Οι Τσέχοι προσέρχονται στις κάλπες σήμερα και το Σάββατο για τις βουλευτικές εκλογές που θα μπορούσαν να επαναφέρουν στην εξουσία τον δισεκατομμυριούχο και αυτοαποκαλούμενο «Τραμπιστή» Αντρέι Μπάμπις και να αναδιαμορφώσουν τη δημοσιονομική και διεθνή πολιτική της Τσεχίας
Το λαϊκιστικό κόμμα ANO του Μπάμπις κατέχει άνετο προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις έναντι του κεντροδεξιού συνασπισμού Spolu του εν ενεργεία πρωθυπουργού Πέτρ Φιάλα.
Μια τελική δημοσκόπηση της IPSOS έδειξε ότι το ANO του Μπάμπις, ο οποίος έχει διατελέσει ξανά πρωθυπουργός (2017-2021), βρίσκεται στο 32,6% στην πρόθεση ψήφου και η κύρια κυβερνητική παράταξη Spolu στο 21,1%.
Ωστόσο καμία παράταξη δεν αναμένεται να πάρει την πλειοψηφία στην κάτω βουλή των 200 εδρών.
Ο Μπάμπις στοχεύει να εκμεταλλευτεί τη λαϊκή δυσαρέσκεια για την οικονομία, κάνοντας προεκλογική εκστρατεία με υποσχέσεις για φθηνότερη ενέργεια, μειώσεις φόρων, υψηλότερους μισθούς και συντάξεις.
Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας θα καθορίσει εάν η Τσεχική Δημοκρατία θα επιμείνει σε μια φιλοευρωπαϊκή και φιλοΝΑΤΟϊκή πορεία ή θα στραφεί προς τις ευρωσκεπτικιστικές, λαϊκιστικές δυνάμεις που έχουν κερδίσει έδαφος και αλλού στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Σλοβακίας και της Ουγγαρίας.
Τα αποτελέσματα αναμένεται να γίνουν γνωστά αργά το Σάββατο το απόγευμα.
Οικονομία, ΕΕ και ΝΑΤΟ
«Το ότι θα τραβήξουμε την Τσεχική Δημοκρατία κάπου προς τα ανατολικά είναι ένα βάναυσο ψέμα που οι πολιτικοί της κυβέρνησης απλώς χρησιμοποιούν για να εκφοβίσουν τον κόσμο», δήλωσε ο Μπάμπις στο Politico.
Ο οικογενειακός προϋπολογισμός κυριαρχεί στην προεκλογική εκστρατεία, καθώς οι αναμνήσεις του υψηλού πληθωρισμού το 2022 και το 2023 συνεχίζουν να διαμορφώνουν το κλίμα των ψηφοφόρων, με πολλούς να επιδιώκουν να τερματιστεί η νοοτροπία της λιτότητας.
Ο Μπάμπις κατηγορεί την κυβέρνηση ότι «καταστρέφει το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων», ενώ ο Φιάλα προειδοποιεί ότι οι υποσχέσεις του ANO θα προκαλέσουν δημοσιονομική τρύπα.
Ο πρώην πρωθυπουργός και δισεκατομμυριούχος, ο οποίος έχασε στις προεδρικές εκλογές του 2023, είναι μια από τις πιο διχαστικές προσωπικότητες της χώρας. Οι επικριτές επισημαίνουν ότι η επιχειρηματική αυτοκρατορία του, η Agrofert, δημιουργεί σύγκρουση συμφερόντων. Ο πρόεδρος της Τσεχίας, Πετρ Πάβελ, δήλωσε ότι θα θέσει το ζήτημα μετά την ψηφοφορία.
Ο Μπάμπις έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο αποχώρησης από το ΝΑΤΟ ή την ΕΕ, αλλά απορρίπτει τις υψηλότερες αμυντικές δαπάνες και έχει δεσμευτεί να τερματίσει μια τσεχική πρωτοβουλία για την προμήθεια πυρομαχικών πυροβολικού στην Ουκρανία. Οι αναλυτές έχουν επισημάνει ότι είναι απίθανο ο Μπάμπις να απομακρυνθεί από την ΕΕ, δεδομένου ότι η αγροτική του επιχείρηση είναι σημαντικός αποδέκτης χρηματοδότησης από την ΕΕ.
Κυβέρνηση συνασπισμού
Το ANO είναι απίθανο να εξασφαλίσει πλειοψηφία. Θα μπορούσε να στραφεί σε κεντρώους ή φιλοευρωπαϊκούς εταίρους, αν και οι σχέσεις μαζί τους είναι τεταμένες εν μέσω της σκληρής προεκλογικής εκστρατείας, ή να στραφεί στο ακροδεξιό SPD, το ακροαριστερό Stačilo! ή τους Motorists – όλοι σκεπτικιστές απέναντι στην ΕΕ ή το ΝΑΤΟ.
Οι αναλυτές λένε ότι οι εταίροι συνασπισμού θα είναι καθοριστικοί για τη διαμόρφωση των αποτελεσμάτων της δημοσιονομικής και εξωτερικής πολιτικής.
Μια πρόσφατη απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου επιτρέπει σε εκλογικούς συνασπισμούς όπως το SPD και το Stačilo! να συμμετάσχουν ως «κινήματα» με όριο εισόδου 5% αντί για τα υψηλότερα όρια που ορίζονται για τους συνασπισμούς, βελτιώνοντας τις πιθανότητές τους να κερδίσουν έδρες.
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, το μεγαλύτερο κόμμα θα ηγηθεί των συνομιλιών για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού. Ο πρόεδρος διορίζει τον πρωθυπουργό και το υπουργικό συμβούλιο, οι οποίοι πρέπει να κερδίσουν ψήφο εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο.
Ο πρόεδρος Πάβελ έχει δηλώσει ότι δεν θα διορίσει πρωθυπουργό που τάσσεται κατά της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ, με στόχο να κρατήσει τα ακραία κόμματα μακριά από την εξουσία.
Πηγές: TVP World, Politico