Η απάντηση της Χαμάς στο ειρηνευτικό σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας θα μπορούσε να διαρκέσει ημέρες, σύμφωνα με πηγή προσκείμενη στην παλαιστινιακή οργάνωση.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, έχοντας εξασφαλίσει την υποστήριξη του Ισραήλ, ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι θα επιβλέπει τη μεταβατική διακυβέρνηση στη Λωρίδα της Γάζας μαζί με τον Τόνι Μπλερ, στο πλαίσιο ενός σχεδίου 20 σημείων για την «αιώνια ειρήνη στη Μέση Ανατολή».
Αντίστροφη μέτρηση
Η παλαιστινιακή οργάνωση εξετάζει επί του παρόντος τη συμφωνία «καλή τη πίστει», αφού της παρουσιάστηκαν οι όροι της, δήλωσαν πηγές κοντά στη Χαμάς. «Η Χαμάς έχει ξεκινήσει μια σειρά διαβουλεύσεων με τις πολιτικές και στρατιωτικές ηγεσίες της, τόσο εντός της Παλαιστίνης όσο και στο εξωτερικό», δήλωσε πηγή της οργάνωσης στο AFP.
«Οι συζητήσεις θα μπορούσαν να διαρκέσουν αρκετές ημέρες λόγω της πολυπλοκότητας της επικοινωνίας μεταξύ των μελών της ηγεσίας και των κινημάτων, ειδικά μετά την ισραηλινή επιθετικότητα στη Ντόχα», πρόσθεσε η πηγή, αναφερόμενη στην ισραηλινή επίθεση νωρίτερα αυτόν τον μήνα στην πρωτεύουσα του Κατάρ που είχε στόχο ηγέτες της Χαμάς.
Πάντως ο Τραμπ έδωσε στη Χαμάς περιθώριο τριών ή τεσσάρων ημερών για να αποδεχτεί την πρόταση.
Ο Ιζ αλ-Ντιν Χαντάντ
Με το Ισραήλ όμως να έχει «αποκεφαλίσει» τη Χαμάς, έχοντας σκοτώσει όλους τους ηγέτες της οργάνωσης, ποιος είναι αυτός που θα κρίνει την πορεία των συνομιλιών εντός του κόλπου της ομάδας; Ένας άνθρωπος που περισσότερο μοιάζει με φάντασμα για τους Παλαιστίνιους, είναι η απάντηση. Ο λόγος για τον Ιζ αλ-Ντιν Χαντάντ, ανώτερο στρατιωτικό ηγέτη στη Γάζα που το Ισραήλ έχει προσπαθήσει να σκοτώσει τρεις φορές.
Ο Χαντάντ, που θεωρείται ότι πλέον επιβλέπει την κράτηση όσων Ισραηλινών ομήρων έχουν απομείνει στον παλαιστινιακό θύλακα, είναι αναμφισβήτητα η πιο σημαντική προσωπικότητα της Χαμάς που θα καθορίσει σε σημαντικό βαθμό την εξέλιξη των πραγμάτων.
Βέβαια δεν θα καθορίσει μόνος τη στάση που θα τηρήσει η Χαμάς απέναντι στην αμερικανική πρόταση. Έχουν επίσης λόγο οι πολιτικοί ηγέτες της οργάνωσης που δεν βρίσκονται στη Γάζα.
Οι εξόριστοι ηγέτες
Μετά τον θάνατο του ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ, η οργάνωση αποφάσισε να δημιουργήσει ένα συμβούλιο που θα αποτελείται από εξόριστους ηγέτες, αντί να επιλέξει έναν μόνο αντικαταστάτη. Το συμβούλιο περιλαμβάνει τον Χαλίλ αλ-Χάγια, που θεωρείται ο de facto ηγέτης της Χαμάς, και τον Χαλέντ Μεσάλ, πρώην ηγέτη που παραιτήθηκε το 2017. Συμμετέχουν επίσης οι Νιζάρ Αουαντάλα, που κάποτε ήταν έμπιστος του ιδρυτή της ομάδας Αχμέντ Γιασίν, ο οποίος σκοτώθηκε σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στη Γάζα το 2004, ο Ζαχέρ Τζαμπάριν και ο Μοχάμεντ Νταρουίς.
Αυτοί οι ηγέτες είναι πιο ευέλικτοι από ό,τι ήταν ο Σινουάρ, σύμφωνα με αξιωματούχους και διπλωμάτες που γνωρίζουν τις συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός. Παράλληλα, είναι και πιο ευάλωτοι στις πιέσεις που ασκούν το Κατάρ και η Τουρκία, που φιλοξενούν τα πολιτικά τους γραφεία.
