Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Με στόχο να επιλύσει προβλήματα που έχουν ανακύψει από την εφαρμογή του υφιστάμενου πλαισίου για τα σκάφη αναψυχής και έχουν σταθεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη του κλάδου, προχώρησε το υπουργείο Ναυτιλίας στην εκπόνηση του σχεδίου νόμου για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου που διέπει τον κλάδο, και το οποίο είναι στη φάση της διαβούλευσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», το υπουργείο Ναυτιλίας φιλοδοξεί να συγκεντρώσει σε ένα συνεκτικό νομοθέτημα το θεσμικό πλαίσιο της δραστηριοποίησης και της εκμετάλλευσης, καθώς και της σύστασης και της λειτουργίας των ειδικών εταιρικών μορφών που διέπουν τα πλοία αναψυχής στη χώρα.
Για παράδειγμα, το υπουργείο εκτιμά ότι επιτυγχάνει την απελευθέρωση της δραστηριοποίησης επαγγελματικών πλοίων αναψυχής στη χώρα, τον εκσυγχρονισμό των διαδικασιών ίδρυσης και λειτουργίας των Ναυτιλιακών Εταιρειών Πλοίων Αναψυχής και των Εταιρειών Ιδιωτικών Πλοίων Αναψυχής, την προσέλκυση για εγγραφή στην ελληνική σημαία ιδιωτικών πλοίων αναψυχής υπό σημαία Ηνωμένου Βασιλείου που επιδιώκουν αλλαγή του κράτους σημαίας τους σε σημαία Ε.Ε., λόγω της εξόδου του Η.Β. από την Ε.Ε., αλλά και τη θέσπιση και υλοποίηση ηλεκτρονικών εφαρμογών, διασυνδεόμενων με υφιστάμενα μητρώα και εφαρμογές, που θα συμβάλουν στη μείωση του γραφειοκρατικού βάρους, μέσω της απλούστευσης και της -σταδιακά- πλήρους ψηφιοποίησης των τηρούμενων διαδικασιών. Επίσης αποσκοπεί στη δημιουργία ενός συνόλου προβλέψεων για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας βοηθητικού προσωπικού σε πλοία αναψυχής, που απασχολείται σε μη ναυτικές ειδικότητες, καθώς και στη δημιουργία προϋποθέσεων αύξησης της απασχόλησης Ελλήνων και Ευρωπαίων ναυτικών.
Τα οφέλη
Επιδιωκόμενα οφέλη είναι η αύξηση των άμεσων κρατικών εσόδων από την ανάδειξη των ελληνικών λιμένων ως home ports, για την εκτέλεση ταξιδίων αναψυχής από επαγγελματικά πλοία αναψυχής υπό καθεστώς ολικής ναύλωσης. Επίσης η αύξηση των έμμεσων κρατικών εσόδων, λόγω της ενίσχυσης που θα προκληθεί σε πλείστες κατηγορίες επιχειρήσεων και επαγγελματικών κλάδων που δρουν υποστηρικτικά του επαγγελματικού yachting (π.χ. επιχειρήσεις εφοδιασμού πλοίων, ναυπηγοεπισκευαστικές επιχειρήσεις, μαρίνες, τοπικά αεροδρόμια, επιχειρήσεις εστίασης) χάρη στον αυξημένο αριθμό επαγγελματικών πλοίων αναψυχής που αναμένεται να δραστηριοποιηθούν στη χώρα, αλλά και η μεγαλύτερη ζήτηση Ελλήνων και Ευρωπαίων ναυτικών και παράλληλα η δημιουργία αναγκαιότητας για ναυτική κατάρτιση και πιστοποίηση στην Ελλάδα.
Το υπουργείο θεωρεί ότι με τον τρόπο αυτό καλύπτεται και η αδυναμία προσφοράς επαγγελματικών πλοίων αναψυχής άνω των 35 μέτρων προς εκμετάλλευση εντός της ελληνικής επικράτειας, ενώ παράλληλα θα καταπολεμηθεί και το φαινόμενο παράνομων ναυλώσεων. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, στο e-Μητρώο Πλοίων είναι εγγεγραμμένα μόλις εννέα ενεργά σκάφη άνω των 35 μέτρων.
Σκάφη τα οποία αποφέρουν πολύ υψηλούς ναύλους, αφού τα στοιχεία δείχνουν ότι για ένα 35 μέτρων σκάφος τα έσοδα κυμαίνονται από 60.000 μέχρι 70.000 ευρώ την εβδομάδα, ενώ για ένα 60 μέτρων και πάνω οι ναύλοι εκτοξεύονται στα 300.000 με 330.000 ευρώ την εβδομάδα, ενώ για τα 70μετρα και 80μετρα ξεπερνούν τα 550.000 ευρώ την εβδομάδα.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του υπουργείου, «για πρώτη φορά εισάγονται διατάξεις που ρυθμίζουν τη δυνατότητα νόμιμης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας εντός της ελληνικής επικράτειας, σε επαγγελματικά πλοία αναψυχής μη καταχωρισμένα στο e-Μητρώο Πλοίων, υπό όρους και προϋποθέσεις, αντίστοιχους και αυστηρότερους σε σχέση με αυτούς που ισχύουν για τα υπόψη πλοία, τα οποία δε στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι υπό ελληνική σημαία και έως 24 μ. Οι διατάξεις αφορούν επαγγελματικά mega – super – giga yachts υπό σημαία άλλη, πλην της ελληνικής και άνω των 35 μ., η εκμεταλλεύτρια εταιρεία των οποίων δεν διαθέτει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και εκ του λόγου αυτού δεν προβαίνει σε τακτική δραστηριοποίηση στη χώρα μας. Οι διατάξεις εφαρμόζονται παράλληλα με το ισχύον καθεστώς, που αφορά τα πλοία με μόνιμο χαρακτήρα δραστηριοποίησης, χωρίς να προκαλούν ευμενέστερη μεταχείριση».
