Ένα ιδιαίτερα ρευστό σκηνικό διαμορφώνεται στη διεθνή ναυσιπλοΐα, μετά τις νέες απειλές των Χούθι, με τις ασφαλιστικές χρεώσεις και τα risk premiums να καταγράφουν σημαντική άνοδο, σύμφωνα με την εταιρεία θαλάσσιας ασφάλειας Ambrey.
Η μετάβαση των ανταρτών στην «τέταρτη φάση» των επιθέσεων κατά της ναυτιλίας σηματοδοτεί ένα νέο, πιο απρόβλεπτο περιβάλλον για τους πλοιοκτήτες, με στόχευση πλέον κάθε πλοίου που ανήκει σε εταιρεία με εμπορικές σχέσεις με το Ισραήλ, ανεξαρτήτως σημαίας ή εθνικότητας.
Παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν δαπανήσει περισσότερα από 7 δισ. δολάρια για επιχειρήσεις καταστολής, οι Χούθι διατηρούν την επιχειρησιακή τους ικανότητα, συνεχίζοντας να αποσταθεροποιούν το κρίσιμο πέρασμα της Ερυθράς Θάλασσας και να επιβαρύνουν την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Σύμφωνα με το think tank «Middle East Council on Global Affairs», οι επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα έχουν προκαλέσει αύξηση 250% στα κόστη μεταφοράς, απειλώντας σοβαρά την παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Η στρατηγική θέση των Χούθι -οι οποίοι ελέγχουν μεγάλο μέρος της δυτικής ακτογραμμής της Υεμένης και νησιά στην Ερυθρά Θάλασσα- τους δίνει τη δυνατότητα να διαταράσσουν ουσιαστικά τη διεθνή ναυσιπλοΐα.
Όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, παρά την εκτεταμένη στρατιωτική αντίδραση των ΗΠΑ και της Βρετανίας, μέσω της επιχείρησης Prosperity Guardian και εκατοντάδων αεροπορικών πληγμάτων, οι Χούθι διατηρούν ενεργό ρόλο στην περιοχή.
Μάλιστα, σύμφωνα με την ανάλυση, οι ΗΠΑ δαπάνησαν πάνω από 7 δισ. δολάρια σε 931 αεροπορικές επιθέσεις, χωρίς να κατορθώσουν να εξουδετερώσουν την απειλή.
Οι αναλυτές αποδίδουν αυτή την αποτυχία σε τρεις βασικούς παράγοντες: την πολυπλοκότητα της γεωπολιτικής στην περιοχή, την ικανότητα των Χούθι να προσαρμόζονται με ασύμμετρες τακτικές (χαμηλού κόστους drones και πυραύλους) και την απροθυμία των ΗΠΑ να εμπλακούν σε χερσαίες επιχειρήσεις.
Σενάρια για το μέλλον
Με βάση τα σημερινά δεδομένα, κατά το «Middle East Council on Global Affairs» διαφαίνονται τρία βασικά σενάρια για την εξέλιξη της κατάστασης στην επίμαχη περιοχή:
- Διατήρηση του status quo, με συνεχιζόμενες επιθέσεις και απαντήσεις χωρίς ουσιαστική μεταβολή ισορροπιών.
- Κλιμάκωση με εκτεταμένη στρατιωτική επέμβαση από τις ΗΠΑ, σενάριο που όμως θεωρείται λιγότερο πιθανό, λόγω του πολιτικού και οικονομικού κόστους.
- Διπλωματική επίλυση του προβλήματος, σε συνάρτηση με ευρύτερη επίλυση της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης – σενάριο που οι αναλυτές αναφέρουν ότι παραμένει θεωρητικά ιδανικό, αλλά πρακτικά απομακρυσμένο.
Οι εξελίξεις
Ο στρατιωτικός εκπρόσωπος των Χούθι διεμήνυσε, την Κυριακή, μέσω τηλεοπτικής δήλωσης, ότι οποιοδήποτε πλοίο, ανεξαρτήτως προορισμού, καθίσταται «νόμιμος στόχος», εφόσον η διαχειρίστρια εταιρεία του συναλλάσσεται με το Ισραήλ.
«Δεν πρόκειται να υπάρξουν εξαιρέσεις για καμία χώρα ή σημαία», σημείωσε χαρακτηριστικά. Αυτή η νέα προειδοποίηση προκαλεί νέα αναστάτωση στη διεθνή ναυτιλιακή κοινότητα, καθώς έρχεται να προστεθεί σε μια ήδη αποσταθεροποιημένη κατάσταση.
Από τα τέλη του 2023, οι Χούθι έχουν επιτεθεί επανειλημμένως σε εμπορικά πλοία, προκαλώντας τεράστιες καθυστερήσεις, εκτροπές δρομολογίων και αύξηση των ασφαλιστικών και λειτουργικών εξόδων.
Στο μεταξύ, αυξάνεται η ανησυχία στην Ελλάδα, καθώς επιβεβαιώνονται πληροφορίες ότι οι Χούθι κρατούν έντεκα μέλη του πληρώματος του ελληνικών συμφερόντων bulk carrier Eternity C, το οποίο βυθίστηκε στην Ερυθρά Θάλασσα στις 9 Ιουλίου. Οι απαχθέντες παραμένουν σε άγνωστη τοποθεσία, ενώ, σύμφωνα με τους αντάρτες, «τυγχάνουν ιατρικής φροντίδας» και «σεβασμού».
Υπενθυμίζεται ότι το Eternity C επλήγη από συνδυασμένη επίθεση πυρών, πυραύλων και drones, ενώ πρόκειται για τη φονικότερη επίθεση των Χούθι από την έναρξη της εκστρατείας τους, με τέσσερις επιβεβαιωμένους νεκρούς ναυτικούς, όλοι Φιλιππινέζοι.
Η συγκεκριμένη επίθεση έχει σημάνει συναγερμό στις ελληνικές ναυτιλιακές αρχές και εταιρείες, ενώ ορισμένα πληρώματα αρνούνται πλέον να διαπλεύσουν την Ερυθρά Θάλασσα, επικαλούμενα ζητήματα ασφαλείας.
Πριν από λίγες ημέρες, μάλιστα, απέπλευσε από τον Πειραιά με προορισμό τη συγκεκριμένη περιοχή το Giant, ένα από τα μεγαλύτερα ναυαγοσωστικά στον κόσμο, το οποίο επανδρώνεται με εξειδικευμένο πλήρωμα 14 Ελλήνων ναυτικών και έχει την ικανότητα να πλέει στις πλέον δυσμενείς καιρικές συνθήκες.
Στόχος, όπως τονίστηκε, είναι να στηρίξει, να προστατεύσει και να βοηθήσει ελληνόκτητα πλοία και Έλληνες ναυτικούς.
Αδιέξοδο
Σύμφωνα με τους αναλυτές, παρά τις πολυμερείς προσπάθειες και τις διπλωματικές παρεμβάσεις, η κρίση φαίνεται να βαθαίνει.
Η κατάρρευση των συνομιλιών μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς είχε ως συνέπεια την αναζωπύρωση των εχθροπραξιών, ενώ οι ελπίδες για εκεχειρία παραμένουν περιορισμένες.
Στο μεταξύ, οι διεθνείς ναυτιλιακοί οργανισμοί επαναξιολογούν τις διαδρομές, ενώ τα περισσότερα πλοία συνεχίζουν να επιλέγουν την παράκαμψη, μέσω του Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, κάτι που συνεπάγεται αυξημένο κόστος, καθυστερήσεις και περιβαλλοντική επιβάρυνση.