Η πλειονότητα των μελών του ΝΑΤΟ δήλωσε την Τετάρτη ότι είναι έτοιμη να συνεισφέρει οικονομικά στο σχέδιο που ηγείται ο Ντόναλντ Τραμπ, χρησιμοποιώντας χρήματα των συμμάχων για να αγοράσει αμερικανικά όπλα για την Ουκρανία. Η πρόταση περιλαμβάνει την άμεση διάθεση κρίσιμων όπλων από τα αμερικανικά αποθέματα, με χρηματοδότηση από τις ευρωπαϊκές χώρες.
Το πρόγραμμα ονομάζεται Prioritized Ukraine Requirements List (PURL – Προτεραιοποιημένη Λίστα Αναγκών Ουκρανίας) και θέτει ως προτεραιότητα την πώληση και όχι τη δωρεά όπλων, σε αντίθεση με τη στρατηγική της προεδρίας Μπάιντεν. Η Δανία, η Νορβηγία, η Σουηδία, ο Καναδάς, η Γερμανία και οι Κάτω Χώρες έχουν ήδη δεσμεύσει 2 δισ. δολάρια σε τέσσερα πακέτα PURL, ενώ Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβενία και Φινλανδία ήταν έτοιμες να ολοκληρώσουν ένα πέμπτο πακέτο.
Υποστήριξη αλλά και πίεση σε όσους δεν συνεισφέρουν
Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Μάρκ Ρούτε, τόνισε ότι οι συνεισφορές των συμμάχων παρέχουν κρίσιμο εξοπλισμό στην Ουκρανία. Παράλληλα, η αυξανόμενη στήριξη αφήνει χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία σε δύσκολη θέση, καθώς η αναγκαιότητα δίκαιης κατανομής του βάρους καθίσταται επιτακτική. Σύμφωνα με τον Σουηδό Υπουργό Άμυνας Πάλ Γιόνσον, η εξάρτηση μόνο από υπάρχοντες δωρητές «δεν είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα».
Ο Υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας, Ντενίς Σμιχάλ, προειδοποίησε ότι οι ανάγκες της χώρας το 2025 θα κυμανθούν μεταξύ 12 και 20 δισ. δολαρίων. Ο Αμερικανός Υπουργός Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ υπογράμμισε ότι η συνεχιζόμενη υποστήριξη και ηγεσία των συμμάχων είναι κρίσιμες για την άμυνα της Ουκρανίας και την ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης.
Η στρατηγική πίσω από το PURL
Το PURL σημαίνει άμεση λήψη όπλων από τα αμερικανικά αποθέματα και αντικατάστασή τους με ευρωπαϊκά κεφάλαια, καθώς και σύναψη συμβολαίων για μελλοντικές παραδόσεις. Ο Χέγκσεθ τόνισε ότι το πρόγραμμα είναι βιώσιμο μόνο εάν οι χώρες υποστηρίξουν ενεργά, ενώ ανώτερος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ πρόσθεσε: «Για αυτές τις χώρες: Δείξτε με πράξεις τη δέσμευσή σας».
Η Ισπανία, που είχε προκαλέσει αντιδράσεις απορρίπτοντας την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών του ΝΑΤΟ, άφησε πλέον ανοιχτή την πόρτα για συμμετοχή στο PURL. Το Ηνωμένο Βασίλειο φαίνεται να αντιμετωπίζει προβλήματα προϋπολογισμού, ενώ για τη Γαλλία η απροθυμία να επενδύσει σε αμερικανικό εξοπλισμό πιθανόν είναι πολιτική.
Μία πρόταση σε εξέλιξη αφορά τη διοχέτευση δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την ενίσχυση του προγράμματος, με στήριξη από χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Εσθονία και η Σουηδία. Παράλληλα, η ΕΕ συζητά τη χρήση ρωσικών κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση δανείου αποζημίωσης 140 δισ. ευρώ προς την Ουκρανία, θέμα που θα εξεταστεί στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα.
Με πληροφορίες από POLITICO