Η άδεια εκναύλωσης
Το εργαλείο, σύμφωνα με το σκεπτικό του υπουργείου, για την εξασφάλιση ίσης μεταχείρισης απέναντι στα σκάφη που είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο επιτυγχάνεται μέσω της θέσπισης «Άδειας εκναύλωσης ορισμένης ισχύος επαγγελματικού πλοίου αναψυχής αναγνωρισμένου σύμφωνα με το δίκαιο άλλης χώρας», που θα παρέχεται για συγκεκριμένη διάρκεια ανά ημερολογιακό έτος.
«Η Άδεια εκδίδεται ηλεκτρονικά, μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής “e – Charter Permission”, χάρη στην οποία, μεταξύ άλλων, θα καταστεί για πρώτη φορά άμεσος και αποτελεσματικός, η καταγραφή, η παρακολούθηση και ο έλεγχος, εκ μέρους των αρμόδιων -Λιμενικών, Τελωνειακών και Φορολογικών Αρχών- της πραγματικής δραστηριοποίησης των πλοίων που εμπίπτουν στην εν λόγω κατηγορία. Για τη δε διάρκεια της Άδειας, δίνεται η δυνατότητα αξιολόγησής της, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που πλέον θα υπάρχουν ως προς τις ανάγκες της εν λόγω αγοράς. Η λογική της προτεινόμενης διάταξης εδράζεται στη θέσπιση μιας απλοποιημένης διαδικασίας, μέσω υπηρεσίας μιας στάσης, που θα διευκολύνει τη δραστηριοποίηση των εν λόγω πλοίων στο εσωτερικό της χώρας, παρέχοντας διευκολύνσεις φορολογικού χαρακτήρα, όπου είναι δυνατό, διασφαλίζοντας ωστόσο τα συμφέροντα του Δημοσίου ως προς την καταβολή του ΦΠΑ που αναλογεί μέσω της προκαταβολής αυτού, γεγονός που συνεπάγεται την εισροή άμεσων (υψηλών) εσόδων στο κράτος».
Επίσης με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου θεσπίζεται ειδικό τέλος υπέρ του Δημοσίου, με την ονομασία «Τέλος Επαγγελματικού Πλοίου Αναψυχής σύμφωνα με το Δίκαιο Άλλης Χώρας» (ΤΕΠΑΔΑΧ). Η πληρωμή του διενεργείται με κωδικό πληρωμής που εκδίδεται ηλεκτρονικά, μέσω της εφαρμογής «e – ΤΕΠΑΔΑΧ».
Ψηφιοποίηση
Στην ουσία με το σχέδιο νόμου επιχειρείται για πρώτη φορά η εισαγωγή διατάξεων ψηφιοποίησης στο χαρτοφυλάκιο του υπουργείου, με ψηφιακές εφαρμογές και συστήματα που αφορούν τα πλοία αναψυχής: ψηφιακή διαδικασία ίδρυσης ΝΕΠΑ & ΕΙΠΑ, ψηφιακή διαδικασία σύμβασης ναύλωσης, ψηφιακή διαδικασία δήλωσης κατάπλου / άδειας απόπλου, ψηφιακή σύναψη λίστας επιβαινόντων, εκσυγχρονισμός του e – Μητρώου Πλοίων, ψηφιακή δήλωση θέσης σε /άρση από την κατάσταση ακινησίας ιδιωτικών σκαφών αναψυχής και την κατάσταση αργίας των επαγγελματικών πλοίων αναψυχής & των τουριστικών ημερόπλοιων.
Τι λέει η αγορά
Όσον αφορά τις αντιδράσεις της αγοράς αναφορικά με το σχέδιο νόμου, η αντίληψη που υπάρχει είναι ότι ο εκσυγχρονισμός και η ψηφιοποίηση του θεσμικού πλαισίου που διέπει τα σκάφη αναψυχής ήταν αναγκαία. Στις λεπτομέρειες του σχεδίου νόμου, η πλευρά που ήδη δραστηριοποιείται στη χώρα με ελληνική άδεια λειτουργίας εκφράζει ανησυχίες αναφορικά με το κατά πόσο θα παραμείνουν ανταγωνιστικά τα σκάφη αυτά. Από την άλλη πλευρά, και ιδιαίτερα από αυτή των πρακτόρων, σημειώνεται ότι οι 21 μέρες που προβλέπει μάξιμουμ περιθώριο ναύλωσης τον χρόνο γι’ αυτά τα σκάφη είναι λίγες προκειμένου να κερδίσει στο σύνολό της η ελληνική επιχειρηματικότητα αλλά και η οικονομία.
