Σε βασικό «οδηγό» για τη διαμόρφωση της δομής του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων αναδεικνύονται τα product tankers, αποτελώντας σήμερα τον μεγαλύτερο αριθμητικά κλάδο και έναν από τους κύριους μοχλούς ανάπτυξης.
Με περισσότερα από 2.800 πλοία να δραστηριοποιούνται και τις παραγγελίες να αυξάνονται, οι Έλληνες πλοιοκτήτες ενισχύουν τη θέση τους στην αγορά, επενδύοντας είτε σε νεότευκτα είτε σε second-hand τονάζ.
Ειδικότερα, βάσει της έκθεσης της Allied Quantumsea Research, η κατηγορία των Medium Range (MR), με περίπου 2.850 μονάδες χωρητικότητας 126 εκατ. dwt, καλύπτει σχεδόν το ήμισυ των πλοίων άνω των 25.000 dwt και συνεχίζει να οδηγεί την αγορά, τόσο σε επίπεδο παραγγελιών όσο και σε επίπεδο συναλλαγών στη δευτερογενή αγορά.
Συνολικά, ο παγκόσμιος στόλος δεξαμενόπλοιων (ίσο ή άνω των 25.000 dwt) αριθμεί περίπου 6.000 πλοία, αντιπροσωπεύοντας πάνω από 670 εκατ. dwt. Αν και τα μεγάλα crude tankers συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μερίδιο σε χωρητικότητα, η διάρθρωση του στόλου αποκαλύπτει ότι τα product carriers παραμένουν «ο σκελετός» γύρω από τον οποίο διαμορφώνεται η αγορά.
Οι ελληνικές κινήσεις
Με φόντο τις τελευταίες κινήσεις στην αγορά, οι Έλληνες πλοιοκτήτες βρίσκονται στο επίκεντρο της κινητικότητας, διαβλέποντας ευκαιρίες διαφοροποίησης και ανάπτυξης στις κατηγορίες των product tankers, τόσο τύπου MR όσο και LR. Μάλιστα, το 2024, από το σύνολο των ελληνικών παραγγελιών (127 δεξαμενόπλοια άνω των 10.000 dwt), οι 26 αφορούσαν δεξαμενόπλοια MR2, αντιπροσωπεύοντας το 20% των συνολικών παραγγελιών ελληνικών δεξαμενόπλοιων, και οι 16 LR2, αποτελώντας το 12,5% του συνόλου του γαλανόλευκου orderbook για το περασμένο έτος.
Στο επτάμηνο του 2025, από τα 909 δεξαμενόπλοια που ναυπηγούνται στις γιάρδες, τα 292, ήτοι το 24%, έχει τοποθετηθεί από Έλληνες εφοπλιστές, ένα ποσοστό στα ίδια επίπεδα σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες και ελαφρά αυξημένο συγκριτικά με το 2024. Με βάση τα επιμέρους στοιχεία, τα product tankers καταλαμβάνουν υψηλή θέση στην προτίμηση των Greeks, με τα aframax/LR2 tankers να αποτελούν το 25% (βάσει dwt) και τα MR2 tankers το 17%. Τα υπό ναυπήγηση panamax/LR1 tankers αντιστοιχούν στο 13% του υφιστάμενου στόλου.
Σε ό,τι αφορά τα deals, ενδεικτική είναι η στρατηγική στροφή της Euroholdings, δύο μήνες μετά την απόκτηση του πλειοψηφικού μετοχικού πακέτου της εταιρείας από τη Marla Investments, της οικογένειας Μαριάννας Λάτση. Όπως ανέφερε ο κ. Αριστείδης Πίττας, η εταιρεία αποφάσισε να εστιάσει στον κλάδο των MR product tankers, δρομολογώντας σταδιακές αγορές σύγχρονων πλοίων.
Ο όμιλος Vafias, του εφοπλιστή Χάρη Βαφειά, επιβεβαίωσε -μέσω της Stealth Maritime- τη φήμη ως μία από τις πιο δραστήριες εταιρείες στην αγορά second-hand, αποκτώντας το Clean Raider (49.999 dwt, 2010) από τη United Overseas, έναντι 17 εκατ. δολαρίων. Η συμφωνία ακολούθησε δύο ακόμη πρόσφατες αγορές, ενισχύοντας τον στόλο MR2 της εταιρείας σε 17 πλοία, εκ των οποίων τέσσερα βρίσκονται υπό ναυπήγηση στη Νότια Κορέα.
Παράλληλα, η ναυτιλιακή Oceangold Tankers Inc., συμφερόντων Γιάννη Δράγνη, ανακοίνωσε, τον Ιούλιο, την επιτυχή παράδοση του νέου δεξαμενόπλοιου MT Kastos από τα κινεζικά ναυπηγεία Shanghai Waigaoqiao Shipbuilding Co. Ltd. Σημειώνεται ότι η εταιρεία ελέγχει 15 Product Tankers LR2, LR1 και MR2.
Αντίθετα, η Navios Maritime Partners της Αγγελικής Φράγκου προχώρησε σε ρευστοποίηση παλαιότερου τονάζ, πουλώντας το Nave Equinox (50.900 dwt, 2007) σε ινδονησιακά συμφέροντα για 14 εκατ. δολάρια. Η κίνηση εντάσσεται στην πολιτική ανανέωσης του στόλου, καθώς η εταιρεία έχει παραλάβει ήδη τρία νεότευκτα LR2 μέσα στο 2025 και αναμένει άλλα δέκα έως το 2028.
Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, η εικόνα του πρώτου εξαμήνου δείχνει ότι τα product carriers παραμένουν στο επίκεντρο της αγοράς δεξαμενόπλοιων, καθώς η αυξημένη ζήτηση για διυλισμένα προϊόντα, η συνεχιζόμενη γήρανση του στόλου και οι γεωπολιτικές ανακατατάξεις δημιουργούν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για επενδύσεις.
Η εικόνα του διεθνούς orderbook
Η Allied Quantumsea Research εκτιμά ότι το παγκόσμιο orderbook δεξαμενόπλοιων αριθμεί περίπου 950 πλοία (το 16% του υφιστάμενου στόλου). Οι παραδόσεις για το 2025 αναμένονται στις 247 μονάδες, αυξανόμενες στις 380 το 2026. Η συγκέντρωση νέων παραγγελιών σε Aframax/LR2 και MR αποτυπώνει τη στροφή των πλοιοκτητών προς μεγέθη που συνδυάζουν ευελιξία, υψηλή απασχόληση και ελκυστική ναυλαγορά.
Το πρώτο εξάμηνο του 2025, η αγορά «μεγάλωσε» κατά 65 πλοία (5,4 εκατ. dwt). Από αυτά, τα Aframax/LR2 κατέγραψαν τις περισσότερες παραδόσεις με 24 νέα πλοία, ενώ τα MR ενισχύθηκαν κατά 37 μονάδες, αποτελώντας τον βασικό «καταλύτη» της αύξησης.
Την ίδια ώρα, όπως αποτυπώνουν τα στοιχεία, η ηλικιακή διάρθρωση του στόλου παραμένει μια μεγάλη πρόκληση. Πάνω από 1.300 δεξαμενόπλοια (εκτός των μικρών) έχουν ξεπεράσει τα 20 έτη, αντιπροσωπεύοντας το 19% της παγκόσμιας χωρητικότητας. Η εικόνα χαρακτηρίζεται πιο έντονη στα product carriers: στα MR, το 23% του στόλου είναι άνω των 20 ετών, ενώ στα Panamax/LR1 το αντίστοιχο ποσοστό φθάνει το 26%.
