Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ ήρε έναν κρίσιμο περιορισμό στη χρήση δυτικών πυραύλων από την Ουκρανία, επιτρέποντας στο Κίεβο να εντείνει τα πλήγματα εντός ρωσικού εδάφους και να αυξήσει την πίεση προς το Κρεμλίνο, όπως δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι, στην Wall Street Journal.
Η αλλαγή πολιτικής επιβεβαιώθηκε λίγες ώρες αφότου ο ουκρανικός στρατός ανακοίνωσε ότι χρησιμοποίησε έναν βρετανικό πύραυλο Storm Shadow για να πλήξει εργοστάσιο στην πόλη Μπριάνσκ, το οποίο παρήγαγε εκρηκτικά και καύσιμα για ρουκέτες. Το Γενικό Επιτελείο των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων χαρακτήρισε την επίθεση «επιτυχή», τονίζοντας ότι «διείσδυσε στα ρωσικά συστήματα αεράμυνας».
Απόφαση πίσω από κλειστές πόρτες
Η απόφαση της Ουάσιγκτον να επιτρέψει τη χρήση του πυραύλου κατά στόχων στη Ρωσία ελήφθη χωρίς δημόσια ανακοίνωση. Σύμφωνα με αμερικανικές πηγές, η αρμοδιότητα για την έγκριση τέτοιων επιθέσεων μεταφέρθηκε πρόσφατα από τον υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ στον διοικητή των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, στρατηγό Άλεξους Γκρίνκεβιτς, ο οποίος είναι και ανώτατος διοικητής του ΝΑΤΟ.
Η αλλαγή αυτή συνέπεσε με πρωτοβουλία του προέδρου Τραμπ στις αρχές Οκτωβρίου να πιέσει το Κρεμλίνο σε διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου. Στο πλαίσιο αυτό, ο Τραμπ εξέτασε το ενδεχόμενο να εγκρίνει την αποστολή αμερικανικών πυραύλων Tomahawk στο Κίεβο, οι οποίοι έχουν εμβέλεια άνω των 1.000 μιλίων. Ωστόσο, ο Λευκός Οίκος τελικά εγκατέλειψε την ιδέα.
Περισσότερες επιθέσεις με Storm Shadow
Αμερικανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η Ουκρανία θα αυξήσει τώρα τα πλήγματα με πυραύλους Storm Shadow, οι οποίοι εκτοξεύονται από αεροσκάφη και έχουν εμβέλεια περίπου 180 μιλίων. Αν και πρόκειται για βρετανικά όπλα, οι ΗΠΑ μπορούν να επιβάλουν περιορισμούς στη χρήση τους, καθώς βασίζονται σε αμερικανικά δεδομένα στόχευσης.
Πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε εγκρίνει τη χρήση αυτών των πυραύλων, όπως και των αμερικανικών ATACMS, εναντίον στόχων εντός Ρωσίας λίγο πριν αποχωρήσει από τον Λευκό Οίκο. Με την ανάληψη της εξουσίας από τον Τραμπ, το Πεντάγωνο θέσπισε διαδικασία έγκρισης για κάθε διασυνοριακή επίθεση που χρησιμοποιεί αμερικανικά ή δυτικά όπλα εξαρτώμενα από αμερικανική τεχνολογία.
Μόλις πρόσφατα η εξουσία έγκρισης τέτοιων πληγμάτων επέστρεψε στη διοίκηση της Ευρώπης, με αποτέλεσμα να επιτραπούν εκ νέου επιχειρήσεις βαθιά μέσα στο ρωσικό έδαφος.
Η Μόσχα δέχεται πιέσεις και στο έδαφος και στην οικονομία
Παράλληλα, η Ουκρανία συνεχίζει να πραγματοποιεί επιθέσεις με δικής της παραγωγής drones και πυραύλους μικρής εμβέλειας, πλήττοντας ρωσικά διυλιστήρια και ενεργειακές υποδομές. Όπως ανέφερε το Wall Street Journal, η κυβέρνηση Τραμπ έχει εγκρίνει τη διαμοίραση δεδομένων στόχευσης που περιλαμβάνουν και αυτά τα κρίσιμα ενεργειακά σημεία.
Ο εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ, συνταγματάρχης Μάρτιν Ο’Ντόνελ, δήλωσε:
«Η Ουκρανία έχει αποδείξει ότι μπορεί να πλήξει σε βάθος ρωσικού εδάφους νόμιμους στρατιωτικούς στόχους που στηρίζουν την παράλογη πολεμική μηχανή του Κρεμλίνου, χωρίς να χρειάζεται την άδειά μας».
Διπλωματικές κινήσεις και αντιδράσεις
Την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ φέρεται να εξέφρασε ενδιαφέρον για μια νέα συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη Βουδαπέστη, προκειμένου να συζητηθεί πιθανός τερματισμός του πολέμου — ωστόσο, οι συνομιλίες κατέρρευσαν σχεδόν αμέσως. «Θα ήταν χάσιμο χρόνου», σχολίασε ο Αμερικανός πρόεδρος την Τρίτη.
Την Τετάρτη, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε επισκέφθηκε τον Λευκό Οίκο, όπου συναντήθηκε με τον Τραμπ. Ο Αμερικανός γερουσιαστής Άνγκους Κινγκ δήλωσε ότι η αποστολή Tomahawk θα ενίσχυε σημαντικά τη θέση της Ουκρανίας, αλλά τόνισε πως οι ΗΠΑ πρέπει να έχουν λόγο στους στόχους που επιλέγει το Κίεβο:
«Αν διασφαλιστεί ότι πλήττονται αποκλειστικά στρατιωτικοί στόχοι, αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί καθοριστικό στο να πειστεί ο Πούτιν πως δεν πρόκειται να νικήσει», είπε.
Νέα όπλα στο ουκρανικό οπλοστάσιο
Η απόφαση για την άρση των περιορισμών ελήφθη λίγο πριν από τη συνάντηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο την περασμένη εβδομάδα. Ο Ουκρανός πρόεδρος είχε ζητήσει την αποστολή Tomahawk, αίτημα που απορρίφθηκε, περιορίζοντας έτσι την επιρροή της Δύσης στις διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα.
Παράλληλα, οι ΗΠΑ ενέκριναν πρόσφατα την πώληση 3.350 πυραύλων ERAM (Extended Range Attack Munition), με εμβέλεια 150 έως 280 μιλίων. Το Κίεβο διαθέτει επίσης έναν μικρό αριθμό ATACMS, οι οποίοι δεν έχουν χρησιμοποιηθεί εναντίον στόχων στη Ρωσία μετά την επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία.
Το αν θα σταλούν νέοι πύραυλοι αυτού του τύπου ή θα εγκριθεί η χρήση τους από την Ευρωπαϊκή Διοίκηση των ΗΠΑ παραμένει ανοιχτό ερώτημα.
