Οι δύο γυναίκες που έφτασαν στην κλινική ήταν «κάπως διαφορετικές από όλους τους άλλους ασθενείς». Είχαν μια μορφή κατάθλιψης που δεν ανταποκρινόταν στην παραδοσιακή θεραπεία. Οι ίδιες γυναίκες είχαν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Και οι δύο επέστρεφαν από την Ιταλία, όπου εργάζονταν ως επαγγελματίες φροντιστές.
Σύντομα, ο Ρουμάνος ψυχίατρος Δρ. Αντρέι Κισέλιεφ ,άρχισε να παρατηρεί ότι και άλλες γυναίκες που είχαν επιστρέψει από την Ιταλία παρουσίαζαν παρόμοια συμπτώματα. Ο ίδιος και ο συνεργάτης του άρχισαν να αναφέρονται ανεπίσημα στο «σύνδρομο της Ιταλίας».
Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, για να ταΐσουν τις οικογένειές τους, πολλές γυναίκες από όλη την Ανατολική Ευρώπη μετανάστευσαν στην Ιταλία για να καλύψουν την αυξανόμενη ανάγκη για φροντίδα ηλικιωμένων. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, οι γιατροί σε όλη την Ανατολική Ευρώπη υιοθέτησαν τον όρο, όχι ως επιστημονική ή ιατρική διάγνωση, αλλά ως μια απλή συντομογραφία για να περιγράψουν την ψυχολογική δυσφορία των φροντιστών.
Αϋπνία, αγωνία, κατάθλιψη
Ο όρος είναι πλέον γνωστός σε ομάδες που εκπροσωπούν τους εργαζόμενους στον τομέα της παροχής φροντίδας, καθώς και στις γυναίκες που συζητούν μεταξύ τους για την αϋπνία, την αγωνία και την κατάθλιψη που νιώθουν μετά από χρόνια μακριά από τις οικογένειές τους, φροντίζοντας ηλικιωμένους, συχνά άτομα με αναπηρία, στο εξωτερικό, σε συνθήκες σχεδόν περιορισμού.
Παρά το γεγονός ότι η οδύνη συνδέθηκε αρχικά με το όνομα της Ιταλίας, η οποία έχει τον μεγαλύτερο μέσο όρο ηλικίας μεταξύ των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η φροντίδα ηλικιωμένων από μετανάστες αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο, με χιλιάδες ανθρώπους – κυρίως γυνάικες- από τη Μολδαβία, την Ουκρανία και τη Ρουμανία, αλλά και το Περού ή τις Φιλιππίνες να εργάζονται στον κλάδο, σε μεγάλο μέρος της Δυτικής Ευρώπης.
Προβλήματα συμπεριφοράς από τα παιδιά που άφησαν πίσω
Δεν επιστρέφουν όλοι οι φροντιστές στην πατρίδα τους με ψυχικά τραύματα. Ωστόσο, το σύνδρομο έχει εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη, όχι μόνο γεωγραφικά, αλλά και και μεταξύ των γενεών. Οι γιατροί αναφέρουν ότι διαγιγνώσκουν επίσης προβλήματα ψυχικής υγείας και συμπεριφοράς σε παιδιά που έμειναν πίσω ενώ οι μητέρες τους απουσίαζαν.
«Έχεις χρήματα στον λογαριασμό σου, αλλά μια εντελώς διαλυμένη οικογένεια»
Υπάρχει πλέον και ένα «σύνδρομο μετά την Ιταλία», σύμφωνα με την Δρ. Κριστίνα Έλενα Ντόμπρε, διευθύντρια του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής Socola στη Ρουμανία, τη χώρα από την οποία προέρχονται οι περισσότεροι εργαζόμενοι στον τομέα της φροντίδας στην Ιταλία.
«Έχεις ένα όμορφο σπίτι, έχεις κάποια χρήματα στον λογαριασμό σου», είπε η Δρ. Ντόμπρε, «αλλά έχεις μια εντελώς διαλυμένη οικογένεια».
