Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν φαίνεται ότι δεν εμπιστεύεται πλέον τους Ρώσους αξιωματούχους γι’ αυτό και τοποθετεί συγγενικά του πρόσωπα σε καίριες θέσεις που σχετίζονται με την άμυνα και τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Συγκεκριμένα, ο Πούτιν φέρεται να διόρισε την κόρη του ξαδέλφου του ως αναπληρώτρια υπουργό Άμυνας και τον σύζυγό της ως υπουργό Ενέργειας.
Σύμφωνα με έκθεση της υπηρεσίας πληροφοριών της Ουκρανίας, η οποία συγκεντρώνει συστηματικά στοιχεία για κορυφαίους αξιωματούχους της Ρωσίας, η τοποθέτηση της Άννα Τσιβιλέβα σε αυτό το πόστο αποφασίστηκε από τον Ρώσο πρόεδρο προκειμένου να εκμεταλλευθεί την παρουσία της για να κατασκοπεύσει το υπουργείο Άμυνας και να ανιχνεύσει περιπτώσεις διαφθοράς και απιστίας στον Πούτιν.
Ορισμένες από αυτές τις αναφορές έχουν επισπεύσει συλλήψεις από την υπηρεσία ασφαλείας της Ρωσίας (FSB), αναφέρεται στην ουκρανική έκθεση που επικαλούνται πως έχουν στην κατοχή τους οι Sunday Times.
Αν και ο Πούτιν εδραίωσε την εξουσία του επιτρέποντας σε ένα διεφθαρμένο σύστημα να διανείμει τον πλούτο μεταξύ των ελίτ μονάδων στις υπηρεσίες ασφαλείας, έχει πλέον συνειδητοποιήσει ότι το επίπεδο της διαφθοράς δεν λειτουργεί θετικά για τη νίκη στον πόλεμο, αναφέρει η ουκρανική έκθεση, η οποία συντάχθηκε σε διάστημα έξι μηνών από επτά πράκτορες που συνεργάζονταν με πηγές εντός της Ρωσίας, παρακολουθώντας επικοινωνίες και υλικό ανοιχτού κώδικα.
Ο διορισμός της Τσιβιλέβα αποτελεί μέρος μιας προσπάθειας να περιοριστεί το περιβάλλον διαφθοράς που έχει δημιουργήσει ο Σεργκέι Τσεμέζοφ, ο διευθύνων σύμβουλος της Rostec Corporation, του κρατικού αμυντικού ομίλου της Ρωσίας, σύμφωνα με το αρχείο των μυστικών υπηρεσιών της Ουκρανίας.
Αν και δημόσιος αξιωματούχος, ο Τσεμέζοφ φέρεται να έχει συσσωρεύσει τεράστιο πλούτο, συμπεριλαμβανομένων περιουσιακών στοιχείων στο εξωτερικό.
Η τοποθέτηση της ξαδέρφης
Ο Πούτιν διόρισε την ξαδέρφης του ως μία από τις αναπληρώτριες υπουργούς Άμυνας στις 17 Ιουνίου πέρυσι. Ένα μήνα νωρίτερα είχε διορίσει τον σύζυγό της, Σεργκέι Τσιβιλέφ, υπουργό Ενέργειας.
Η Τσιβιλέβα εντάχθηκε στο υπουργείο Άμυνας κατά τη διάρκεια μιας διαδικασίας εκκαθάρισης αξιωματούχων μετά την απομάκρυνση του Σεργκέι Σοϊγκού από την θέση του υπουργού Άμυνας και τη σύλληψη των πρώην υφυπουργών Τιμούρ Ιβάνοφ, Πάβελ Ποπόφ και Ντμίτρι Μπουλγκάκοφ. Κάθε σύλληψη υψηλόβαθμων ατόμων κατέληξε σε ένα κύμα περαιτέρω συλλήψεων μεταξύ κορυφαίων εργολάβων του αμυντικού κλάδου.
«Έχουν υπάρξει αρκετά κύματα συλλήψεων. Δεν ήταν δυνατή η σύλληψη όλων ταυτόχρονα — υπάρχει καλός λόγος γι’ αυτό», ανέφερε ο Ουκρανός αξιωματικός που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Μια ομάδα πιστή στον Τσεμέζοφ ή τον Σοϊγκού θα μπορούσε να οργανώσει μια εξέγερση, όπως συνέβη με τον Πριγκόζιν (τον ηγέτη της μισθοφορικής ομάδας Wagner».
Τον Αύγουστο του περασμένου έτους, ο Πούτιν πρόσθεσε στις αρμοδιότητες της Τσιβιλέβα τον ρόλο της υφυπουργού του υπουργείου Άμυνας, με τον ρόλο της να συνδυάζει πλέον πολιτικές και γραφειοκρατικές λειτουργίες, που της δίνουν εκτεταμένες εξουσίες επί του προϋπολογισμού του υπουργείου.
Ως επιχειρηματίας από τον ιατρικό κλάδο, η Τσιβιλέβα δεν είχε καμία εμπειρία στον αμυντικό τομέα κατά τον χρόνο του διορισμού της.
