Skip to main content

Διεθνές Δικαστήριο: Το Ισραήλ πρέπει να διευκολύνει τα προγράμματα βοήθειας του ΟΗΕ στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένης της UNRWA

REUTERS/Piroschka van de Wouw

Η γνωμοδότηση του ΔΔΧ προς το Ισραήλ

Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης δήλωσε ότι το Ισραήλ είναι υποχρεωμένο να διευκολύνει τη διέλευση της απαραίτητης βοήθειας στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένης αυτής που παρέχεται από την υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες, UNRWA.

«Το δικαστήριο θεωρεί ότι το Ισραήλ έχει την υποχρέωση να συμφωνήσει και να διευκολύνει τα προγράμματα βοήθειας που παρέχονται από τα Ηνωμένα Έθνη και τους φορείς τους, συμπεριλαμβανομένης της UNRWA»,τόνισε ο πρόεδρος του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, Γιούτζι Ιβασάβα.

Επιπλέον, ανάφερε ότι το Ισραήλ πρέπει να καλύψει τις «βασικές ανάγκες» του πληθυσμού της Γάζας, συμπεριλαμβανομένης της παροχής όλων όσων χρειάζονται για να επιβιώσουν.

«Ως κατοχική δύναμη, το Ισραήλ είναι υποχρεωμένο να διασφαλίζει τις βασικές ανάγκες του τοπικού πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων για την επιβίωσή του προμηθειών», λέει ο Ιβασάβα.

«Το Ισραήλ δεν έχει υποστηρίξει τους ισχυρισμούς ότι μέλη της UNRWA εργάστηκαν για τη Χαμάς»

Ακόμη, το Διεθνές Δικαστήριο αναφέρει ότι το Ισραήλ δεν έχει υποστηρίξει τους ισχυρισμούς ότι μέλη της UNRWA, της υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες, εργάστηκαν επίσης για την τρομοκρατική ομάδα Χαμάς κατά της οποίας μάχεται στη Γάζα.

«Το δικαστήριο διαπιστώνει ότι το Ισραήλ δεν έχει τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του ότι ένα σημαντικό μέρος των υπαλλήλων της UNRWA είναι ”μέλη της Χαμάς… ή άλλων τρομοκρατικών παρατάξεων”», είπε ο πρόεδρος του Διεθνούς Δικαστηρίου.

Το Ισραήλ απαγόρευσε στην UNRWA να λειτουργεί σε ισραηλινό έδαφος, αφού κατηγόρησε ορισμένους από το προσωπικό της ότι συμμετείχαν στην επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 που πυροδότησε τον πόλεμο.

Μια σειρά ερευνών, συμπεριλαμβανομένης μιας με επικεφαλής την πρώην υπουργό Εξωτερικών της Γαλλίας, Κατρίν Κολόνα, διαπίστωσε ορισμένα «προβλήματα που σχετίζονται με την ουδετερότητα» στην UNRWA. Ωστόσο, η έκθεση του Απριλίου 2024 ανέφερε ότι το Ισραήλ «δεν είχε ακόμη παράσχει αποδεικτικά στοιχεία» για τον ισχυρισμό του ότι «σημαντικός αριθμός υπαλλήλων της UNRWA είναι μέλη τρομοκρατικών οργανώσεων».

Στη γνωμοδότησή του, το ΔΔ απορρίπτει το κύριο επιχείρημα του Ισραήλ για τη νομοθεσία κατά της UNRWA — ότι ο οργανισμός δεν είναι πλέον αμερόληπτος ή ουδέτερος — δηλώνοντας ότι δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η UNRWA παραβίασε τις απαιτήσεις αμεροληψίας βάσει του Άρθρου 59 της Τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης, οι οποίες, όπως αναφέρει, σχετίζονται με διακρίσεις στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και υπηρεσιών.

Το δικαστήριο αναφέρει επίσης ότι η ουδετερότητα δεν αποτελεί απαίτηση βάσει του Άρθρου 59, αν και παραδέχεται ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της αμεροληψίας, και αναφέρει ότι «οι πληροφορίες ενώπιον του δικαστηρίου δεν επαρκούν» για να αποδειχθεί ότι η UNRWA δεν είναι ουδέτερη οργάνωση.

Το Ισραήλ υποστήριξε στην υπόθεσή του στο δικαστήριο ότι η UNRWA έχει υποστεί «ευρεία διείσδυση τρομοκρατικών οργανώσεων» και δήλωσε ότι «κέντρα διοίκησης και ελέγχου, κρησφύγετα και εγκαταστάσεις αποθήκευσης όπλων της Χαμάς» βρέθηκαν εντός ή στο άμεσο περιβάλλον τουλάχιστον 32 εγκαταστάσεων της UNRWA, συμπεριλαμβανομένων σχολείων, αποθηκών, συγκροτημάτων και διαμερισμάτων στη Γάζα κατά τη διάρκεια του τρέχοντος πολέμου.

Σημείωσε επίσης ότι αρκετοί υπάλληλοι της UNRWA συμμετείχαν στις σφαγές της 7ης Οκτωβρίου 2023 από τη Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές ομάδες, ότι ανώτερο στρατιωτικό προσωπικό της Χαμάς ήταν μέλη της UNRWA και ότι πάνω από 1.400 από τους περίπου 13.000 υπαλλήλους της UNRWA στη Γάζα ήταν μέλη της Χαμάς ή άλλων τρομοκρατικών ομάδων.

Επομένως, το Ισραήλ υποστήριξε ότι η UNRWA δεν ήταν ούτε αμερόληπτη ούτε ουδέτερη και στην πραγματικότητα παραβίασε τα άρθρα 1 και 2 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, πράγμα που σημαίνει ότι το Ισραήλ δεν ήταν υποχρεωμένο να επιτρέψει τις δραστηριότητές της.

Μη δεσμευτικές οι γνωμοδοτήσεις του ΔΔΧ

Οι συμβουλευτικές γνωμοδοτήσεις του ΔΔΧ, γνωστού και ως Παγκόσμιου Δικαστηρίου, έχουν νομικό και πολιτικό βάρος, αλλά δεν είναι δεσμευτικές και το δικαστήριο δεν έχει εξουσία επιβολής.

Τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, δικηγόροι των Ηνωμένων Εθνών και Παλαιστίνιοι εκπρόσωποι στο ΔΔΧ κατηγόρησαν το Ισραήλ ότι παραβίασε το διεθνές δίκαιο αρνούμενοι να επιτρέψουν την εισαγωγή βοήθειας στη Γάζα μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου.

Έκτοτε έχει επιτραπεί η εισαγωγή κάποιας ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά αξιωματούχοι του ΟΗΕ λένε ότι η βοήθεια δεν είναι ούτε κατά διάνοια αυτό που χρειάζεται για να μειωθεί μια ανθρωπιστική καταστροφή.

Πηγή: AFP, Reuters