Skip to main content

Η νίκη της λογικής 

Σε μια εποχή που κυβερνάει το παράλογο και η παραπληροφόρηση στον πολιτισμένο κόσμο, η θέση της Ελλάδας λάμπει στο σκοτάδι.

Πανεπιστήμια στην Ευρώπη μποϋκοτάρουν Ισραηλινά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, διακόπτοντας τη συνεργασία μαζί τους για ασήμαντους λόγους και με δικαιολογίες φάρσες. Στα Αμερικάνικα πανεπιστήμια εξελίσσονται πρωτόγνωρες καταλήψεις φοιτητών και ακραίων στοιχείων ζητώντας στην ουσία την εθνοκάθαρση και εξαφάνιση του Κράτους του Ισραήλ που δημιουργήθηκε με απόφαση του ΟΗΕ το 1947-48.

Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα ακούγονται φωνές λογικής και σοβαρού διαλόγου, αξιοποιώντας το πλεονέκτημα τόσο της στρατηγικής θέσης, όσο και των στρατηγικών συνεργασιών που έχει αναπτύξει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια στην περιοχή. Στην Ελλάδα που για δεκαετίες κρατούσε φιλοπαλαιστινιακή θέση, υπάρχει σήμερα Παλαιστινιακή κοινότητα καθώς και ελληνόφωνη Παλαιστινιακή κοινότητα που μετά από σπουδές στην Ελλάδα έχει επιστρέψει και ζει στη Δυτική Όχθη. Επίσης, στην Ελλάδα ζει μια συνεχώς αυξανόμενη Ισραηλινή κοινότητα, που μετά από πολλά χρόνια στρατηγικής συμμαχίας με το Ισραήλ, έχει επενδύσει και σε ακίνητα στην Ελλάδα, διαλέγοντας την Ελλάδα και ως μόνιμη ή παραθεριστική κατοικία της. Στην Ελλάδα ζει και μια μικρή αλλά σημαντική εβραϊκή κοινότητα με ρίζες στην αρχαιότητα, που σχεδόν καταστράφηκε ολοκληρωτικά στο Ολοκαύτωμα.

Εδώ και επτά μήνες βρισκόμαστε σε ένα αδιέξοδο που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου, με τη φρικαλέα και βάρβαρη τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς, που διοικεί τη Λωρίδα της Γάζας, εναντίον αμάχων στο Ισραήλ. Ο απολογισμός ήταν πάνω από 1145 νεκροί, 1941 τραυματίες και 252 όμηροι στα χέρια της Χαμάς, ορισμένοι από τους οποίους έχουν επιστρέψει, ενώ άλλοι είναι ήδη νεκροί. Οι εικόνες που διαδραματίστηκαν τις λίγες ώρες που η Χαμάς έφτασε στις πόλεις Σντερότ, Νετιβότ και Οφακίμ βαθιά μέσα στο Ισραήλ, ήταν αδιανότητες. Η βαρβαρότητα με την οποία διαπράχθηκαν απάνθρωπα εγκλήματα εναντίον αμάχων όλων των ηλικιών, δολοφονίες, βιασμοί και εξευτελισμοί, ξύπνησε στην κυριολεξία με ένα χαστούκι όλον τον πολιτισμένο κόσμο σε μία νέα πραγματικότητα.

Μία πραγματικότητα, που αναπόφευκτα πήρε μεγάλες διαστάσεις. Το Ισραήλ, που είχε κάθε δικαίωμα να αμυνθεί απέναντι στην αιματηρή αυτή επίθεση που δέχτηκε, τη μεγαλύτερη σε θύματα μετά το Ολοκαύτωμα, επιτέθηκε στη Γάζα με στόχο την εξαφάνιση της Χαμάς και την επιστροφή των ομήρων. Η Ισραηλινή επίθεση ακολούθησε μετά από προειδοποιήσεις των αμάχων να μετακινηθούν και εν μέσω παράλληλης αποστολής ανθρωπιστικής βοήθειας και τροφίμων με φορτηγά από δύο περάσματα από το Ισραήλ προς τη Γάζα. Πολλά από τα τρόφιμα κατέληξαν στους μαχητές της Χαμάς και στους συνεργάτες τους, αφήνοντάς τον κόσμο σε δυστυχία εντείνοντας την ανθωπιστική κρίση. Πολλά βίντεο από μέσα από τη Γάζα κυκλοφορούν ελεύθερα στα κοινωνικά δίκτυα και παρουσιάζουν και αυτή την πτυχή της πολύπλοκης κατάστασης που έχει δημιουργηθεί.

