Με ηχηρά μηνύματα υπέρ της βιώσιμης ανάπτυξης και της ανάγκης εξισορρόπησης ανάμεσα στον τουρισμό και την προστασία των τοπικών κοινωνιών ξεκίνησε την Τρίτη στο Ηράκλειο Κρήτης το 8ο Posidonia Sea Tourism Forum (PSTF).
Συγκεντρώνει περισσότερους από 200 ηγέτες του παγκόσμιου κλάδου κρουαζιέρας, λιμενικές αρχές και υπεύθυνους πολιτικής από όλη τη Μεσόγειο.
Το Φόρουμ, που φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο: «Μεσόγειος: Επιτακτική ανάγκη για νέα δημοφιλή λιμάνια και προορισμούς», επιχειρεί να απαντήσει στις σύγχρονες προκλήσεις του θαλάσσιου τουρισμού.
Προκλήσεις και ευκαιρίες
Ο Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Βιώσιμες Μεταφορές και Τουρισμό, Απόστολος Τζιτζικώστας, υπογράμμισε την οικονομική βαρύτητα του κλάδου, σημειώνοντας πως το 2024 η Ελλάδα υποδέχτηκε σχεδόν 8 εκατομμύρια επιβάτες κρουαζιέρας σε 5.500 επισκέψεις πλοίων.
«Η ανάπτυξη είναι απαραίτητη, αλλά δεν μπορεί να αγνοεί τη βιωσιμότητα», δήλωσε χαρακτηριστικά, παρουσιάζοντας και τους βασικούς άξονες της επερχόμενης Στρατηγικής της Ε.Ε. για τα λιμάνια, που θα παρουσιαστεί εντός του 2025.
Παράλληλα, τόνισε την αλλαγή του προφίλ των ταξιδιωτών: «Το ενδιαφέρον των νέων για την κρουαζιέρα έχει αυξηθεί κατά 55% την τελευταία πενταετία, αλλά μαζί του αυξάνονται και οι περιβαλλοντικές ανησυχίες», επισήμανε.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος αναφέρθηκε και στην επικείμενη Στρατηγική της Ε.Ε. για τα Λιμάνια, η οποία αναμένεται να παρουσιαστεί εντός του 2025: «Αυτό το ολοκληρωμένο σχέδιο θα επικεντρωθεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών λιμένων, προωθώντας παράλληλα τη βιωσιμότητα, επιταχύνοντας την ενεργειακή μετάβαση, βελτιώνοντας τις συνθήκες εργασίας και αυξάνοντας την ανθεκτικότητα στις γεωπολιτικές και οικονομικές αναταραχές. Είναι σημαντικό ότι ο κλάδος της κρουαζιέρας θα έχει ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη και την εφαρμογή αυτής της στρατηγικής», ανέφερε.
Ο κ. Τζιτζικώστας ολοκλήρωσε την ομιλία του με ένα ισχυρό μήνυμα για την ανάγκη ισορροπίας: «Καταλαβαίνουμε ότι χωρίς ανταγωνιστικότητα, δεν υπάρχει βιώσιμο μέλλον. Θα κάνω ό,τι περνάει από το χέρι μου για να διασφαλίσω ότι οι πράσινες πολιτικές μας έχουν σχεδιαστεί για να ενισχύουν – και όχι να εμποδίζουν – τη δύναμη αυτού του ζωτικού κλάδου».
Η συνεδρία που ακολούθησε – με τίτλο «Ισορροπώντας μεταξύ Ανάπτυξης και Βιωσιμότητας στον Τουρισμό Κρουαζιέρας στη Μεσόγειο» – εμβάθυνε στα πιεστικά ζητήματα που επηρεάζουν δημοφιλείς προορισμούς, όπως η συμφόρηση των επισκεπτών, η πίεση στις υποδομές και η ανάγκη υποστήριξης των τοπικών κοινοτήτων.
Η κρουαζιέρα δεν είναι υπεύθυνη για τον υπερτουρισμό
Η Julie Green, αναπληρώτρια γενική διευθύντρια της CLIA, υποστήριξε ότι η κρουαζιέρα αποτελεί μόλις το 2% του παγκόσμιου τουρισμού, με σημαντική οικονομική συμβολή – σχεδόν 50 δισ. δολάρια ετησίως στην Ευρώπη και 2 δισ. στην Ελλάδα.
Αντίστοιχα, η Θεοδώρα Ρήγα, πρόεδρος της MedCruise και του Οργανισμού Λιμένος Κέρκυρας, σημείωσε ότι στην περίπτωση της Σαντορίνης, μόνο το 5% των επισκεπτών φτάνει με κρουαζιερόπλοιο, αλλά «οι επιβάτες κρουαζιέρας συχνά χρεώνονται το πρόβλημα της συμφόρησης χωρίς τεκμηρίωση».
Ο CEO της Celestyal, Χρήστος Θεοφιλίδης, υπογράμμισε την ανάγκη ακριβούς προσδιορισμού του προβλήματος: «Η πρόκληση δεν είναι ο αριθμός, αλλά η διαχείριση των ροών. Η τεχνολογία και ο συντονισμός με τις τοπικές αρχές μπορούν να φέρουν λύσεις», είπε.
Στην ίδια κατεύθυνση, ο Kerry Anastassiadis, Senior Advisor, Institutional & Maritime Affairs του MSC Group, περιέγραψε μια στρατηγική που εστιάζει στην καινοτομία, την ανάπτυξη νέων προορισμών και τη συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες.
Όπως ανέφερε, προορισμοί όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη έχουν ήδη υιοθετήσει έξυπνα συστήματα κατανομής θέσεων ελλιμενισμού.
«Πρέπει από κοινού με τους δημάρχους, με τα τοπικά επιμελητήρια και τους κατοίκους, να συνδιαμορφώσουμε ολιστικά μοντέλα τουρισμού, που προσφέρουν μακροπρόθεσμα αξία – όχι μόνο μεγέθη» τόνισε ο ίδιος
Η Κρήτη στο προσκήνιο
Ο περιφερειάρχης Κρήτης, Σταύρος Αρναουτάκης, χαρακτήρισε το Φόρουμ «παράθυρο ευκαιρίας» για το νησί: «Η Κρήτη διαθέτει σύγχρονες υποδομές και σαφή στρατηγική για τον βιώσιμο τουρισμό. Είμαστε έτοιμοι να αναδειχθούμε σε κορυφαίο προορισμό κρουαζιέρας».
Τόνισε ότι «η Κρήτη, εξοπλισμένη με ποιοτικές και σύγχρονες υποδομές και με επίκεντρο τον βιώσιμο τουρισμό, συνεχίζει το ταξίδι της στις θάλασσες του κόσμου».
Το μέλλον του θαλάσσιου τουρισμού ξαναγράφεται
Η πρώτη ημέρα του PSTF ολοκληρώθηκε με συγκρατημένη αισιοδοξία, σαφές μήνυμα για αλλαγή νοοτροπίας και ισχυρή δέσμευση όλων των πλευρών για βιώσιμες πρακτικές, με σεβασμό στις τοπικές κοινωνίες και στο περιβάλλον.
Το Φόρουμ συνεχίζεται αύριο με περιφερειακά εργαστήρια και κλειστές συζητήσεις στρογγυλής τράπεζας, για θέματα όπως η εξέλιξη των κανονισμών, η καινοτομία στον σχεδιασμό πλοίων και η ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας.