Τις αποφάσεις του σχετικά με τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν θα ανακοινώσει σήμερα ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υιοθετώντας πιο επιθετική στάση απέναντι στην Τεχεράνη και περιπλέκοντας τις σχέσεις μεταξύ της Ουάσιγκτον και των Ευρωπαίων συμμάχων της.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα παρουσιάσει το σχέδιό του για το Ιράν στη διάρκεια ομιλίας του στον Λευκό Οίκο στις 12:45 (τοπική ώρα, 19:45 ώρα Ελλάδας), μετά από εβδομάδες επεξεργασίας και πολλαπλές συζητήσεις μεταξύ των στελεχών που συμμετέχουν στο επιτελείο εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, ο Τραμπ αναμένεται ν’ ανακοινώσει ότι δεν θα επιβεβαιώσει τη συμμόρφωση του Ιράν με τη συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα που υπογράφτηκε το 2015 και την οποία και έχει χαρακτηρίσει ως «την χειρότερη συμφωνία όλων των εποχών», εκτιμώντας ότι δεν εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος βρέθηκε αντιμέτωπος με ισχυρότατες πιέσεις -τόσο από το εξωτερικό όσο και από το εσωτερικό- από τη στιγμή που έγινε αντιληπτή η πρόθεσή του για αποχώρηση των ΗΠΑ από την διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, καθώς μία τέτοια εξέλιξη εκτιμάται ότι θα υπονομεύσει το διεθνές κύρος της χώρας.
Ο ίδιος έχει επιβεβαιώσει την εφαρμογή της συμφωνίας δύο φορές, ενώ σύμβουλοί του δήλωσαν ότι δεν προτίθεται να το πράξει για τρίτη φορά. Στην περίπτωση μη επιβεβαίωσης της συμφωνίας από τον Αμερικανό πρόεδρο, το Κογκρέσο θα έχει στην διάθεσή του χρονικό περιθώριο 60 ημερών προκειμένου να αποφασίσει αν θα επιβάλει στο Ιράν εκ νέου τις κυρώσεις που έχουν αρθεί.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικής Ασφάλειας στην Βουλή των Αντιπροσώπων Μάικλ Μακόλ δήλωσε στο Reuters ότι κατά την άποψή του ο Τραμπ «είναι πιθανό να μην αποχωρήσει τελείως από το πλαίσιο εφαρμογής της συμφωνίας, αλλά δεν θα επιβεβαιώσει την τήρησή της από το Ιράν».
«Το Ιράν τηρεί τη συμφωνία»
Από την άλλη μεριά, οι διεθνείς επιθεωρητές δηλώνουν ότι το Ιράν τηρεί τους όρους της συμφωνίας, όμως ο Αμερικανός πρόεδρος υποστηρίζει ότι η Τεχεράνη παραβιάζει το πνεύμα της συμφωνίας και δεν έχει λάβει μέτρα για να περιορίσει το βαλλιστικό της πρόγραμμα, αλλά ούτε και την οικονομική και στρατιωτική υποστήριξή της στην οργάνωση Χεζμπολάχ, αλλά και σε άλλες εξτρεμιστικές οργανώσεις.
Ο προσωπάρχης του Λευκού Οίκου Τζον Κέλι στην χθεσινή συνέντευξή του δήλωσε ότι η προσέγγιση των ΗΠΑ αναφορικά με το Ιράν, είναι η συνεργασία με τους συμμάχους στην Μέση Ανατολή, προκειμένου ν’ αντιμετωπιστούν οι δραστηριότητες της Τεχεράνης. «Έχουμε παρουσία στην περιοχή και ο στρατός, το Πολεμικό Ναυτικό και η Πολεμική Αεροπορία μας είναι εκεί για να δείξουν την αποφασιστικότητά μας, τη φιλία μας και να προσπαθήσουν ν’ αποτρέψουν οτιδήποτε προσπαθήσει να κάνει κάποια χώρα στην περιοχή» δήλωσε.
«Ρήξη» με την Ευρώπη
Ωστόσο, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι των ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει για το ενδεχόμενο “ρήξης” με τις ΗΠΑ εξαιτίας της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, καθώς επωφελούνται οικονομικά από τη χαλάρωση των κυρώσεων. Ευρωπαίοι ηγέτες, μεταξύ αυτών της Βρετανίας και της Γαλλίας, έχουν προσωπικά παροτρύνει τον πρόεδρο Τραμπ να επιβεβαιώσει την εφαρμογή της συμφωνίας για χάρη της ενότητας της διατλαντικής συμμαχίας. «Είναι καθοριστικό για την Ευρώπη να παραμείνει ενωμένη στο ζήτημα αυτό» δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ στον γερμανικό ειδησεογραφικό όμιλο RND.
Ο Μακόλ δήλωσε επίσης ότι αναμένει από τον Τραμπ ν’ ανακοινώσει κάποιου είδους μέτρα κατά των Φρουρών της Επανάστασης, της επίλεκτης μονάδας του ιρανικού στρατού. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει χρονικό περιθώριο μέχρι την 31η Οκτωβρίου να επιβάλει οικονομικές κυρώσεις εναντίον τους ή να τις καταργήσει. Οι αμερικανικές κυρώσεις μπορούν να πλήξουν σημαντικά τους Φρουρούς της Επανάστασης, καθώς ελέγχουν ευρείς τομείς της ιρανικής οικονομίας.
Η διεθνής συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει υπογραφεί από τις ΗΠΑ, την Γαλλία, την Γερμανία, την Ρωσία, την Κίνα, την Ε.Ε., και προβλέπει περιορισμό των πυρηνικών δραστηριοτήτων του Ιράν με αντάλλαγμα τη σταδιακή άρση των κυρώσεων εναντίον του.
Πηγές: ΑΜΠΕ, Reuters
