Από την έντυπη έκδοση
Tων Δημήτρη Φροσύνη*, Νίκου Αναξαγόρα**, Έλενας Χατζοπούλου***
Με την αύξηση των κρουσμάτων Covid-19 (European, 2020; Google, 2020), η τεχνολογία αιχμής δύναται να επιλύσει αρκετά από τα προκύπτοντα προβλήματα στη ναυτιλία. Μετά τη διεξαγωγή της έρευνάς μας, διαπιστώθηκε η ανάγκη για τεχνολογία AR στις εργασίες επί του πλοίου, αλλά όχι όμως για επιπρόσθετη εκπαίδευση επί του πλοίου. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η «Διεθνής Σύμβαση Περί Προτύπων Εκπαίδευσης, Πιστοποίησης και Τήρησης Φυλακής Ναυτικών» αναγκάζει τους ναυτικούς αλλά και τις ναυτιλιακές εταιρείες να επενδύουν στην κατάρτιση των πληρωμάτων πριν από την επιβίβασή τους στο πλοίο. Τα πρότυπα επάνδρωσης των πλοίων κλίνουν προς την απασχόληση ολοένα και λιγότερου πληρώματος επί του σκάφους, επομένως υπάρχει πλέον λιγότερος χρόνος για το πλήρωμα να εκπαιδευτεί. Για τον λόγο αυτό, οι προηγμένες τεχνολογίες εκπαίδευσης, που εφαρμόζονται με προσομοιωτές και τεχνολογία VR, προσφέρουν στους ναυτικούς μια καινοτόμο εμπειρία εκπαίδευσης σε πραγματικές συνθήκες πλοίου από την ξηρά.
Οι ερωτηθέντες που ήταν κοντά στην τεχνολογία και γνώριζαν ή κατάλαβαν την AR (επαυξημένη πραγματικότητα), πρότειναν ότι μια τέτοια λύση είναι πιο κατάλληλη για τις εργασίες στο πλοίο και όχι για εκπαίδευση ασφαλείας. Η AR έχει μεγάλες δυνατότητες να βοηθήσει στη συντήρηση, την απομακρυσμένη βοήθεια, τη διάγνωση προβλημάτων σε μηχανήματα, τις εργασίες, τις λίστες ελέγχου εργασίας και, τέλος, να εξάγει αναφορές σε μορφή PDF ή βίντεο προς κάθε ενδιαφερόμενο, στο πλοίο ή στην ξηρά. Σημαντικό είναι δε ότι όλες αυτές οι εργασίες δύναται να ολοκληρωθούν από ένα άτομο του πληρώματος μειώνοντας τον χρόνο της γραφειοκρατίας του ISM (λίστες ελέγχου). Επίσης, η δυνατότητα της άμεσης απομακρυσμένης βοήθειας προς το πλοίο, με τη χρήση της τεχνολογίας AR, προστατεύει από την απειλή του Covid-19 και περιορίζει τις επισκέψεις εξειδικευμένων μηχανικών επί του πλοίου που είναι πολυδάπανες.
Ερωτηθέντες από πληθώρα θέσεων εργασίας σε ναυτιλιακές εταιρείες ανέφεραν ότι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία είναι η εξοικείωση του προσωπικού με σύγχρονα μηχανήματα προηγμένης τεχνολογίας που είναι άγνωστα στους χειριστές και στους ναυτικούς. Ως εκ τούτου, υπάρχει ανάγκη για εκπαίδευση στη χρήση αυτού του νέου εξοπλισμού και των μηχανημάτων και αυτή είναι η πρόκληση που μπορεί να αντιμετωπίσει η τεχνολογία AR.
Σύμφωνα με έρευνα του Millar I.C. (2006), ο θαλάσσιος εξοπλισμός είναι παραδοσιακά μεγάλος, δυσκίνητος και εξαιρετικά τεχνολογικά περίπλοκος. Διαφέρει δε από πλοίο σε πλοίο και καθώς οι μηχανικοί μετακινούνται από πλοίο σε πλοίο, πρέπει να εξοικειωθούν με τον εν λόγω εξοπλισμό. Η AR λοιπόν δεν είναι μόνο θέμα αποτελεσματικότητας στην εκπαίδευση των νέων μηχανημάτων, αλλά και ζήτημα ασφάλειας μέσω οριζόντιας επικοινωνίας, καθώς χτίζεται η εμπιστοσύνη και η κατανόηση μεταξύ των ναυτικών και των διαχειριστών του γραφείου στην ξηρά.
Μεγάλες δυνατότητες ενός ισχυρού εργαλείου
Ως εκ τούτου, σε αντίθεση με την υπάρχουσα ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που περιγράφει την προοπτική της AR στην εκπαίδευση, τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα χρήσης αυτού του ισχυρού εργαλείου, το οποίο επικροτεί μάλιστα η αγορά. Για παράδειγμα, ένα τρισδιάστατο μοντέλο του σκάφους μπορεί να φορτωθεί στη συσκευή AR και χρησιμοποιώντας τα έξυπνα γυαλιά ο ναυτικός μπορεί να «δει» πίσω από διαφράγματα ή/και κάτω από τα πόδια.
