Δεν έχει περάσει ούτε μία εβδομάδα από όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν, στην διάρκεια της οποίας συμφώνησαν να συναντηθούν στη Βουδαπέστη «εντός περίπου δύο εβδομάδων».
Στον «πάγο» η Βουδαπέστη
Από χθες είχε φανεί ωστόσο ότι το ραντεβού των δύο ηγετών μπαίνει στον «πάγο» καθώς διαρροές στον Τύπο ανέφεραν ότι είχε αναβληθεί συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ηνωμένων Πολιτειών και Ρωσίας, η οποία είχε στόχο να προετοιμάσει την σύνοδο Τραμπ και Πούτιν.
Ακολούθησε η δήλωση αξιωματούχου του Λευκού Οίκου ότι δεν υπάρχουν σχέδια για μια συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών «στο άμεσο μέλλον» κι έπειτα τα σχόλια του ίδιου του Τραμπ, ο οποίος ανέφερε ότι δεν θέλει να έχει «μια άσκοπη συνάντηση» με τον Ρώσο πρόεδρο. «Δεν θέλω να χάσω χρόνο, οπότε θα δω τι θα συμβεί», δήλωση ο Ντόναλντ Τραμπ μιλώντας σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο.
Το πίσω-μπρος που βλέπουμε όσον αφορά τη συνάντησή του με τον Πούτιν είναι ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί στις προσπάθειες του Αμερικανού προέδρου να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Έχοντας εξασφαλίσει μια εύθραυστη αλλά ιστορική συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για τον τερματισμό των συγκρούσεων στη Λωρίδα της Γάζας, ο Τραμπ- ήδη από το Σαρμ Ελ Σέιχ- είχε δηλώσει ότι ο επόμενος στόχος του είναι να δοθεί ένα τέλος στον πόλεμο στην Ουκρανία. Γιατί επομένως φαίνεται να είναι πιο δύσκολο για τον ίδιο όχι μόνο να καταλήξει σε συμφωνία αλλά ούτε να εκκινήσει σημαντικά τις διαπραγματεύσεις;
Το δόγμα της ειρήνης μέσω της ισχύος
Η κύρια διαφορά μεταξύ της προσέγγισης της αμερικανικής κυβέρνησης στους δύο πολέμους είναι ότι στη Μέση Ανατολή, ο Λευκός Οίκος ακολούθησε ενεργά την κυρίαρχη αρχή της ειρήνης μέσω της ισχύος ενώ στην Ευρώπη εφαρμόζει αυτήν την αρχή με ασυνέπεια, απαντάει ο Τζον Ε. Χερμπστ του Atlantic Council.
Όπως υπενθυμίζει, υπήρξαν τρεις περιπτώσεις που ο Λευκός Οίκος φάνηκε πως ήταν έτοιμος να αυξήσει την πίεση προς τη Μόσχα, με τον Τραμπ ωστόσο να αποφασίζει τελικά να μην προχωρήσει. Αξιοσημείωτα μάλιστα κάθε φορά που ο Τραμπ αποφάσιζε να μην αυξήσει την πίεση προς τη Ρωσία, ακολούθησε μια πρόταση του Πούτιν για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για μια ειρηνευτική συμφωνία, χωρίς ωστόσο να σημειώνεται πρόοδος προς τον τερματισμό των μαχών.
Λιγότερη επιρροή στο ουκρανικό
Η ασυνέπεια αυτή όμως στην εφαρμογή του δόγματος «ειρήνη δια της ισχύος» στο ουκρανικό, παρατηρεί το BBC, οφείλεται στο γεγονός ότι ο Τραμπ έχει πολύ λιγότερη επιρροή στα μέρη που εμπλέκονται στο ουκρανικό από ό,τι έχει στη Μέση Ανατολή. Έχει έτσι περάσει τους τελευταίους εννέα μήνες, προσπαθώντας να ασκήσει πιέσεις στον Πούτιν και στη συνέχεια στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με ελάχιστα αποτελέσματα.
Ο Τραμπ έχει βέβαια απειλήσει να επιβάλει κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας και έχει εξετάσει το ενδεχόμενο να επιτρέψει στην Ουκρανία την προμήθεια νέων όπλων μεγάλου βεληνεκούς. Αλλά έχει επίσης αναγνωρίσει ότι το πρώτο θα μπορούσε να διαταράξει την παγκόσμια οικονομία και το δεύτερο να κλιμακώσει περαιτέρω τον πόλεμο.
