Ο πόλεμος της Χαμάς με το Ισραήλ τελείωσε, αλλά η ειρήνη στη Γάζα δεν ήρθε ακόμη. Ένας νέος εσωτερικός πόλεμος έχει ξεσπάσει στον δοκιμαζόμενο παλαιστινιακό θύλακα: η Χαμάς στρέφει τώρα τα όπλα της εναντίον αντιπάλων φατριών και οικογενειών, επιδιώκοντας να αποδείξει πως εξακολουθεί να είναι η κυρίαρχη δύναμη.
Το πιο συγκλονιστικό περιστατικό καταγράφηκε στην περιοχή αλ-Σάμπρα της Γάζα Σίτι, όπου, σύμφωνα με βίντεο που επαληθεύτηκε από το CNN, ένοπλοι με πράσινες κορδέλες της Χαμάς εκτέλεσαν οκτώ άνδρες σε δημόσια θέα. Το πλήθος παρακολουθούσε βουβό, ενώ οι δράστες ζητωκραύγαζαν μετά τις εκτελέσεις.
Η παλαιστινιακή οργάνωση Al-Mezan για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα χαρακτήρισε το γεγονός «εξωδικαστική εκτέλεση πολιτών» και ζήτησε ανεξάρτητη έρευνα. Το γραφείο του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς καταδίκασε τα γεγονότα ως «αποτρόπαια εγκλήματα» και «κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δηλώνοντας πως «η Χαμάς θα λογοδοτήσει».
Η επίσημη εκδοχή της Χαμάς
Η παραστρατιωτική δύναμη Radaa (ή «Αποτροπή») της Χαμάς ανακοίνωσε πως διεξήγαγε «ευρεία επιχείρηση ασφαλείας» για τη σύλληψη «παρανόμων και συνεργατών του εχθρού», χωρίς να παρουσιάσει αποδείξεις.
Υποστήριξε ότι «εξουδετέρωσε επικίνδυνα στοιχεία» και ότι προχώρησε σε συλλήψεις προσώπων που «πυροβόλησαν κατά δυνάμεων ασφαλείας» ή «συνεργάστηκαν με ένοπλες πολιτοφυλακές» στη διάρκεια του πολέμου.
Ωστόσο, οι πληροφορίες συγκλίνουν ότι οι συγκρούσεις ξέσπασαν έπειτα από επεισόδιο ανάμεσα στη Χαμάς και την οικογένεια Νταγκμούς, μία από τις ισχυρότερες φατρίες της Γάζας, η οποία είχε αρνηθεί να παραδώσει συγγενείς που κατηγορούνταν για συνεργασία με το Ισραήλ.
Σύμφωνα με την οικογένεια, η Χαμάς «δολοφόνησε, τρομοκράτησε, βασάνισε και έκαψε σπίτια με τους κατοίκους μέσα, χωρίς καμία δικαιολογία».
Αμερικανική ανοχή και ισραηλινή επιτήρηση
Ο Ντόναλντ Τραμπ, που ταξίδεψε στην περιοχή για να προωθήσει το ειρηνευτικό του σχέδιο, παραδέχθηκε ότι είχε εγκρίνει «για περιορισμένο χρονικό διάστημα» την ανάπτυξη δυνάμεων της Χαμάς για τη «διατήρηση της τάξης».
«Έχουν χάσει 60.000 ανθρώπους· θέλουν να σταματήσουν τα προβλήματα. Νομίζω πως θα πάνε καλά… αλλά ποιος ξέρει;» είπε χαρακτηριστικά.
Το Ισραήλ, που ζητά τον πλήρη αφοπλισμό της Χαμάς, καταδίκασε τις εκτελέσεις μέσω του υπουργείου Εξωτερικών του: «Η τρομοκρατική οργάνωση κυβερνά με φόβο, εκτελεί πολίτες, βασανίζει διαφωνούντες και πυροβολεί όσους ζητούν ελευθερία. Αυτό δεν είναι αντίσταση· είναι τυραννία.»
Η «σιδερένια πυγμή» της Χαμάς
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η Χαμάς αξιοποιεί την εκεχειρία για να επιβάλει εκ νέου την εξουσία της, επανιδρύοντας τα δίκτυα ασφαλείας της και διαλύοντας κάθε εναλλακτικό κέντρο ισχύος. Η ίδια υποστηρίζει ότι «επαναφέρει την τάξη» και «καταπολεμά τη διαφθορά και τη συνεργασία με τον εχθρό».
Όμως, πίσω από το επιχείρημα της «ασφάλειας», πολλοί βλέπουν την επιστροφή ενός αυταρχικού καθεστώτος που κυβερνά μέσω τρόμου. «Η Χαμάς είναι πιο αδύναμη στρατιωτικά, αλλά πιο επιθετική πολιτικά», σχολιάζει ο Ιορδανός αναλυτής Χασάν Αμπού Χανίεχ. «Θέλει να αποδείξει ότι καμία δύναμη δεν μπορεί να την εκτοπίσει».
Στη Γάζα, οι συγκρούσεις με τις οικογένειες Νταγκμούς και Αμπού Σάμπρα έχουν ήδη προκαλέσει δεκάδες νεκρούς. Ο δικηγόρος και διαμεσολαβητής Μοχάμεντ Χαντιέχ προειδοποιεί: «Οι άνθρωποι φοβούνται ότι πλησιάζει εμφύλιος. Η βία έχει ξεκινήσει και εξαπλώνεται.»
Η κοινωνική συνοχή του παλαιστινιακού θύλακα έχει διαλυθεί μετά από δύο χρόνια πολέμου. Πολλοί Γαζαίοι, αν και αντιπαθούν τη Χαμάς, τη θεωρούν τη μόνη δύναμη που μπορεί προσωρινά να αποτρέψει το χάος. «Μπορεί να είναι προσωρινή σταθερότητα», λέει ο 64χρονος Φαλάχ Μάσρι, «αλλά είναι σταθερότητα που βασίζεται στον φόβο».
Η επόμενη ημέρα του πολέμου
Το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ προβλέπει αμνηστία για τα μέλη της Χαμάς που θα παραδώσουν τα όπλα και θα δεσμευτούν στην ειρηνική συνύπαρξη — μια πρόβλεψη που φαίνεται μακρινή όσο η οργάνωση κυβερνά με τη δύναμη των όπλων.
Η Παλαιστινιακή Αρχή παραμένει απούσα, το Ισραήλ δηλώνει ότι δεν θα επιστρέψει, και οι ΗΠΑ καλούνται να διαχειριστούν μια εύφλεκτη εκεχειρία που κινδυνεύει να μετατραπεί σε ολοκληρωτικό εσωτερικό πόλεμο.
Στους δρόμους της Γάζας, οι ένοπλοι της Χαμάς παραμένουν παντού. Κρατούν την κυκλοφορία «σε τάξη», αλλά τα βλέμματα είναι γεμάτα φόβο. Η σιωπή που ακολουθεί τις εκτελέσεις είναι, προς το παρόν, η μόνη μορφή ειρήνης.
