Νέα βουτιά για το ελληνικό νηολόγιο και ιδιαίτερα για τα εμπορικά πλοία της ποντοπόρου ναυτιλίας δείχνουν τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
Ειδικότερα, τα τελευταία στοιχεία του Μαρτίου 2025 δείχνουν ότι για τα μεγάλα πλοία χωρητικότητας άνω των 30.000 κοχ (κλιμάκια ολικής χωρητικότητας), ο στόλος έχει πέσει στα 372 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 32,03 εκατ. κοχ.
Έναν χρόνο πριν, στα τέλη Μαρτίου 2024, ο υπό ελληνική σημαία στόλος για τα πλοία άνω των 30.000 κοχ έφτανε τα 390, συνολικής χωρητικότητας 33,1 εκατ. κοχ.
Ανάλογη πτωτική πορεία καταγράφεται και στη σύγκριση από μήνα σε μήνα, αφού τον Φεβρουάριο του 2025 ο αριθμός ήταν στα 377 πλοία άνω των 30.000 κοχ, συνολικής χωρητικότητας 32,3 εκατ. κοχ.
Πτωτική είναι η πορεία και στα πλοία χωρητικότητας από 20.000 μέχρι 30.000 κοχ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Μάρτιο του 2025 στο ελληνικό νηολόγιο ήταν εγγεγραμμένα 53 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 1,39 εκατ. κοχ, από 56 πλοία, 1,47 εκατ. κοχ, τον Μάρτιο του 2024. Ο αριθμός των πλοίων αυτής της κατηγορίας του Μαρτίου 2025 παρέμεινε στα ίδια επίπεδα σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2025.
Η συνολική εικόνα
Η δύναμη του ελληνικού εμπορικού στόλου τον μήνα Μάρτιο 2025, ο συνολικός αριθμός πλοίων δηλαδή, σε σύγκριση με την αντίστοιχη του Μαρτίου 2024, παρουσίασε αύξηση κατά 0,8%.
Αιτία είναι η αύξηση του αριθμού των μικρών σκαφών από 100 μέχρι 500 κοχ, που κατέγραψαν άνοδο κατά 31 σε σχέση με τον περσινό Μάρτιο.
Αντίθετα, όσον αφορά τη χωρητικότητα, η ολική χωρητικότητα του ελληνικού εμπορικού στόλου, από πλοία 100 κοχ και άνω παρουσίασε μείωση κατά 3,1% τον μήνα Μάρτιο 2025 σε σύγκριση με την αντίστοιχη χωρητικότητα του Μαρτίου 2024.
Σημειώνεται ότι μείωση 3,5% είχε σημειωθεί και κατά την αντίστοιχη σύγκριση του Μαρτίου 2024 προς τον Μάρτιο 2023.
Το ανθρώπινο δυναμικό
Η Ηρώ Γιδάκου, πλοίαρχος Α’ Ε.Ν. και Fleet Operations Manager στο Operations Department της Maran Gas Maritime Inc., αναφέρθηκε στις προκλήσεις εισόδου στο επάγγελμα: «Όταν ξεκινάς, δεν ξέρεις τι πας να κάνεις. Πολλοί πάνε με άγνοια κινδύνου, χωρίς καθοδήγηση από οικογένεια ή σχολεία. Και δεν είναι εύκολο να βρεις εταιρεία ως πρωτοετής δόκιμος, ειδικά στα LNG, όπου οι θέσεις είναι περιορισμένες».
Όπως είπε, «δυστυχώς δεν έχουν όλοι οι πλοιοκτήτες Έλληνες στα πλοία τους. Εργάζομαι σε έναν όμιλο που στηρίζει τους Έλληνες ναυτικούς. Περίπου το 30% ναυτολογείται στον όμιλο Αγγελικούση. Πρέπει και οι άλλοι να δώσουν ευκαιρίες».
Ο καπτ. Ευστράτιος Τσουκάρης, διευθυντής Τμήματος Πληρωμάτων στη Sun Enterprises Ltd / S. Livanos Hellas, έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι πολλά από τα παιδιά που μπαίνουν στις σχολές τελικά φεύγουν από το επάγγελμα. «Εκείνοι που μένουν έξω, είναι όσοι έχουν στο μυαλό τους πολύ συγκεκριμένες απαιτήσεις».
Όπως σημείωσε, «οι σχολές πρέπει να εξηγήσουν στα παιδιά πού πηγαίνουν. Δεν αρκεί να καλύπτεται η ύλη. Η σχολή λειτουργεί όπως ένα βαπόρι – χρειάζεται πλήρωμα. Αν η νεολαία δεν ενδιαφερθεί να προχωρήσει, δεν θα έχουμε αξιωματικούς για να δουλέψουμε».
Ο Ανδρέας Ζαρναβέλης, υπεύθυνος Διαχείρισης Ποιότητας, Υγείας, Ασφάλειας και Περιβάλλοντος της Tsakos Shipping and Trading, χαρακτήρισε τη ναυτοσύνη «τον σημαντικότερο παράγοντα που φέρνει την ελληνική ναυτιλία στην πρώτη θέση παγκοσμίως».
Κάλεσε όλους τους φορείς -κοινωνία, πλοιοκτησία, πολιτεία- να επενδύσουν στο ανθρώπινο δυναμικό: «Αν δεν περάσει η ναυτοσύνη στην επόμενη γενιά, δεν θα μπορούμε να προχωρήσουμε».
