Παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις και τους εμπορικούς δασμούς, οι κορυφαίοι λιμένες του κόσμου κατέγραψαν το 2024 ρεκόρ δεκαετίας στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων, με αύξηση 8,1% και 743,6 εκατ. TEUs σε σύνολο, σύμφωνα με τη Lloyd’s List.
Η Σαγκάη στην πρώτη θέση παγκοσμίως και η Σιγκαπούρη στη δεύτερη, διατήρησαν τις θέσεις τους, ακολουθούμενες από το Νίνγκμπο-Ζουσάν, το Σενζέν, το Τσινγκτάο, το Γκουάνγκτζου, το
Μπουσάν, το Τιαντζίν, το Ντουμπάι/Τζεμπέλ Αλί και το Πορτ Κλανγκ.
Από τους δέκα πρώτους λιμένες οι έξι ανήκουν στην Κίνα, ενώ το μαροκινό Tanger Med κατατάχθηκε 17ο, παραμένοντας το κορυφαίο λιμάνι της Αφρικής.
Το Ρότερνταμ είναι ο πρώτος από τους λιμένες της Ευρώπης κατέχοντας την 11η θέση, με διακίνηση 13,82 εκατ. TEUs (+2,8%), ενώ ο Πειραιάς βρέθηκε στην 43η θέση, με πτώση 6,1%, στα 4,79 εκατ. TEUs.
Η Ασία παραμένει κυρίαρχη, με τους κινεζικούς λιμένες να αντιπροσωπεύουν πάνω από το 40% της συνολικής διακίνησης των 100 κορυφαίων λιμανιών.
Σημαντική άνοδο σημείωσαν οι λιμένες των ΗΠΑ στις ανατολικές και δυτικές ακτές καθώς και στις ακτές του Κόλπου, λόγω αυξημένης καταναλωτικής ζήτησης και προληπτικής ανασύστασης αποθεμάτων εν μέσω εμπορικών εντάσεων με την Κίνα.
Οι ευρωπαϊκοί κόμβοι κατέγραψαν πιο ήπιες αυξήσεις, παρά την αβεβαιότητα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ οι αναδυόμενες αγορές -όπως η Ινδία, το Βιετνάμ και η Τουρκία- επωφελήθηκαν από την αναδιάταξη των εφοδιαστικών αλυσίδων και τις νέες περιφερειακές εμπορικές συμφωνίες.
Η Lloyd’s List επισημαίνει ότι το 2024 αποτέλεσε έτος-ορόσημο για τη ναυτιλία των εμπορευματοκιβωτίων, με την προσαρμοστικότητα και τη στρατηγική αναπροσαρμογή να καθίστανται κρίσιμες για τη διατήρηση της ανθεκτικότητας σε ένα μεταβαλλόμενο εμπορικό
περιβάλλον.
Σαγκάη: Άνω των 50 εκατ.
Η Σαγκάη εδραίωσε το 2024 τη θέση της ως ο πρώτος λιμένας σε διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο, διακινώντας 51.506.300 TEUs και καταγράφοντας αύξηση 4,8% σε σχέση με το 2023.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση One Hundred Container Ports 2025 της Lloyd’s List, ο όγκος αυτός αντιπροσωπεύει περίπου το 16% της συνολικής διακίνησης της Κίνας, επιβεβαιώνοντας τη διαρκή κυριαρχία της χώρας στο παγκόσμιο εμπόριο, παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις και τις προσπάθειες διαφοροποίησης των εφοδιαστικών αλυσίδων.
Το 13,9% της διακίνησης προήλθε από διεθνή μεταφόρτωση, αυξημένη κατά δύο ποσοστιαίες
μονάδες έναντι του 2023, αποτέλεσμα της περαιτέρω χαλάρωσης των κανόνων καμποτάζ από το Πεκίνο.
Ο οίκος Moody’s χαρακτήρισε τη Σαγκάη «εξαιρετικά αποτελεσματική» στην εξυπηρέτηση των πελατών της, τονίζοντας ότι διαθέτει έναν από τους πιο προηγμένους αυτοματοποιημένους τερματικούς σταθμούς στον κόσμο -τον Yangshan Phase IV- με δυνατότητα 27-28 κινήσεων ανά ώρα.
Η αυστηρή κεντρική εποπτεία στην ανάπτυξη λιμένων στην Κίνα δημιουργεί υψηλά εμπόδια
εισόδου για νέους ανταγωνιστές, ενώ η Σαγκάη ηγείται επίσης σε τομείς όπως η ψηφιοποίηση των λιμενικών υπηρεσιών και η χρήση εναλλακτικών καυσίμων.
Η ηλεκτρονική εκτελωνιστική διαδικασία και η ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ φορτηγών, αποθηκών και τερματικών σταθμών έχουν ήδη τεθεί σε πλήρη λειτουργία, καθιστώντας τη Σαγκάη πρότυπο για τους λιμένες του μέλλοντος.