Η Δρ. Μοντοράνου, γιατρός επίσης στο Socola, είπε ότι παρακολουθούσε δεκάδες ασθενείς των οποίων το σύνδρομο είχε γίνει χρόνιο.
Οι φροντιστές που εργάζονται ως εσωτερικές, αναμένεται να είναι διαθέσιμοι 24 ώρες την ημέρα, σε αντίθεση με τους νοσηλευτές σε νοσοκομεία ή οίκους ευγηρίας που έχουν ειδική εκπαίδευση, βάρδιες, ιδιωτική ζωή και σπίτια.
Επίσης, είναι πιθανό να γίνουν μάρτυρες του θανάτου των ασθενών στους οποίους έχουν αφιερωθεί με πάθος.
Με υψηλό μορφωτικό επίπεδο
Ενώ πολλές γυναίκες αφηγούνται θετικές εμπειρίες στην Ιταλία, με κατανόηση και γενναιόδωρους εργοδότες, για κάποιες η δυσκολία της εργασίας που αφιερώνεται στο καθάρισμα, το μπάνιο, το ντύσιμο και το τάισμα επιδεινώνεται από το γεγονός ότι είναι επαγγελματίες με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, όπως μηχανικοί, δασκάλες, αρχιτέκτονες.
Άρχισε να ακούει φωνές
Μεταξύ των θυμάτων του «συνδρόμου της Ιταλίας» ήταν και η Κορίνα Βασιλοάγια σήμερα 48 ετών, η οποία μετακόμισε στο σπίτι ενός ηλικιωμένου ζευγαριού Ιταλών στην πόλη Πιστόια της Τοσκάνης.
Μετά από δύο χρόνια, ένας από τους εργοδότες της ανέπτυξε άνοια και είχε μανιακές κρίσεις και παραισθήσεις. Φώναζε και ζητούσε να φάει πρωινό στη μέση της νύχτας.
Σύντομα δεν μπορούσε να κοιμηθεί ούτε η ίδια, και άρχισε να φοβάται ότι θα «τρελαθεί». Σιγά-σιγά, άρχισε να ακούει φωνές. Αρχικά τις αγνόησε, αλλά συνέχιζαν, μέχρι που μια μέρα έτρεξε έξω από το σπίτι φωνάζοντας. «Φώναζα στον Θεό: «Θεέ μου, βοήθησέ με, έλα να με σώσεις!»
Η γυναίκα νοσηλεύτηκε στην Ιταλία και στη συνέχεια στη Ρουμανία. Δεν είχε κανένα προγενέστερο πρόβλημα υγείας, είπε η γιατρός της,Ραλούκα Μοντόραν. Πέντε χρόνια μετά την επιστροφή της από την Ιταλία, εξακολουθεί να λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή.
«Με κατέστερεψε»
Η 73χρονη Βερόνικα Ντουρούγκιαν, ήταν γιατρός. Έφυγε από τη Μολδαβία, για την Ιταλία, αναζητώντας καλύτερο μισθό
Αρχικά εργάστηκε για μια γυναίκα που έπασχε από Αλτσχάιμερ και δεν μιλούσε, και στη συνέχεια για μια άλλη που τηλεφωνούσε στους γονείς της όλη νύχτα. Μια τρίτη, ήταν συνεχώς εχθρική, επικρίνοντάς την σε κάθε της κίνηση.
«Δεν κοιμόμουν τις νύχτες. Έκλαιγα χωρίς λόγο. Ξυπνούσα το πρωί και έκλαιγα ξανά. Όλο αυτό με κατέστρεψε», εξομολογείται.
Της συνταγογραφήθηκαν αντικαταθλιπτικά, τα οποία συνέχισε να παίρνει για περίπου μια δεκαετία.
Τώρα, έχοντας επιστρέψει στη Μολδαβία μετά από περίπου 20 χρόνια στην Ιταλία, παρακολουθεί προγράμματα μάθησης για συνταξιούχες γυναίκες, πολλές από τις οποίες έχουν επίσης επιστρέψει από την Ιταλία.
«Πολλές από εμάς έχουμε αυτό το σύνδρομο. Έχουμε τα σημάδια» λέει…
naftemporiki.gr