Εντούτοις, η προπαγάνδα της Χαμάς έχει κερδίσει τις εντυπώσεις, εκμεταλλευόμενοι τις εικόνες της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα εν μέσω πολέμου. Ανεξάρτητα αν για χρόνια η Χαμάς εκμεταλλεύθηκε την ανθρωπιστική βοήθεια που έλαβε για το λαό της Γάζας, επωφελώντας τους ηγέτες και μαχητές της, εις βάρος του υπόλοιπου πληθυσμού που συνεχίζει να υποφέρει. Ανεξάρτητα αν η Χαμάς, αντί να δημιουργήσει κράτος, υποδομές, σχολεία και νοσοκομεία και ευκαιρίες εργασίες για τους 46% και πλέον ανέργους στη λωρίδα της Γάζας, έσκαβε τούνελ και εξοπλιζόταν με πυραύλους με μοναδικό σκοπό την καταστροφή του Κράτους του Ισραήλ.

Ανεξάρτητα αν η Χαμάς συνθέτει φανταστικούς αριθμούς θυμάτων, που ακόμη και ο ΟΗΕ τους έχει μειώσει τουλάχιστον στο μισό, η τρομοκρατική οργάνωση, έχει καταφέρει να συσπειρώσει γύρω της την διεθνή κοινή γνώμη, ακόμη και διεθνή πανεπιστήμια, με σλόγκαν όπως «Ελεύθερη Παλαιστίνη» σε μια πρωτοφανή αντισημιτική καμπάνια, που παρόμοια έχουμε να δούμε από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Πριν μερικά χρόνια οι νέοι βγήκαν στους δρόμους εμπνευσμένοι από το παράδειγμα της Γκρέτα Θάνμπεργκ, ζητώντας οι κυβερνήσεις τους να πάρουν θέση για την κλιματική κρίση. Παρακολουθούσα με μεγάλο σεβασμό τη νέα αυτή ακτιβίστρια που εξέφραζε τη φωνή πολλών εκατομυρίων πολιτών και ακτιβιστών όλων των ηλικιών σε όλο τον κόσμο. Σε μία μάλιστα από τις εκδηλώσεις της Ecoweek είχα κάνει ενέργειες για να την πλησιάσω και να την προσκαλέσω να μιλήσει και αυτή στην Ελλάδα, όπως είχα προσκαλέσει παλαιότερα τον πρώην αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Αλ Γκορ και τον εξερευνητή της Ανταρκτικής Ρόμπερτ Σουάν.

Δυστυχώς, τους τελευταίους μήνες, η σημαντική αυτή φωνή της ακτιβίστριας Θάνμπεργκ, αντί να ακούγεται για την κλιματική κρίση, υψώνεται σήμερα για την ‘απελευθέρωση της Παλαιστίνης’ και για την ντε φάκτο καταστροφή του Κράτους του Ισραήλ. Δεν ξέρω αν διαδηλώνει και για τον εκτοπισμό των Εβραίων, Ελληνορθοδόξων, Καθολικών, Αρμενίων και Μουσουλμάνων Ισραηλινών πολιτών. Ή αν η έκκληση για αποχώρηση (ή εκτοπισμό) είναι μόνο για τους Εβραίους Ισραηλινούς πολίτες.

Εδώ και ενάμιση χρόνο, το Ισραήλ περνάει μια μεγάλη εσωτερική κρίση. Η ακροδεξιά κυβέρνηση του Μπενιαμίν Νετανυάου έχει προσπαθήσει να καταλύσει τη δημοκρατία κυρίως με τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος. Αυτό ώθησε εκατοντάδες χιλιάδες Ισραηλινούς στους δρόμους για πολλούς μήνες.

Μετά την 7η Οκτωβρίου ο Ισραηλινός λαός συσπειρώθηκε για να αντιμετωπίσει την άμυνα και επιβίωσή του, ξεκινώντας την επίθεση στη Γάζα με στόχο την καταστροφή της τρομοκρατικής μηχανής της Χαμάς, του οπλισμού του, των τούνελ που οδηγούν βαθιά μέσα στο Ισραήλ και για την απελευθέρωση των ομήρων. Ο πόλεμος αυτός, όπως κάθε πόλεμος, έχει τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές, σε υλικές καταστροφές, καθώς και στην εξαφάνιση υποδομών που θα πάρει πολλά χρόνια για να ξαναφτιαχτούν. Το χειρότερο όμως, είναι ότι είναι ένας πόλεμος που δεν θα υπάρξει νικητής, διότι γίνεται χωρίς κανένα σχεδιασμό για την επόμενη ημέρα. Με αποτέλεσμα τη διεθνή κόπωση, αλλά κυρίως την κόπωση στο εσωτερικό του Ισραήλ. Εδώ και μερικές εβδομάδες, ξεκίνησαν και πάλι οι διαδηλώσεις. Το μήνυμα που στέλνει ο λαός στην ακροδεξιά κυβέρνηση Νετανιάου είναι ‘εκλογές τώρα’, ‘άμεση παύση του πολέμου στη Γάζα’ και ‘άμεση επιστροφή των ομήρων’, Ισραηλινών και άλλων εθνοτήτων, που κρατούνται από την Χαμάς εδώ και επτά μήνες.