Επίσης ο καπτ. Γιώργος Κουμπενάς, πρόεδρος Επιχειρήσεων της Celestyal Cruises και πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων & Φορέων Ναυτιλίας, έθεσε το ερώτημα: «Γιατί να επιλέξει κάποιος να πάει σε ναυτική ακαδημία;».
Όπως είπε, πολλοί φοιτητές φτάνουν εκεί είτε λόγω τύχης, μέσω των Πανελληνίων, είτε επειδή τους ώθησε κάποιος, χωρίς να έχουν κατανοήσει τι συνεπάγεται η καριέρα αυτή.
Υποστήριξη από εμάς και από την πολιτεία
Για τη δυναμική του ελληνικού νηολογίου τοποθετήθηκε πρόσφατα και η πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Μελίνα Τραυλού.
Στο πλαίσιο εκδήλωσης της ONEX για το 700ό πλοίο που μπήκε για επισκευή στα ναυπηγεία Ελευσίνας και Σύρου, το οποίο είναι το υπό ελληνική σημαία «Neptune Odyssey», του Neptune Group, συμφερόντων κ. Τραυλού, η ίδια δήλωσε:
«Το ελληνικό νηολόγιο χρειάζεται να το υποστηρίξουμε, αλλά και να υποστηριχθεί από την πολιτεία και να αποτελεί σύντομα, εκτός από μία εθνική, και μία επιχειρηματικά ελκυστική επιλογή».
Δύσκολο το μέλλον, αυτό είναι disruption
Σε λίγους ναυτιλιακούς ομίλους στηρίζεται το ελληνικό νηολόγιο, όσον αφορά την ποντοπόρο ναυτιλία.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε στη δική του τοποθέτηση, κατά τη διάρκεια του πρόσφατου συνεδρίου της «Ναυτεμπορικής», ο κ. Πάνος Λασκαρίδης, διευθύνων σύμβουλος της Laskaridis Shipping: «Βλέπω πως σε 5 χρόνια δεν θα υπάρχει ελληνικό νηολόγιο. Σήμερα υπάρχουν μόλις 450 ελληνικής σημαίας πλοία στην ποντοπόρο. Αυτό είναι disruption». Αν αλλάξουν άποψη αυτές οι εταιρείες, προσέθεσε ο κ. Λασκαρίδης, δεν θα έχουμε νηολόγιο.
«Μέγιστη υποχρέωσή μας να αγκαλιάσουμε όλους τους δοκίμους»
Η δυναμική του ελληνικού νηολογίου, το οποίο είναι ένα «κλειστό νηολόγιο», είναι άμεσα συνδεδεμένη με τους Έλληνες ναυτικούς, οι οποίοι, μαζί με το νηολόγιο, μειώνονται και αυτοί σταθερά.
Οι Έλληνες ναυτικοί όμως έχουν στρατηγική σημασία και για τα γραφεία της ελληνόκτητης ναυτιλίας.
Χαρακτηριστικά ήταν και τα όσα αναφέρθηκαν στο ναυτιλιακό συνέδριο της «Ν» την περασμένη Τετάρτη 28 Μαΐου 2025 στο Four Season.
Η ενότητα, την οποία συντόνισε ο Μάριος Μπουγιούκας, υποπλοίαρχος του Εμπορικού Ναυτικού και διευθυντής Τμήματος Logistics του BCA, ανέδειξε το ουσιαστικότερο ίσως ερώτημα της ελληνικής ναυτιλίας: ποιοι θα είναι οι αυριανοί ναυτικοί και πώς θα τους κρατήσουμε στα πλοία.
Ο Λεωνίδας Δημητριάδης – Ευγενίδης, πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου, τόνισε ότι «η μέγιστη υποχρέωση είναι να αγκαλιάσουμε τους δοκίμους.
Δεν είναι να διαλέξουμε μόνο τους αριστούχους ή τα ρουσφέτια πολιτικά. Όλα τα παιδιά πρέπει να νιώθουν ότι ανήκουν».
Όπως εξήγησε, στην ελληνική ναυτιλία απασχολούνται σήμερα περίπου 25.000 ναυτικοί, εκ των οποίων οι 14.000 είναι καπετάνιοι και μηχανικοί, ενώ περίπου 4.000-5.000 εργάζονται σε ακτοπλοΐα, ενώ 1.000 – 1.100 είναι τα διοικητικά πόστα.
«Κινδυνεύουμε»
«Αλίμονο να μην προέρχονται από τους ναυτικούς τα στελέχη μας. Κινδυνεύουμε να γίνουμε τεχνοκρατικοί, να φέρουμε τους καλύτερους μάνατζερ από έξω, αλλά να χαθεί το ελληνικό στοιχείο. Αν χαθεί ο σύνδεσμος αυτός, τα χάσαμε όλα» προειδοποίησε.
«Πρέπει να πάμε κοντά στα παιδιά, να τους μιλήσουμε, να πάμε στην ενδοχώρα, στη Δυτική Μακεδονία, στη Θράκη, να προσκαλέσουμε περισσότερα παιδιά στη θάλασσα.
Αυτό που μετράει δεν είναι αυτοί που μπαίνουν στις σχολές, αλλά πόσοι βγαίνουν. Κατά μέσο όρο αποφοιτούν 700 – 800 τον χρόνο. Οι μισοί χάνονται» είπε ο κ. Δημητριάδης – Ευγενίδης.
