Τα 10 χρόνια «ζωής» έκλεισε το πρόγραμμα Adopt a Ship της Project Connect. Κάθε τάξη που συμμετέχει στο πρόγραμμα αποκτά τη δική της ζωντανή επαφή με τη ναυτιλία. Υιοθετεί ένα πλοίο, ανταλλάσσει επιστολές με τον καπετάνιο του, παρακολουθεί τη διαδρομή του σε πραγματικό χρόνο και χτίζει μαζί του μια ανθρώπινη σχέση.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «όλη αυτή η εμπειρία γίνεται σημείο εκκίνησης για ένα ουσιαστικό, βιωματικό ταξίδι μάθησης, όπου οι γνώσεις αποκτούν προορισμό και η εκπαίδευση βγαίνει από το χαρτί».
Η ιδρύτρια της Project Connect, Ειρήνη Νοτιά, εξηγεί τι είναι αυτό που κάνει το Adopt a Ship να ξεχωρίζει:
«Η ναυτιλία για μας δεν είναι ένα θέμα προς ενημέρωση. Είναι ένας κόσμος προς εξερεύνηση. Στόχος μας είναι να δώσουμε σε μαθητές και εκπαιδευτικούς τον χώρο να την αγγίξουν, να τη νιώσουν, να την καταλάβουν. Μέσα από το γράμμα που ανταλλάσσουν οι τάξεις με τον καπετάνιο υπό την επίβλεψη του εκπαιδευτικού, διδάσκονται στην πράξη τι σημαίνει ευθύνη, πειθαρχία, διεθνής οπτική».
«Επομένως, μιλάμε για ένα καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που εντάσσεται φυσικά στη μαθησιακή καθημερινότητα και εμπλουτίζει ουσιαστικά τη σχολική εμπειρία. Οι εκπαιδευτικοί αντλούν έμπνευση από τις επιστολές των καπετάνιων και τις μετατρέπουν σε δημιουργικά μαθήματα: οι διαδρομές των πλοίων γίνονται γεωγραφικοί χάρτες, οι καιρικές συνθήκες που περιγράφονται στη θάλασσα διδάσκονται μέσα από τη Φυσική, η αγγλική ορολογία του πληρώματος μπαίνει στις τάξεις των ξένων γλωσσών, ενώ η ιστορία, η λογοτεχνία, η μουσική και τα εικαστικά αποκτούν νέα αφετηρία μέσα από ναυτικές αφηγήσεις και εμπειρίες».
Η κα. Νοτιά τονίζει πως το Adopt a Ship είναι το μοναδικό σχολικό πρόγραμμα στην Ελλάδα που καλύπτει 11 από τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ – έναν διεθνή οδηγό για έναν πιο δίκαιο, βιώσιμο και συνεργατικό κόσμο.
«Οι μαθητές έρχονται σε επαφή με έννοιες όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η ποιοτική εκπαίδευση, η ισότητα, η καινοτομία και η συνεργασία, όχι θεωρητικά, αλλά μέσα από την πράξη, την εμπειρία και το προσωπικό τους ταξίδι. Μέσα από αυτό το ταξίδι δεν αποκτούν μόνο γνώσεις και δεξιότητες, αλλά αγγίζουν και βαθύτερες αξίες. Οι μαθητές εισπράττουν από τους καπετάνιους Πίστη και Ήθος – δύο έννοιες θεμελιώδεις στη ναυτική παράδοση, που αποκτούν σήμερα νέο νόημα μέσα στην τάξη. Το Adopt a Ship αποτελεί μια σημαντική παιδαγωγική τομή, καθώς για πρώτη φορά στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα διδάσκεται η Ναυτοσύνη επίσημα και με συνέπεια, όχι ως αφηρημένη ιδέα ή ιστορικό κεφάλαιο, αλλά ως ζωντανή, καθημερινή εμπειρία».
Η Δρ. Αδαμαντία Σπανακά, υπεύθυνη αξιολόγησης του προγράμματος και εκπαιδευτική σύμβουλος της Project Connect, μας υπενθυμίζει γιατί τέτοιες πρωτοβουλίες είναι ουσιώδεις:
«Οι μαθητές δεν μαθαίνουν απλώς για τη ναυτιλία. Μαθαίνουν να συνδέουν όσα διδάσκονται με τον αληθινό κόσμο. Καλλιεργούν την ενσυναίσθηση, την επικοινωνία, την κριτική σκέψη. Ειδικά στα ΕΠΑΛ, βλέπουμε μετρήσιμα αποτελέσματα: μόνο την περσινή σχολική χρονιά, 32 μαθητές που συμμετείχαν στο Adopt a Ship εισήχθησαν σε Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, έχοντας αποκτήσει στοχευμένα εφόδια και εμπειρίες μέσα από τη βιωματική τους επαφή με τον κόσμο της ναυτιλίας».
Οι μαθητές
Πάνω από 20.000 μαθητές από όλη την Ελλάδα έχουν συμμετάσχει μέχρι σήμερα στο πρόγραμμα. Κατά το τρέχον σχολικό έτος 2024-2025, περισσότεροι από 200 μαθητικές τάξεις από Δημοτικά, Γυμνάσια και ΕΠΑΛ παίρνουν μέρος ενεργά, σε περιοχές όπως ο Άλιμος, το Κερατσίνι, τα Νέα Μουδανιά, τα Τρίκαλα, η Φλώρινα, η Σάμος, η Πρέβεζα, η Σύρος, ο Πειραιάς, αλλά και σε εκατοντάδες ακόμη σημεία της χώρας.
Το ταξίδι όμως επεκτείνεται και πέρα από τα ελληνικά σύνορα: το πρόγραμμα εφαρμόζεται πλέον και στις Ηνωμένες Πολιτείες, με εννέα σχολεία του δικτύου Plato Academy στη Φλόριντα και 2 στη Νέα Υόρκη που συμμετέχουν συστηματικά.
Η σταθερή αποδοχή που έχει το Adopt a Ship στην εκπαιδευτική κοινότητα αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι το 64,7% των σχολείων επιλέγει να συμμετέχει για δεύτερη ή και περισσότερες χρονιές, εντάσσοντάς το οργανικά στον ετήσιο προγραμματισμό τους. Παράλληλα, 1.580 μαθητές έχουν δηλώσει ότι μέσα από το πρόγραμμα ενισχύθηκε το ενδιαφέρον τους για τα ναυτικά επαγγέλματα, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο του ως εργαλείου επαγγελματικού προσανατολισμού.
Το πρόγραμμα «Υιοθεσία Πλοίου» (Adopt a Ship) έχει λάβει την έγκριση του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων από το 2018, ενώ τελεί και υπό την αιγίδα του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Επιπλέον, υποστηρίζεται επίσημα από τη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, καθώς και από την Helmepa, γεγονός που αναδεικνύει την ευρεία αναγνώρισή του.