Πριν μερικές ημέρες, παρακολούθησα ορισμένα εξαιρετικά πάνελ ειδικών πάνω στα θέματα αυτά. Το ένα συντόνιζε ο αμερικανός δημοσιογράφος της New York Times Τομ Φρίντμαν, με συμμετοχή πρώην ηγέτη της Παλαιστινιακής Αρχής και πρώην πρωθυπουργού του Ισραήλ. Το δεύτερο ήταν στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ και ο συντονιστής ήταν ο Παύλος Τζίμας.

Σε αντίθεση με τα αφελή συνθήματα που η κα. Θάνμπεργκ και πολλοί άλλοι νέοι παπαγαλίζουν με καθοδήγηση των τρομοκρατών της Χαμάς, χωρίς να αντιλαμβάνονται τι σημαίνουν και τη βαρύτητά τους, οι συζητήσεις που παρακολούθησα παρουσίασαν με σοβαρότητα τα γεγονότα. Μέσα από σοβαρές τοποθετήσεις και χωρίς σλόγκαν, ακούστηκαν σοβαρές αξιολογήσεις της πολυπλοκότητας της κατάστασης και των αδιεξόδων που αντιμετωπίζει τόσο η περιοχή όσο και η διεθνής κοινότητα. Στο φόντο έπαιζαν οι φρικιαστικές σκηνές της 7ης Οκτωβρίου της απάνθρωπης τρομοκρατικής επίθεσης που δέχτηκε το Ισραήλ.

Σε πλήρη αντίθεση και μέσα σε ένα εξαιρετικά πολύπλοκο περιβάλλον, το μήνυμα των νέων ακτιβιστών για ‘ελεύθερη Παλαιστίνη’, είναι ένα μήνυμα χωρίς καμμία ουσία διότι και οι περισσότεροι νέοι που το φωνάζουν, δεν έχουν ιδέα γιατί διαδηλώνουν. Απλά φαίνεται να παπαγαλίζουν αφελώς μια προπαγάνδα τρομοκρατών, όπου μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα αναμασάνε σλόγκαν, χωρίς όμως να γνωρίζουν για ποιά ελευθερία διαδηλώνουν ή από ποιά θάλασσα σε ποιόν ποταμό αναφέρονται.

Εντούτοις, θα μπορούσαν, αντί να στρέφονται σε στερεότυπα αντισημιτικά σλόγκαν, που μόλις πριν από 80 χρόνια οδήγησαν εκατομμύρια αμάχους στα κρεματόρια,  να ενώσουν τη φωνή τους για μια δημοκρατική λύση μέσα από το διεθνή διάλογο και τη συνεργασία κρατών, που τελικά όλα έχουν συμφέρον σε μια παγκόσμια ευημερία – όσο αυτή θα ήταν δυνατόν να επιτευχθεί σε ένα τόσο πολύπλοκο περιβάλλον και με τόσα πολλά μέτωπα αποσταθεροποίησης.

Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να ενώσουν τη φωνή τους με τους ίδιους του Παλαιστίνιους – πολλούς από τους οποίους γνωρίζω προσωπικά, μετά από πολλά χρόνια συνεργασίας και προγραμμάτων που πραγματοποίησε η Ecoweek στη Δυτική Όχθη. Όπως για παράδειγμα ένα μήνυμα για την ‘Απελευθέρωση της Γάζας από την τρομοκρατία της Χαμάς και ελευθερία στους Παλαιστίνιους να ζουν με αξιοπρέπεια και αυτοδιάθεση σε ένα δημοκρατικό κράτος διαφάνειας και δίκαιης διακυβέρνησης’. Ή την ‘άμεση παύση του πολέμου στη Γάζα’ και την ‘άμεση απελευθέρωση και επιστροφή όλων των ομήρων’ που ακούγεται σήμερα δυνατά στους δρόμους του Ισραήλ.

Επίσης, θα μπορούσαν να ενώσουν τις φωνές τους με τις δημοκρατικές εκλήσεις της πλειοψηφίας του λαού του Ισραήλ για ‘Εκλογές τώρα’, ώστε να παύσουν τα προσωπικά συμφέροντα και οι δικαστικοί αγώνες του πρωθυπουργού Νετανιάου για παραβίαση εμπιστοσύνης, αποδοχή δωροδοκιών και απάτης, να καθοδηγούν την πολιτική του επιβίωση με έναν αδιέξοδο πόλεμο, σε αντίθεση με το συμφέρον του Ισραήλ, της περιοχής και της διεθνούς κοινότητας.

Η στάση της Ελλάδας στην εποχή του παραλόγου, με συζητήσεις ουσίας και πραγματικό προβληματισμό για μια κατάσταση που μπορεί να επηρεάσει και την ίδια την Ελλάδα, είναι μια μικρή αλλά ουσιαστική νίκη της λογικής. Ελπίζοντας ότι η νίκη αυτή θα φωτίσει το σκοτάδι που έχει απλώσει ο αντισημιτισμός, η τρομοκρατία, η παραπληροφόρηση, η προπαγάνδα, αλλά και η γενικότερη αδιαφορία και θα συμβάλει σε μια ειρηνική διευθέτηση της κρίσης και σε μια πιό αισιόδοξη επόμενη ημέρα.