Skip to main content

Δεξιά και Αριστερά 

Η λεγόμενη «πρόοδος» συνεπώς, δεν μπορεί στην πραγματική της βάση να αποτελέσει ιδεολογία, αλλά είναι το αποτέλεσμα των ιδεολογικών συγκρούσεων

Της Βάσως Μουρελά * 

Μεγάλη προσπάθεια καταβάλλουν τα τελευταία χρόνια οι «διανοούμενοι» που είθισται να προσφέρουν τις διανοητικές τους υπηρεσίες στα γνωστά «Think tank», δεξαμενές σκέψεις στην ελληνική γλώσσα, ώστε να μπολιάσουν το δημόσιο λόγο με τους όρους «πρόοδος» και «συντήρηση» ως ιδεολογία… Εκεί που μέχρι πρότινος για λόγους ιστορικών καταβολών είχαμε την Αριστερή και Δεξιά ιδεολογία.

Ανέκαθεν, στην ελληνική πολιτική σκηνή, από καθιέρωσης του πολιτικού ανταγωνισμού έως και τις μέρες μας, τα πολιτικά κόμματα ως φορείς πολιτικής ιδεολογίας, χαρακτηρίζονται ως Αριστερά ή Δεξιά στον πολιτικό άξονα, δεδομένου ότι φέρουν ιστορικές μνήμες και καταβολές. Η εξέλιξη της κοινωνίας (δηλαδή η υιοθέτηση αντιλήψεων και πρακτικών τέτοιων ώστε να έχουν δικαιώματα τα αδύνατα κοινωνικά στρώματα, συνήθως μέσω νομοθετημάτων) ήταν πάντα το αποτέλεσμα ιδεολογικών συγκρούσεων μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς, στην πλειοψηφία τους μάλιστα, σφοδρών συγκρούσεων.

Η πρόοδος δεν είναι ιδεολογία

Η λεγόμενη «πρόοδος» συνεπώς, δεν μπορεί στην πραγματική της βάση να αποτελέσει ιδεολογία, αλλά είναι το αποτέλεσμα των ιδεολογικών συγκρούσεων. Για παράδειγμα, η συλλογική σύμβαση εργασίας, που συχνά –  πυκνά αποτελεί υπόθεση πολιτικού ανταγωνισμού είναι αποτέλεσμα σφοδρών διαπραγματεύσεων μεταξύ των ομάδων πίεσης που εκπροσωπούν τα συμφέροντα των εργαζομένων (ΓΣΕΕ) και των αντίστοιχων ομάδων που εκπροσωπούν τα συμφέροντα των εργοδοτών (ΣΕΒ, ΕΣΣΕ, ΓΣΕΒΕ, ΣΕΤΕ, κλπ).

Όπως επίσης και το δικαίωμα των γυναικών στο εκλέγειν και εκλέγεσθαι, που θεσμοθετήθηκε στις 7 Ιουνίου 1952 με τον νόμο 2159, και οι Ελληνίδες απέκτησαν εκλογικό δικαίωμα και για τις βουλευτικές εκλογές, ως αποτέλεσμα πιέσεων ελληνικών και διεθνών γυναικείων οργανώσεων, ξένων κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών.

Για την ιστορία να σημειωθεί ότι, προηγουμένως στη χώρα μας, από το 1944, το συντονιστικό όργανο της Εθνικής Αντίστασης, η ΠΕΕΑ (Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης) έδωσε πλήρη πολιτικά δικαιώματα στις γυναίκες, οι οποίες πήραν μέρος στις εκλογές για τη συγκρότηση του Εθνικού Συμβουλίου ή «Βουλής του Βουνού» [«του βουνού» γιατί είχαν απελευθερωθεί ορεινές περιοχές από τους αντάρτες της Εθνικής Αντίστασης]. Έτσι, τον Απρίλιο του 1944 εκλέχτηκαν και 5 γυναίκες εθνοσύμβουλοι. (Πηγή: Ίδρυμα της Βουλής «Φάκελος για το Εκπαιδευτικό»).

Διαρκής πάλη

Τα παραπάνω, αποτελούν μόνο δυο ενδεικτικά παραδείγματα μεταξύ των χιλιάδων που μέχρι τις μέρες μας, διδάσκουν, ότι η κοινωνική πρόοδος έναντι της συντήρησης, αποτελεί το έμπρακτο αποτύπωμα της διαρκούς πάλης μεταξύ «εχόντων» και «μη εχόντων», πάντα με σημείο αναφοράς την ιδεολογική πάλη μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς, καθότι, παραδοσιακά στην ιδεολογία της Δεξιάς, συσπειρώνονταν οι «έχοντες» ή μη έχοντες ανάγκη. Σαφώς και η εμφάνιση της θεωρίας των μεταϋλιστικών αξιών, περί 30 χρόνια πίσω, σύμφωνα με την οποία, οι εν λόγω ιδεολογικές συσπειρώσεις μετασχηματίζονται τοποθετώντας και «μη έχοντες» στην ιδεολογία της Δεξιάς, ωστόσο, ο βασικός κορμός της ιδεολογικής συσπείρωσης για τη Δεξιά παραμένουν «οι έχοντες». 

Κατά ιστορική συνθήκη λοιπόν, όπως προκύπτει από τα ιστορικά γεγονότα, μοιάζει τουλάχιστον ανιστόρητη μια προσπάθεια «έγκλησης» σε ιδεολογίες «συντήρησης» και «προόδου» καθώς αδυνατούν, τουλάχιστον επιστημονικά, χωρίς ιστορικό υπόβαθρο να ερμηνευθούν και συγκροτηθούν εκτός και αν η ιστορία αποτελεί μεγάλο πρόβλημα, στη δημιουργία νέων Κοινοβουλευτικών συσχετισμών.  Διότι, σε αυτή την περίπτωση ταιριάζει «γάντι», η ιστορική φράση «αν τα γεγονότα δεν συμφωνούν με τη θεωρία, τότε αλίμονο στα γεγονότα…».

*Η Βάσω Μουρελά είναι πολιτικός επιστήμονας