Διαφορετικές τάσεις
Δύο από τους σημαντικότερους κόμβους διαμετακομιστικού εμπορίου στην Ευρώπη, ο Πειραιάς και το Ρότερνταμ, κατέγραψαν το 2024 διαφορετικές τάσεις στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων, αντανακλώντας τις επιπτώσεις της γεωπολιτικής αστάθειας αλλά και των τοπικών στρατηγικών ανάπτυξης.
Ο ελληνικός λιμένας, που ελέγχεται κατά πλειοψηφία από την Cosco, σημείωσε πτώση 6,1% λόγω της μείωσης της διαμεταφορικής κίνησης εξαιτίας των απειλών στην Ερυθρά Θάλασσα, ενώ το Ρότερνταμ, ο μεγαλύτερος λιμένας της Ευρώπης, κατέγραψε άνοδο 2,8%.
Το Ρότερνταμ, που βρίσκεται στην 11η θέση, κατέγραψε το 2024 αύξηση 2,8% στη διακίνηση
εμπορευματοκιβωτίων, φτάνοντας τα 13.820.000 TEUs, σύμφωνα με την έκθεση της Lloyd’s List.
Η άνοδος αυτή ανέτρεψε την πτώση 7% του 2023, παρά τις γεωπολιτικές αβεβαιότητες και τις
επιπτώσεις των περιφερειακών συγκρούσεων στην παγκόσμια οικονομία.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Αρχής Λιμένων Ρότερνταμ, Boudewijn Siemons, υπογράμμισε ότι το λιμάνι «παρέμεινε σταθερό σε ταραγμένα διεθνή νερά» και συνεχίζει να επενδύει σε έργα που ενισχύουν τη μελλοντική του δυναμική. Η αύξηση αποδίδεται κυρίως στην ενίσχυση της κατανάλωσης στην Ευρώπη.
Αυτοματοποίηση στο Ρότερνταμ
Οι μεγάλοι τερματικοί σταθμοί APMT Maasvlakte II και Rotterdam World Gateway υλοποιούν εκτεταμένα σχέδια ανάπτυξης.
Η APM Terminals έχει παραγγείλει έως 71 αυτοματοποιημένα οχήματα με ανυψωτικό μηχανισμό από την Konecranes, με στόχο τον διπλασιασμό της χωρητικότητας έως το 2027.
Το Maasvlakte II, συνολικής έκτασης 130 εκταρίων, θα διαθέτει προβλήτα βαθέων υδάτων 2.000 μέτρων και θα αποτελέσει τον μεγαλύτερο πλήρως αυτοματοποιημένο τερματικό της APMT στην Ευρώπη.
Παράλληλα, η RWG προχωρά στην κατασκευή της τρίτης προβλήτας της, που αναμένεται να λειτουργήσει το 2026.
Και οι δύο τερματικοί σταθμοί επενδύουν σε υποδομές παροχής ρεύματος από την ξηρά, εν όψει της υποχρεωτικής εφαρμογής των ευρωπαϊκών κανόνων το 2030 για όλα τα πλοία άνω των 5.000 GT.
Cosco: Κινήσεις ενίσχυσης του Πειραιά
Με συνολική διακίνηση 4.792.199 TEUs το 2024, ο λιμένας του Πειραιά, που βρίσκεται στην 43η θέση της Lloyd’s list, καταγράφει πτώση 6,1% της διαμεταφορικής κίνησης σε σχέση με
το 2023, επηρεασμένη κυρίως από τις απειλές των Χούθι στη ναυτιλία που διέρχεται από την
Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ.
Η Piraeus Container Terminal (PCT), θυγατρική της Cosco, διακίνησε σχεδόν 4,3 εκατ. TEUs,
σημειώνοντας μείωση 7,8%, ενώ η προβλήτα που λειτουργεί η ΟΛΠ Α.Ε. (PPA) κατέγραψε αύξηση 9,6%, στα 563.725 TEUs, χάρη στην άνοδο κατά σχεδόν 35% των τοπικών ελληνικών
φορτίων, που αντιστάθμισε τη μείωση 3,1% στα μεταφορτωμένα εμπορευματοκιβώτια.
Η ετήσια χωρητικότητα του λιμένα ανέρχεται σε 7,2 εκατ. TEUs, με σχέδια της Cosco για
επέκταση σε τουλάχιστον 10 εκατ. TEUs, με στόχο την εδραίωσή του ως κορυφαίου κόμβου
μεταφόρτωσης στη Μεσόγειο και κύριας πύλης εισαγωγών-εξαγωγών Ασίας-Ευρώπης.
Στον τομέα των αυτοκινήτων, η συνολική κίνηση υποχώρησε κατά 22%, στα 247.600 οχήματα.
Ωστόσο, η Cosco εγκαινίασε νέα υπηρεσία μεταφοράς οχημάτων από και προς τον Πειραιά και υπέγραψε συμφωνία με τη Neptune Lines για διακίνηση τελικών αυτοκινήτων από την Κίνα προς την Ευρώπη, καθώς και για παροχή υπηρεσιών τροφοδοσίας σε 21 λιμάνια σε 12 χώρες της Μεσογείου, της Μαύρης Θάλασσας και της Βόρειας Αφρικής, ενισχύοντας το προφίλ
του λιμένα ως περιφερειακού κόμβου logistics.