Το Κατάρ έχει απελάσει δύο φορές ηγέτες της Χαμάς τα τελευταία δύο χρόνια, εν μέρει λόγω της πεισματικής στάσης της ομάδας στις διαπραγματεύσεις, μόνο και μόνο για να τους προσκαλέσει πίσω όταν εμφανίστηκαν έτοιμοι για περαιτέρω διαπραγματεύσεις.
Το Κατάρ, που είναι στενός σύμμαχος των ΗΠΑ, αποφάσισε να σταματήσει να λειτουργεί ως μεσολαβητής όταν το Ισραήλ επιτέθηκε στην πρωτεύουσά του σε μια προσπάθεια να δολοφονήσει ηγέτες της Χαμάς. Ωστόσο, οι αξιωματούχοι στη Ντόχα αναμένεται να επιστρέψουν στην διαμεσολάβηση αφού ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ζήτησε επίσημα συγγνώμη στη χώρα για την αεροπορική επιδρομή. Και αναμένεται να ασκήσουν πίεση στη Χαμάς να αποδεχτεί την ειρηνευτική πρόταση του Τραμπ.
Τα «αγκάθια»
Ο Χαντάντ όμως είναι πιθανό να τηρήσει άλλη στάση μη θέλοντας να χαρακτηριστεί προδότης, παρόλο που οι δυνάμεις του είναι σοβαρά αποδυναμωμένες και η Γάζα έχει μετατραπεί σε ερείπια.
Το σχέδιο άλλωστε είναι αρκετά «δύσπεπτο» για τη Χαμάς καθώς προβλέπει τον αφοπλισμό της, κάτι που η οργάνωση έχει αρνηθεί να πράξει. Αν και έχει υποστεί σοβαρές ζημιές από τον πόλεμο, στον οποίο το Ισραήλ εκτιμά ότι έχει σκοτώσει 20.000 μαχητές της, η οργάνωση εξακολουθεί να λειτουργεί ως η πιο ισχυρή παλαιστινιακή δύναμη στη Γάζα. Πραγματοποιεί τακτικές επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών στρατιωτών, αλλά και εναντίον των Παλαιστινίων αντιπάλων της.
Εκτιμάται επίσης ότι δεν θα είχε ιδιαίτερο πρόβλημα να στρατολογήσει νέους μαχητές που θέλουν να πάρουν εκδίκηση από το Ισραήλ για την καταστροφή που προκάλεσε ο πόλεμος.
Ακόμα και στην περίπτωση πάντως που ο Χαντάντ και οι υπολοχαγοί του δεχθούν τον όρο, η κατακερματισμένη βάση της Χαμάς μπορεί να μην ακολουθήσει. Ο Χαντάντ στρατολόγησε χιλιάδες νέους μαχητές, ως επί το πλείστον ελάχιστα εκπαιδευμένους και χωρίς να επιδεικνύουν ιδιαίτερη πειθαρχία και σεβασμό στην ιεραρχία. Αυτοί οι νέοι μαχητές αποτελούν μικρότερη απειλή από την παλιά Χαμάς, αλλά μπορεί επίσης να είναι λιγότερο πρόθυμοι να υπακούσουν σε εντολές.
Ούτε το γεγονός ότι το σχέδιο είναι κάπως θολό ως προς την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τον παλαιστινιακό θύλακα αναμένεται να λειτουργήσει θετικά στις συνομιλίες.
Η αμερικανική πρόταση καλεί το Ισραήλ να αποσύρει τις δυνάμεις του σε μια «συμφωνημένη γραμμή», δεν απαιτεί όμως πλήρη αποχώρηση από τη Γάζα ούτε καν ορίζει σαφές χρονοδιάγραμμα για αυτήν. Οι ισραηλινές δυνάμεις θα έχουν τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της επικράτειας μέχρι να φτάσει η διεθνής δύναμη σταθεροποίησης υπό την ηγεσία των Αράβων, αλλά και ακόμη και τότε, θα παραμείνουν εντός της Γάζας.
Παράλληλα, την κατάσταση περιπλέκει το γεγονός ότι κάποιοι όμηροι πιθανώς βρίσκονται στα χέρια της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ, της δεύτερης πολυπληθέστερης οργάνωσης στη Γάζα που γενικά είναι πιο απείθαρχη από την Χαμάς και έχει ήδη απορρίψει την αμερικανική πρόταση.
