Η αντιπαράθεση ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βενεζουέλα φαίνεται να εισέρχεται σε νέα, επικίνδυνη φάση.
Καθώς ο αμερικανικός στρατός αυξάνει τη ναυτική και αεροπορική του παρουσία στην Καραϊβική, ο πρόεδρος Νικολάς Μαδούρο αναζητά στήριξη από τους δύο πιο στενούς συμμάχους του — τη Ρωσία και την Κίνα.
Σύμφωνα με έγγραφα που διέρρευσαν, το Καράκας έχει απευθύνει επίσημο αίτημα στη Μόσχα για την αποστολή αντιαεροπορικών πυραύλων, ραντάρ και αναβαθμισμένων αεροσκαφών, καθώς οι ΗΠΑ εντείνουν τις πιέσεις και πολλαπλασιάζουν τα στρατιωτικά σήματα αποτροπής στα περίχωρα της χώρας.
Στρατιωτική συγκέντρωση στην Καραϊβική
Δορυφορικές εικόνες, που επαληθεύθηκαν από το Sky News και το δίκτυο EU Sentinel, δείχνουν το αμερικανικό αμφίβιο πλοίο USS Iwo Jima να πραγματοποιεί ασκήσεις με πραγματικά πυρά σε απόσταση μικρότερη των 200 χιλιομέτρων από τις ακτές της Βενεζουέλας.
Το πλοίο συνοδευόταν από δύο αντιτορπιλικά του αμερικανικού στόλου, ενώ σύμφωνα με το Πεντάγωνο, στην περιοχή κατευθύνεται και το υπερπλανοφόρο USS Gerald R. Ford, το μεγαλύτερο πολεμικό σκάφος στον κόσμο, με συνοδεία τριών ακόμη αντιτορπιλικών.
Ο συνταγματάρχης εν αποστρατεία Mark Cancian, αναλυτής άμυνας στο CSIS, σχολίασε ότι η ανάπτυξη ενός τέτοιου σχηματισμού είναι «εξαιρετικά ασυνήθιστη» για επιχειρήσεις κατά του λαθρεμπορίου ναρκωτικών — το επίσημο πρόσχημα των ΗΠΑ.
«Η παρουσία του Ford στον Ατλαντικό σηματοδοτεί την προθυμία της Ουάσινγκτον να επιδείξει δύναμη. Είναι ξεκάθαρα μήνυμα προς το καθεστώς Μαδούρο», είπε χαρακτηριστικά.
«Επιχείρηση κατά των ναρκωτικών» ή προοίμιο πλήγματος;
Η αμερικανική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η επιχείρηση στοχεύει στη διάλυση δικτύων διακίνησης ναρκωτικών.
Από τις 2 Σεπτεμβρίου έχουν πραγματοποιηθεί τουλάχιστον επτά επιθέσεις εναντίον πλοιαρίων, με 61 νεκρούς, σύμφωνα με ανακοινώσεις του υπουργού Πολέμου Πιτ Χέγκσεθ.
Ωστόσο, η κλίμακα της στρατιωτικής κινητοποίησης — που περιλαμβάνει το 14% του αμερικανικού ναυτικού στόλου στην Καραϊβική — και η παρουσία βομβαρδιστικών B-1 και B-52 στον εναέριο χώρο γύρω από τη Βενεζουέλα, τροφοδοτούν εικασίες ότι η Ουάσινγκτον εξετάζει στρατιωτικό πλήγμα κατά βενεζουελάνικων.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Wall Street Journal, οι αμερικανικές υπηρεσίες έχουν ήδη εντοπίσει στόχους που περιλαμβάνουν στρατιωτικές εγκαταστάσεις που φέρονται να συνδέονται με διακίνηση ναρκωτικών και με επιχειρήσεις παρακολούθησης της αντιπολίτευσης.
Το μήνυμα του Τραμπ και η διάψευση
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιχείρησε την Παρασκευή να ρίξει τους τόνους, λέγοντας σε δημοσιογράφους στο Air Force One ότι «δεν εξετάζει χτυπήματα εντός της Βενεζουέλας».
Την ίδια γραμμή κράτησε και ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, αποκαλώντας τα δημοσιεύματα «ψευδή» και «κατασκευασμένα από ανώνυμες πηγές».
Απέναντι στην πίεση, το καθεστώς Μαδούρο απαντά με επίκληση στην εθνική κυριαρχία και εντατικοποίηση της συνεργασίας με τη Ρωσία και την Κίνα.
Διπλωματικές πηγές στη Λατινική Αμερική αναφέρουν ότι ο Βενεζουελανός ηγέτης απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ζητώντας αμυντικά συστήματα, ραντάρ και τεχνολογική υποστήριξη.
Το Πεκίνο, από την πλευρά του, φέρεται να προσφέρει οικονομική βοήθεια μέσω διμερών συμφωνιών εξόφλησης πετρελαϊκού χρέους.
Ένα γεωπολιτικό παιχνίδι με παγκόσμιες προεκτάσεις
Αναλυτές προειδοποιούν ότι η κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί σε ένα νέο πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ Ουάσινγκτον, Μόσχας και Πεκίνου, σε μία περιοχή όπου διακυβεύονται όχι μόνο ζητήματα ασφάλειας, αλλά και κρίσιμα ενεργειακά συμφέροντα.
«Η Βενεζουέλα είναι σήμερα περισσότερο σύμβολο παρά στρατηγικός αντίπαλος», σχολιάζει ο Mark Cancian. «Αν όμως ξεσπάσει σύρραξη, το μήνυμα θα πάει πολύ πέρα από τα νερά της Καραϊβικής».
Με την Ουάσινγκτον να επιδεικνύει στρατιωτική ισχύ και το Καράκας να αναζητά προστασία στις αγκάλες της Μόσχας και του Πεκίνου, η κρίση στη Βενεζουέλα μοιάζει όλο και περισσότερο με μικρογραφία ενός νέου Ψυχρού Πολέμου — με επίκεντρο αυτή τη φορά τον χάρτη του πετρελαίου.
