Σε μια παιδική χαρά του Upper West Side, ένα ηλιόλουστο μεσημέρι του Οκτωβρίου, δεκάδες εθελοντές μαζεύονται με ενθουσιασμό. Στο πλευρό τους, η πρώην δημοτική σύμβουλος Χέλεν Ρόζενταλ δίνει οδηγίες προς όσους ετοιμάζονται να διαδώσουν πόρτα – πόρτα το μήνυμα του Ζόχραν Μαμντάνι, που διεκδικεί τη δημαρχία.
Ο Μαμντάνι – μετανάστης δεύτερης γενιάς με πατέρα από την Ουγκάντα και μητέρα από την Ινδία – βουλευτής της πολιτείας της Νέας Υόρκης και μέλος των Σοσιαλδημοκρατών της Αμερικής – ετοιμάζεται να γράψει ιστορία. Αν οι δημοσκοπήσεις επαληθευθούν, στις 4 Νοεμβρίου θα γίνει ο νεότερος και πιο ριζοσπάστης δήμαρχος που είχε ποτέ η Νέα Υόρκη, όπως επισημαίνει ο Eonomist.
Από το TikTok στο Δημαρχείο
Ο Μαμντάνι έχει φυσικό χάρισμα στην επικοινωνία. Οι εμφανίσεις του στο TikTok έχουν γίνει viral, το μήνυμά του για «μια πόλη οικονομικά προσιτή για όλους» βρίσκει απήχηση στους νέους, στις μειονότητες, στους εργαζόμενους που παλεύουν με τα ενοίκια.
Το πρόγραμμά του – πάγωμα ενοικίων, επενδύσεις στη στέγαση, δωρεάν παιδική φροντίδα και δωρεάν αστικά λεωφορεία – ακούγεται τολμηρό έως ουτοπικό. Όμως το κεντρικό του μήνυμα είναι απλό: «Η Νέα Υόρκη μπορεί να γίνει ξανά ανθρώπινη».
Ο Μαμντάνι έχει αποφύγει τις παγίδες των «πολιτισμικών πολέμων», σχολιάζει ο Economist, ενώ δεν ανταπαντά στις επιθέσεις του Ντόναλντ Τραμπ – ο οποίος τον αποκαλεί «κομμουνιστή». Προτιμά να προβάλλει μια εικόνα θετικής, αισιόδοξης εκστρατείας.
Η πόλη σε κακή διάθεση
Η άνοδός του δεν εξηγείται μόνο από το προσωπικό του χάρισμα. «Η Νέα Υόρκη βρίσκεται σε κακή ψυχολογία», σχολιάζει ο Economist. Σύμφωνα με έρευνα του Citizens Budget Commission, μόλις το 1/3 των κατοίκων δηλώνει ικανοποιημένο από την ποιότητα ζωής, ενώ οι θετικές γνώμες για τις δημόσιες υπηρεσίες έχουν πέσει από 44% σε 27%.
Ο απερχόμενος δήμαρχος Έρικ Άνταμς – υπόδικος για διαφθορά – διέλυσε ό,τι απέμενε από το κύρος της «κεντροδεξιάς» πτέρυγας των Δημοκρατικών, ενώ ο Άντριου Κουόμο, πρώην κυβερνήτης, που κατεβαίνει ως ανεξάρτητος, δεν καταφέρνει να ξεπεράσει το διψήφιο προβάδισμα του Μαμντάνι.
Η σύμπλευση με τους Δημοκρατικούς… και η ανάγκη για ρεαλισμό
Στο τελευταίο στάδιο της εκστρατείας του, ο Μαμντάνι δείχνει ήδη να προετοιμάζεται για τη διακυβέρνηση. Στις 14 Οκτωβρίου εμφανίστηκε δίπλα στην κυβερνήτρια Κάθι Χότσουλ, η οποία ανακοίνωσε επένδυση 5 εκατ. δολαρίων σε κοινωνικά προγράμματα στην Αστόρια – τη γειτονιά του Μαμντάνι στο Κουίνς.
Εκείνη χρειάζεται τη νεανική βάση του για να επανεκλεγεί, εκείνος χρειάζεται τη στήριξή της για να χρηματοδοτήσει την ακριβή ατζέντα του.
Ακόμη πάντως και εάν η ορμή του είναι αδιαμφισβήτητη, τα νούμερα είναι αμείλικτα. Το Citizens Budget Commission υπολογίζει ότι ο επόμενος δήμαρχος θα βρεθεί αντιμέτωπος με δημοσιονομικό έλλειμμα 6 έως 8 δισ. δολαρίων.
Οι περικοπές σε ομοσπονδιακά προγράμματα όπως το Medicaid, μετά το λεγόμενο One Big Beautiful Bill του Κογκρέσου, θα κοστίσουν στη Νέα Υόρκη ακόμη 10 δισ. δολάρια τον χρόνο. Και εάν ο Τραμπ – που ήδη έχει παγώσει έργα υποδομών ύψους 16 δισ. – αποφασίσει να στραφεί εναντίον της πόλης, ο Μαμντάνι θα χρειαστεί διπλωματική ευελιξία.
Η επόμενη μέρα και η σύγκρουση που έρχεται
«Πρέπει να προστατεύσει τα ομοσπονδιακά κονδύλια της πόλης, όχι να τα θυσιάσει σε πολιτικούς καβγάδες», προειδοποιεί μιλώντας στον Economist η Νικόλ Τζελίνας του Manhattan Institute. Όμως μια μετωπική αντιπαράθεση φαίνεται αναπόφευκτη.
Ο Τραμπ έχει ήδη συγκρουστεί με δημάρχους πόλεων – όπως το Σικάγο ή το Λος Άντζελες. Με τον Μαμντάνι θα είναι «ιδανικό θέαμα» για τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026, σχολιάζουν αναλυτές.
Αν στις 4 Νοεμβρίου οι Νεοϋορκέζοι τον εκλέξουν, δεν θα φέρουν απλώς στο προσκήνιο έναν νέο μεταρρυθμιστή με αμφίβολες οικονομικές δυνατότητες.
Θα ανεβάσουν στη σκηνή του αμερικανικού δράματος έναν πρωταγωνιστή που μάλλον θα συγκρουστεί με τον πρόεδρο.