Στο μηχανοστάσιο ο μηχανικός μπορεί να δει «εσωτερικά» τα μηχανήματα και να κάνει διάγνωση ενός πιθανού προβλήματος ακολουθώντας τα απαραίτητα βήματα και συμπληρώνοντας τη σχετική λίστα ελέγχου. Μπορεί μάλιστα και να γίνει εγγραφή βίντεο της διαδικασίας και να σταλεί στον κατασκευαστή. Παρομοίως, ένα ελαττωματικό εξάρτημα των μηχανημάτων μπορεί να αλλαχτεί επιτόπου, με απομακρυσμένη βοήθεια από τον κατασκευαστή σε πραγματικό χρόνο, εξαλείφοντας έτσι τη δαπανηρή παρουσία ενός τεχνικού ή της κατασκευάστριας εταιρείας.
Όλα μπορούν να ελεγχθούν και δη ευκολότερα και γρηγορότερα, μειώνοντας το κόστος, τη χρήση χαρτιού, αλλά και μειώνοντας την ανθρώπινη επαφή. Οι λίστες ελέγχου μπορούν να συμπληρωθούν μέσω έξυπνων γυαλιών AR για κάθε εργασία και μπορούν να μεταφορτώσουν αμέσως τις πληροφορίες σε ένα cloud. Με αυτόν τον τρόπο, όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη επί του πλοίου και του γραφείου στην ξηρά ενημερώνονται για κάθε εργασία που έχει γίνει στο πλοίο, χωρίς να απαιτείται η συχνή ανθρώπινη επίβλεψη, η οποία αυξάνει τις πιθανότητες μετάδοσης Covid-19.
Εκπαίδευση εξ αποστάσεως με τα «έξυπνα» γυαλιά AR
Είναι γνωστό ότι οι ναυτιλιακές εταιρείες ξοδεύουν πολλά χρήματα στις κατασκευάστριες εταιρείες για εκπαίδευση των πληρωμάτων τους σε καινούργια μηχανήματα, είτε στέλνοντας το προσωπικό τους για εκπαίδευση στις κατασκευάστριες εταιρείες είτε με την παρουσία του εκπαιδευτή της εταιρείας επί του πλοίου. Σήμερα, με τα «έξυπνα» γυαλιά AR, η εκπαίδευση μπορεί να γίνει εξ αποστάσεως, σε πραγματικό χρόνο, με σύνδεση με την κατασκευάστρια εταιρεία. Όπως λοιπόν μπορεί να γίνει κατανοητό, τα έξυπνα γυαλιά AR είναι η επέκταση των ματιών των γραφείων ξηράς. Όλοι από τα γραφεία ξηράς, δηλαδή IT, αρχιμηχανικοί, εκπαιδευτές και διαχειριστές μπορούν να συνδεθούν σε πραγματικό χρόνο με το πλοίο παντού στον κόσμο. Τα ναυτιλιακά γραφεία, χρησιμοποιώντας την τεχνολογία των έξυπνων γυαλιών AR, θα υποστηρίζουν το πλοίο όχι μόνο μέσω τηλεφώνου, αλλά και με οπτική επαφή σε πραγματικό χρόνο, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση χρόνου και κόστους.
Στο εγγύς μέλλον, με συνδέσεις 5G και αξιοποιώντας τις δυνατότητες που παρέχει το IoT (Internet of Things) / της διαχείρισης συσκευών και συστημάτων διαδικτυακών πραγμάτων και εφαρμογών, τα μηχανήματα θα επικοινωνούν μεταξύ τους και θα ανταλλάσσουν δεδομένα. Τα έξυπνα γυαλιά AR θα είναι το κύριο εργαλείο που θα λαμβάνει και θα στέλνει πληροφορίες και δεδομένα από τα μηχανήματα και θα τα προβάλλει μπροστά στα μάτια του χειριστή.
Συμπερασματικά, η έρευνά μας υποστηρίζει ότι ο κλάδος βασίζεται 100% στον ανθρώπινο παράγοντα. Τα χαμηλά περιθώρια κέρδους της βιομηχανίας οδηγούν σε συνεχείς προσπάθειες μείωσης του λειτουργικού κόστους. Η χρήση νεών τεχνολογιών και η ψηφιοποίηση είναι καταλυτικοί παράγοντες προς τη μείωση των λειτουργικών εξόδων καθώς και στη βελτιστοποίηση των υφιστάμενων πρακτικών.
Παραπομπές:
* European, C. (2020). covid-19. Retrieved from https://qap.ecdc.europa.eu/public/extensions/COVID-19/COVID-19.html
* Google. (2020). covid-19. Retrieved from https://news.google.com/covid19/map?hl=en-US&gl=US&ceid=US%3Aen
* Millar I.C. (2006) The need for a structured policy towards reducing human-factor errors in marine accidents, Maritime Policy & Management
Δημήτρης Φροσύνης ([email protected]) Business Development
Νίκος Αναξαγόρας ([email protected]) Marine Engineer
Dr Ελενα Χατζοπούλου ([email protected]) Senior Lecturer (Associate Professor) in Marketing at Kent Business School στο University of Kent, Canterbury, Kent, UK
