Skip to main content

Στο «νήμα» των κοινωνικών δικτύων

Τα σήματα των Meta και Threads
REUTERS/Dado Ruvic/Illustration

Τρομακτικό από πλευράς τρόπου ζωής. Ακόμη όμως πιο τρομακτικό αυτό που διαμείβεται πίσω από τις «αθώες» δημοσιεύσεις κειμένων, βίντεο, φωτογραφιών, μηνυμάτων.

Βαθιά εθισμένοι στα social media, απόλυτα εξαρτημένοι από τις εφαρμογές δημόσιας συζήτησης. Το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού περιδιαβαίνει σε αυτά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αφιερώνοντας κατά μέσο όρο περισσότερο από 2,5 ώρες ημερησίως, σύμφωνα με έρευνες.

Τρομακτικό από πλευράς τρόπου ζωής. Ακόμη όμως πιο τρομακτικό αυτό που διαμείβεται πίσω από τις «αθώες» δημοσιεύσεις κειμένων, βίντεο, φωτογραφιών, μηνυμάτων. Ανταλλαγή απόψεων με τίμημα τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών -για την υγεία, τις αγοραστικές συνήθειες, την τοποθεσία και άλλα απροσδιόριστα «ευαίσθητα» στοιχεία- που χρησιμοποιούνται χωρίς τη συγκατάθεσή τους στον βωμό του κέρδους των διαφημιστικών και όχι μόνο.

Σε αυτή τη συλλογή δεδομένων ήρθε να προστεθεί ακόμη ένα εργαλείο, το social media της Meta, το επονομαζόμενο Threads, το οποίο σε λιγότερο από 24 ώρες από την έναρξη της λειτουργίας του προσείλκυσε περισσότερους από 30 εκατ. χρήστες.

Εκτός του πεδίου όμως της Ε.Ε., με σημείο αιχμής τη Νομοθετική Πράξη για τις Ψηφιακές Αγορές (DMA), που προβλέπει ότι οι μεγαλύτερες online εταιρείες δεν μπορούν να μοιράζονται προσωπικά δεδομένα από τις πλατφόρμες τους με προσωπικά στοιχεία άλλης πλατφόρμας ή τρίτης πλευράς, εκτός και εάν οι καταναλωτές δώσουν τη συγκατάθεσή τους. Παρήγορο στοιχείο ο αποκλεισμός αυτός, χωρίς όμως να αρκεί.

Το θέμα είναι ότι τα social media αποτελούν έναν συγκεντρωτικό ιστό στον οποίο είναι παγιδευμένα η προσωπική μας ταυτότητα και άλλα ουσιώδη, τα οποία εν τέλει ελέγχονται από λίγες μόνο κορυφαίες τεχνολογικές πολυεθνικές. Που σημαίνει ότι ένα νέο social media δεν αποτελεί μία ακόμη ελεύθερη επιλογή, αλλά ένα νέο «μονοπώλιο» από εκείνους που εμπορεύονται και λαμβάνουν αποφάσεις με στοιχεία προσωπικού χαρακτήρα.

Σαφώς, η Ε.Ε. ακολουθεί πολύ πιο αυστηρή γραμμή τον τελευταίο καιρό. Δυστυχώς όμως, σε αυτό το πεδίο επιρροής, στο οποίο ενέχεται και η πολιτική, η προσοχή ξεφεύγει από την ασφάλεια του καταναλωτή. Διακύβευμα, ο έλεγχος μιας άκρως προσοδοφόρας αγοράς και αυτό αποτυπώνεται στη «μάχη» γιγάντων, Meta και Twitter. Αν και υπάρχει χώρος και για τους δύο «μονομάχους», ποιο είναι ακριβώς το όφελος των πολιτών;