σπάργανα. Για τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, που όμως σε παγκόσμιο επίπεδο είναι μεσαίες δυνάμεις και στρατιωτικά, με εξαίρεση ίσως την Γαλλία, μικρές, η ανάγκη προκύπτει λόγω της απόσυρσης των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι δυνάμεις αυτές και η Ευρώπη στο σύνολο της από τον Β΄ Παγκόσμιο και μετά είχαν επαναπαυθεί στην αμυντική ομπρέλα του ΝΑΤΟ, κατά βάση των ΗΠΑ.
Η Ευρώπη που είναι υπό την επήρεια του σοκ και αντιδρά υστερικά, κινείται προς την ενίσχυση της δικής της πολεμικής βιομηχανίας. Βέβαια κοινή άμυνα δεν σημαίνει μόνο πολεμική βιομηχανία. Χρειάζεται πάνω απ΄ όλα στρατιωτικές δυνάμεις, έμψυχο υλικό. Επιπλέον κοινή ευρωπαϊκή άμυνα έχει ως θεμέλιο λίθο την προϋπόθεση ότι θα προστατεύει τα κράτη μέλη από εξωτερικές απειλές. Και αυτό δεν το κάνει το ευρωπαϊκό project από την στιγμή που περιλαμβάνει και την Τουρκία η οποία διατηρεί κατοχικές δυνάμεις σε μία χώρα της, την Κύπρο και απειλεί με πόλεμο μία άλλη, την Ελλάδα.
Η Τουρκία η οποία έχει αξιόλογη πολεμική βιομηχανία έχει κάθε λόγο να θέλει να μπει στα ευρωπαϊκά σαλόνια. Οι ευρωπαίοι από την πλευρά τους πέρα από τα οικονομικά οφέλη που θα προκύψουν από τις συνέργειες – ήδη έχουν αναπτύξει οι ιταλικές εταιρείες Leonardo και Piaggio με την Baykar – θέλουν τον μεγάλο αριθμητικά και με εμπειρία πολέμου, τουρκικό στρατό. Στόχος τους δεν είναι η προστασία των ευρωπαϊκών συνόρων και άρα η κοινή άμυνα, αλλά η Ρωσία. Βέβαια οι Τούρκοι δεν πρόκειται να πολεμήσουν για τους Ευρωπαίους και αυτό είναι ένα ακόμη στοιχείο που δημιουργεί αμφιβολία για την διορατικότητα των ηγετών.
Η κερκόπορτα του SAFE
Το να κρύβεται η ελληνική κυβέρνηση πίσω από τον κυκεώνα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και να αναζητά άρθρα στις συνθήκες για να υποστηρίξει ότι δεν αποφασίστηκε η ένταξη της Τουρκίας στο SAFE δεν είναι παραγωγικό και δεν θα αποδώσει. Είναι για εσωτερική κατανάλωση. Η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία είναι πιο έμπειρη και αποτελεσματική σε αυτό το παιχνίδι. Ευτυχώς το ξεκαθάρισε ο Νίκος Δένδιας λέγοντας ότι το πρόγραμμα SAFE είναι κερκόπορτα, για να μην υπάρχουν ψευδαισθήσεις. Καλό είναι να τελειώσει και η άλλη ψευδαίσθηση σχετικά με το casus belli. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε ότι θα ζητήσει την άρση του από τον Ταγίπ Ερντογάν στη προσεχή συνάντησή τους. Και θα το κάνει. Ωστόσο θα εισπράξει την πάγια τουρκική απάντηση: «Το casus belli δεν είναι απειλή πολέμου είναι προειδοποίηση ώστε η Ελλάδα να μην επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια».
Η Ελλάδα ή θα πρέπει να συγκρουστεί με τις Βρυξέλλες και τους μεγάλους εταίρους ή θα συμβιβαστεί αποδεχόμενη μία διαδικασία που θα την αφήνει ακάλυπτη απέναντι στην μείζονα υπαρξιακή απειλή που συνιστά η Τουρκία. Όπως άλλωστε συνέβαινε και με το ΝΑΤΟ. Η συμμαχία μας προστάτευε από εξωτερικές απειλές αλλά σε σχέση με την Τουρκία κάθε φορά που ανέκυπτε ζήτημα η απάντηση ήταν “βρείτε τα”.
Στα Μέσα Ενημέρωσης υπάρχουν ήδη δημοσιεύματα που υποστηρίζουν ότι η Τουρκία έχει και αυτή τα επιχειρήματα της. Η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια θα κάνει το Αιγαίο ελληνική λίμνη και αυτό δεν μπορεί να το δεχθεί. Η Ελλάδα λοιπόν θα πρέπει να συμβιβαστεί για να προκύψει μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ώστε να μην καταπιεί ο Πούτιν την Ευρώπη. Σύντομα θα εμφανιστεί στον δημόσιο διάλογο και από πολιτικούς και δήθεν εμπειρογνώμονες. Κάπως έτσι προβάλλει ως μείζον απειλή η Ρωσία και όχι η Τουρκία.
Δορυφοροποίηση
Το επιχείρημα δεν αντέχει σε κριτική. Στο σκέλος που αφορά την απειλή του Πούτιν, το καταρρίπτουν τόσο ο Εμμανουέλ Τοντ στο βιβλίο του «Η ήττα της Δύσης», όσο και ο δικός μας Σταύρος Λυγερός στο άρτι εκδοθέν δικό του βιβλίο «Οι αθέατες όψεις του πολέμου στην Ουκρανία».
Εν ολίγοις η Ρωσία με 140 εκατομμύρια κατοίκους δεν μπορεί να καλύψει πληθυσμιακά την δική της τεράστια έκταση. Ούτε θέλει αλλά ούτε και μπορεί να επεκταθεί προς την Ευρώπη. Ο πόλεμος στην Ουκρανία προέκυψε από την επιθετική στρατηγική του ΝΑΤΟ να εγκαταστήσει πυραύλους στα περίχωρα της Μόσχας. Η Ρωσία αντέδρασε στη υπαρξιακή απειλή και αυτό που πραγματικά επιδιώκει είναι την Ουκρανία σαν ουδέτερη ζώνη.
Το δεύτερο σκέλος της ανωτέρω άποψης που αφορά την Τουρκία είναι ακόμη πιο επικίνδυνο. Η Τουρκία δεν επιθυμεί απλώς μία διευθέτηση στο Αιγαίο που να λαμβάνει υπόψη τα δικά της εθνικά συμφέροντα. Θέλει την Ελλάδα δορυφόρο της σε όλο το φάσμα των διμερών και διεθνών σχέσεων. Το είχε περιγράψει ο Παναγιώτης Κονδύλη ήδη από το 1992 στο επίμετρο της “Θεωρίας του Πολέμου”. Η Τουρκία συμπεριφέρεται σαν μεγάλη περιφερειακή δύναμη που συνομιλεί ισότιμα με τους σημαντικούς γεωπολιτικούς παίκτες. Το έδειξε στην Συρία.
Και όπως είπε στην τελευταία του παρέμβαση ο πρώην πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής εάν θέλει η Ελλάδα να αποτρέψει μία τέτοια εξέλιξη θα πρέπει αφενός να διαβάσει διαφορετικά την Τουρκία και αφετέρου να προετοιμαστεί για όλα τα ενδεχόμενα.