Εν τω μεταξύ, ο Αμερικανός πρόεδρος επέπληξε δημόσια τον Ζελένσκι, διακόπτοντας προσωρινά την ανταλλαγή πληροφοριών με την Ουκρανία και αναστέλλοντας τις αποστολές όπλων στη χώρα – μόνο και μόνο για να υποχωρήσει στη συνέχεια μπροστά στους ανήσυχους Ευρωπαίους συμμάχους που προειδοποίησαν ότι ενδεχόμενη κατάρρευση της Ουκρανίας θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη την περιοχή, σημειώνει το βρετανικό δίκτυο, εκτιμώντας ότι ο Πούτιν μπορεί να χρησιμοποιεί την επιθυμία του Τραμπ να κλείσει συμφωνία ως μέσο για να τον επηρεάσει. Ή απλά να κερδίσει χρόνο.
Ο Τραμπ φαίνεται να το αντιλαμβάνεται αυτό. Την περασμένη Παρασκευή αναγνώρισε ότι ίσως ο Πούτιν «τον εκμεταλλεύεται» για να κερδίσει χρόνο, αλλά εμφανίστηκε αισιόδοξος αναφέροντας ότι και άλλοι τον έχουν εκμεταλλευτεί στο παρελθόν αλλά παρόλα αυτά ο ίδιος βγήκε νικητής.
Έχει δηλώσει επίσης στη σύνοδο κορυφής του Σαρμ ελ Σέιχ – που πραγματοποιήθηκε για την επισημοποίηση της συμφωνίας Χαμάς-Ισραήλ – ότι δεν θα υπήρχε συμφωνία αν δεν είχε βομβαρδίσει το Ιράν. Αυτό- κατά τον Χερμπστ- υποδηλώνει ότι μπορεί να δίνει χρόνο προτού τρίξει τα δόντια στο Κρεμλίνο, αν και δεν είναι σαφές γιατί βλέπει την ανάγκη να περιμένει.
Δίνει χρόνο
Αυτό πιθανόν οφείλεται στην πεποίθησή του ότι ο Πούτιν θέλει όντως να τερματιστεί πόλεμος, όπως σημειώνει το CNN. Ο Αμερικανός πρόεδρος ήλπιζε να δει σημάδια πραγματικών αλλαγών από τη Ρωσία για να δικαιολογήσει την προσέγγισή του με τον Πούτιν, αλλά για το αμερικανικό δίκτυο το γεγονός ότι, μετά την Αλάσκα που δεν οδήγησε ουσιαστικά πουθενά, ο Ρώσος πρόεδρος συνομίλησε με τον Τραμπ μία μέρα πριν την συνάντησή του με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, για την προμήθεια των πυραύλων κρουζ Tomahawk, αποδεικνύει ότι η πρόθεσή του ήταν μόνο να μετριάσει την πίεση των ΗΠΑ και την απογοήτευση του ενοίκου του Λευκού Οίκου.
Κι έτσι ξαναείδαμε το γνωστό έργο. Ο Πούτιν αντέδρασε όταν φάνηκε ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να δώσει το «πράσινο φως» για τους Tomahawk. Στη συνέχεια, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, αφού μίλησε με τον Πούτιν, άσκησε πίεση στην Ουκρανία να παραχωρήσει εδάφη, κάτι που το Κίεβο δεν μπορεί να κάνει με αποτέλεσμα η όλη διαδικασία να φτάσει ξανά σε αδιέξοδο.
Έτσι ο Τραμπ επέστρεψε τώρα στην προηγούμενη θέση του, υποστηρίζοντας ότι πρέπει να «παγώσουν» οι εχθροπραξίες στη σημερινή γραμμή του μετώπου.
Σύμφωνα πάντως με τον Ζελένσκι, δεν θα υπάρξει πρόοδος εάν ο Τραμπ δεν προσπαθήσει να πιέσει τον Πούτιν να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. «Μόλις το ζήτημα των δυνατοτήτων μεγάλης εμβέλειας μπήκε στον πάγο για εμάς – για την Ουκρανία – η Ρωσία σχεδόν αυτόματα άρχισε να ενδιαφέρεται λιγότερο για τη διπλωματία», δήλωσε την Τρίτη.
Διαβάστε ακόμα:
→ Bloomberg: Ευρώπη και Κίεβο ετοιμάζουν σχέδιο 12 σημείων για ειρήνη στην Ουκρανία
