Στα τέσσερα δισ. ευρώ εκτιμάται ο όγκος των χρημάτων που απαιτούνται για μια βασική ανανέωση του γηρασμένου ακτοπλοϊκού στόλου, όπως τονίστηκε σε πάνελ του 8ου Posidonia Sea Tourism Forum, στο οποίο συμμετείχαν στελέχη μεγάλων εταιρειών, αλλά και ο εκπρόσωπος του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Συγκεκριμένα, καθώς η ναυτιλία βρίσκεται αντιμέτωπη με αυξανόμενες πιέσεις για απανθρακοποίηση, η ακτοπλοΐα πιέζεται να παραμείνει σε ρότα μετάβασης. Στο πλαίσιο αυτό ο γενικός γραμματέας του ΥΝΑΝΠ, Μανώλης Κουτουλάκης, τόνισε πως στόχος του υπουργείου είναι να βρεθούν κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία για όλους και γι’ αυτό απαιτείται διαρκής διαβούλευση με τις εταιρείες, αλλά και παρεμβάσεις προς την Ε.Ε.
Νέες επενδύσεις
Παράλληλα δήλωσε ότι έχουμε μπροστά μας την ανάγκη αντικατάστασης περίπου 70-75 πλοίων έως το 2030 λόγω ηλικίας και περιβαλλοντικών κανονισμών. Οι νέες επενδύσεις αφορούν πλοία που θα είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον, με μικρότερο ενεργειακό αποτύπωμα και συμμόρφωση στους κανονισμούς του ΙΜΟ.
Ωστόσο, η αβεβαιότητα κυριαρχεί και οι εταιρείες καλούνται να πλεύσουν σε θολά νερά προς ένα πιο «πράσινο» μέλλον. Οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο αδυνατούν να αναλάβουν εξ ολοκλήρου αυτό το κόστος, ενώ οι καθυστερήσεις στις επενδύσεις αποδίδονται σε έλλειψη πρόσβασης σε χρηματοδότηση, υψηλά επιτόκια, αλλά και στην απουσία στοχευμένων πολιτικών ενίσχυσης.
Αβέβαιες τεχνολογίες
Ο CEO της Attica Group, Πάνος Δικαίος, αναφέρθηκε στα ζητήματα που ανακύπτουν, επισημαίνοντας ότι οι εταιρείες επενδύουν σε αβέβαιες τεχνολογίες και με άγνωστο Χ το καύσιμο του μέλλοντος. «Απαιτείται συντονισμός μεταξύ κράτους, εταιρειών και λιμανιών».
Με φόντο το ευρωπαϊκό πακέτο Fit for 55 και την πρωτοβουλία FuelEU Maritime να θέτουν φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των εκπομπών, οι κανόνες -σύμφωνα με τον ίδιο- είναι σε εξέλιξη και διαρκώς αλλάζουν. «Η εταιρεία μας, όμως, έχει προβεί σε επενδύσεις ήδη και σε αυτόν τον “άνεμο αλλαγής” προχωράμε, παρότι η Ε.Ε. μέχρι πρότινος είχε αρνητική στάση απέναντι στη ναυτιλία» υπογράμμισε. O ίδιος έφερε ως παράδειγμα και την πετρέλευση σε πλοίο της εταιρείας με βιοκαύσιμα, τα οποία είναι τρεις φορές πιο ακριβά από τα συμβατικά.
«Πράσινα» πλοία
Από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος της Minoan Lines, Λουκάς Σιγάλας, στάθηκε στις επενδύσεις της εταιρείες με δύο νέα πλοία που αναμένεται να παραληφθούν το 2028 και να δρομολογηθούν στη γραμμή Πειραιάς-Μήλος-Κρήτη. Όπως είπε, αυτά τα δύο φιλικά προς το περιβάλλον πλοία αποτελούν την ένδειξη της προεπένδυσης της εταιρείας σε πράσινη τεχνολογία. «Η πράσινη μετάβαση είναι ένα θέμα στο παρασκήνιο με εργασίες που δεν είναι γνωστές στο ευρύ κοινό, ενώ οι εταιρείες επωμίζονται το κόστος από μόνες τους. Για παράδειγμα, τα scrubbers είναι μια μεγάλη επένδυση, χώρια αυτά που έχουμε μπροστά μας».
Ηλεκτροδότηση
Ταυτόχρονα, ο κ. Σιγάλας μίλησε για την ανάγκη επενδύσεων στα λιμάνια, αλλά και στα πλοία, προκειμένου να μπορούν να ηλεκτροδοτούνται όταν βρίσκονται ελλιμενισμένα, ενώ συμφώνησε ότι υπάρχει μια αβεβαιότητα σχετικά με το καύσιμο του μέλλοντος και επεσήμανε ότι το 2050 ήδη τα πλοία που ναυπηγούνται τώρα θα πρέπει να αντικατασταθούν, χωρίς όμως να γνωρίζουμε ποιο θα είναι αυτό.
Στο πάνελ βρέθηκε και η γενική διευθύντρια της Golden Star Ferries, Χρυσάνθη Στεφάνου, η οποία στην τοποθέτησή της τόνισε χαρακτηριστικά ότι «δεν πιστεύουμε στην πράσινη μετάβαση». Και αυτό, σύμφωνα με την ίδια, σημαίνει ότι η εταιρεία που αποτελεί ένα μικρομεσαίο μέγεθος στον κλάδο δεν μπορεί να προτρέξει. «Δεν μπορούμε να το κάνουμε μόνοι μας, χωρίς τη βοήθεια του κράτους. Φανταστείτε ότι με την αύξηση στην τιμή του νέου καυσίμου είχαμε αποφασίσει ότι θα ανεβάσουμε τιμές στα εισιτήρια. Ωστόσο, παρενέβη το υπουργείο και μείωσε τα λιμενικά τέλη», πρόσθεσε.
Χρηματοδοτικά εργαλεία
Σε ερώτηση για το αν χρειαστεί να γίνουν επενδύσεις με φόντο την πράσινη μετάβαση, η ίδια σημείωσε ότι «μπορούμε να φτάσουμε μέχρι ενός σημείου, χωρίς βοήθεια θα εγκαταλείψουμε. Δεν θα πουλήσουμε και το σπίτι μας».
«Χρειάζονται χρηματοδοτικά εργαλεία τα οποία να συμπληρώνουν την αυτοχρηματοδότηση», σημείωσε στο σημείο αυτό ο κ. Κουτουλάκης, επισημαίνοντας ότι δεν θα πληρώσουν οι νησιώτες, ούτε θα μείνουν χωρίς πλοία.