Οι Βρυξέλλες καλωσόρισαν τη Δευτέρα το σχέδιο του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, να παρακαμφθεί το βέτο της Ουγγαρίας και να προχωρήσουν οι διαδικασίες ένταξης της Ουκρανίας και της Μολδαβίας στην Ε.Ε.
Σύμφωνα με την πρόταση Κόστα, που αποκαλύφθηκε πρώτη φορά από το POLITICO, μια ειδική πλειοψηφία χωρών θα ψήφιζε για το άνοιγμα των λεγόμενων «διαπραγματευτικών ομάδων» (clusters) για τις δύο χώρες. Με βάση τους ισχύοντες κανόνες, απαιτείται η έγκριση και των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε. σε κάθε στάδιο της διαδικασίας διεύρυνσης.
«Η δυνατότητα ενδυνάμωσης του Συμβουλίου ώστε να αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία θα μπορούσε να εξεταστεί για ορισμένα ενδιάμεσα βήματα στη διαδικασία διεύρυνσης», δήλωσε τη Δευτέρα ο Γκιγιόμ Μερσιέ, εκπρόσωπος Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διεύρυνση.
Αν και το σχέδιο Κόστα εξακολουθεί να απαιτεί ομοφωνία για την τελική έγκριση της ένταξης μιας χώρας — διατηρώντας τη συλλογική εξουσία των κρατών-μελών για την τελική απόφαση — η μείωση του κατωφλίου για την έναρξη των διαπραγματεύσεων θα μπορούσε να δώσει ώθηση και να μετριάσει τη δυσαρέσκεια σε Κίεβο και Κισινάου.
Η σημασία για Ουκρανία και Μολδαβία – το ουγγρικό βέτο
Η κίνηση θα βοηθούσε υποψήφιες χώρες, όπως η Ουκρανία και η Μολδαβία, να ξεκινήσουν μεταρρυθμίσεις για να ευθυγραμμιστούν με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, ακόμη και αν ένα ή δύο κράτη αντιτίθενται επίσημα στην έναρξη των συνομιλιών.
Διπλωμάτες της Ε.Ε. βλέπουν την πρόταση Κόστα ως τρόπο να ξεπεραστεί η επαναλαμβανόμενη παρεμπόδιση από τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, του οποίου το βέτο έχει καθυστερήσει την πρόοδο Ουκρανίας και Μολδαβίας.
«Όταν μια χώρα καθυστερείται χωρίς αντικειμενικούς λόγους, παρά το γεγονός ότι πληροί τα κριτήρια, η αξιοπιστία ολόκληρης της διαδικασίας διεύρυνσης τίθεται σε κίνδυνο», είπε ο Μερσιέ.
Ενώ εξέφρασε στήριξη στις προσπάθειες για επιτάχυνση της διαδικασίας, η Επιτροπή υπογράμμισε ότι οποιαδήποτε απόφαση για την πρόοδο των ενταξιακών συνομιλιών εναπόκειται τελικά στα κράτη-μέλη.
«Είναι πραγματικά θέμα των κρατών-μελών να αποφασίσουν τα επόμενα βήματα, και ελπίζουμε να ανοίξει το πρώτο cluster το συντομότερο δυνατόν», ανέφερε ο Μερσιέ.
Τα clusters και η συζήτηση για ειδική πλειοψηφία
Τα clusters αποτελούν βασικά στάδια στη διαδικασία ένταξης, ομαδοποιώντας τα 35 κεφάλαια διαπραγμάτευσης σε έξι τομείς πολιτικής, όπως τα θεμελιώδη δικαιώματα, η εσωτερική αγορά και η ανταγωνιστικότητα.
Η Επιτροπή είχε δείξει κάποια διάθεση να επεκτείνει την ειδική πλειοψηφία στην αναθεώρηση της προενταξιακής πολιτικής που δημοσιεύτηκε πέρυσι, έπειτα από εκκλήσεις Ευρωπαίων ηγετών για ταχύτερη διαδικασία διεύρυνσης.
Στην ομιλία της για την Κατάσταση της Ένωσης νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τόνισε επίσης την ανάγκη μετάβασης σε ειδική πλειοψηφία σε ορισμένους τομείς, αναφέροντας ρητά την εξωτερική πολιτική — αλλά αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο και για άλλες περιοχές.
Ερωτηθείσα εάν η διεύρυνση της Ε.Ε. θα μπορούσε να εμπίπτει σε αυτήν την κατηγορία που ανέφερε η φον ντερ Λάιεν, η επικεφαλής εκπρόσωπος της Επιτροπής, Πάουλα Πίνιο, είπε τη Δευτέρα: «Αυτό θα μπορούσε πράγματι να εξεταστεί».
Με πληροφορίες από Politico