Η αυξανόμενη εξάρτηση του Πούτιν από συγγενικά του πρόσωπα, που βρίσκονται είτε στο υπουργικό συμβούλιο είτε σε σημαντικές κρατικές επιχειρήσεις, υπογραμμίζει την αυξανόμενη απομόνωση του Ρώσου ηγέτη, ο οποίος δεν μπορεί να βασιστεί ούτε καν σε παλιούς συμμάχους, ορισμένοι από τους οποίους έχουν δυσαρεστηθεί από τις επιπλοκές του πολέμου στο εισόδημα και τα περιουσιακά τους στοιχεία.
«Λόγω της ηλικιακής δημογραφικής ομάδας, υπάρχει μια ολοένα και μικρότερη ομάδα ανθρώπων που οφείλουν την καριέρα τους στον Πούτιν», σχολίασε η Emily Ferris του Royal United Services Institute, η οποία ειδικεύεται στην εσωτερική πολιτική της Ρωσίας.
«Έχει πολλούς κόλακες νεότερους υπαλλήλους, αλλά αυτό δεν είναι το ίδιο με το να έχεις κάποιον πιστό και έμπιστο φίλο, εξ ου και αναζητά άτομα με τα οποία συνδέονται εξ αίματος. Το να έχει οικογένεια εκεί προσφέρει ένα άλλο επίπεδο προστασίας», πρόσθεσε.
Ποια είναι η Άννα Τσιβιλέβα
Το Atlantic Council αναφέρει ότι η Τσιβιλέβα ίσως είναι η πιο ισχυρή γυναίκα στη ρωσική πολιτική σκηνή σήμερα.
Ο πατέρας της, Γεβγκένι Πούτιν, απεβίωσε στις αρχές Μαρτίου 2024 σε ηλικία ενενήντα ενός ετών. Αλλά η άνοδος της Τσιβιλέβα στην εξουσία ξεκίνησε πολύ νωρίτερα. Το 2012, αυτή και ο σύζυγός της, πρώην αξιωματικός του στρατού Σεργκέι Τσιβιλέφ, απέκτησαν σημαντικό μερίδιο σε μια εξορυκτική εταιρεία, την Kolmar. Οι λεπτομέρειες της αγοράς παραμένουν ασαφείς. Κάποιοι εικάζουν ότι ήταν απλώς ένα γαμήλιο δώρο από τον στενό κύκλο του Ρώσου προέδρου. Χάρη σε αυτήν την εξαγορά, οι Τσιβιλέφ έγιναν πολυεκατομμυριούχοι σε λίγα μόνο χρόνια. Και το 2018, ο Σεργκέι διορίστηκε κυβερνήτης του Κεμέροβο, μιας από τις πλουσιότερες περιοχές της Ρωσίας από άποψη φυσικών πόρων.
Στους επιχειρηματικούς κύκλους, η Τσιβιλέβα έκανε γνωστό το όνομά της πολύ πριν ο σύζυγός της γίνει κυβερνήτης. Σύμφωνα με όσους την γνωρίζουν, άρχισε να χτίζει τη δική της χρηματοοικονομική-βιομηχανική αυτοκρατορία πριν από περίπου μια δεκαετία, αξιοποιώντας την συγγενική της σχέση με τον Ρώσο πρόεδρο. Αρχικά, ο ρόλος της ήταν δευτερεύων. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, η Τσιβιλέβα έχει αναδειχθεί σε μια αξιοσημείωτη προσωπικότητα από μόνη της.
Η Τσιβιλέβα και ο σύζυγός της έχουν επωφεληθεί σε μεγάλο βαθμό από την υποστήριξη του Πούτιν, σύμφωνα με την ουκρανική υπηρεσία που εκτιμά ότι το ζευγάρι έχει μαζέψει πάνω από 4 δισ. δολάρια μέσω των επιχειρήσεων, των ακινήτων και του εισοδήματός τους.
Η Τσιβιλέβα φέρεται να κατέχει το 70% των μετοχών του ομίλου Kolmar, η αξία της οποίας εκτιμάται από τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης στα 2,4 δισ. δολάρια.
Σύμφωνα με την ουκρανική έκθεση ελέγχει επίσης εταιρείες στη Γερμανία και την Ισπανία μέσω πληρεξουσίων, οι οποίες συνεχίζουν να προμηθεύουν τη ρωσική αμυντική βιομηχανία. Η ίδια η Τσιβιλέβα βρίσκεται σε καθεστώς κυρώσεων από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και την ΕΕ.
Η οικογένεια Τσιβιλέβα κατέχει περισσότερα από δώδεκα ακίνητα στη Ρωσία και περίπου 30 οχήματα, σύμφωνα με το δημοσίευμα, καθώς και offshore εταιρείες στον Παναμά, την Κύπρο και την Ελβετία.
Το προφίλ της Τσιβιλέβα ενισχύεται επίσης από την ολοένα και στενότερη σχέση της με τον Ρώσο ηγέτη. Βασιζόμενη σε εμπιστευτικές πηγές, η έκθεση της Ουκρανίας ανέφερε ότι είχε εμφανιστεί σε συναντήσεις με τον Πούτιν εννέα φορές μόνο τις πρώτες τρεις εβδομάδες του Σεπτεμβρίου.
Πάντως, σύμφωνα με το Atlantic Council, Τσιβιλέβα φαίνεται να έχει βάλει στο μάτι τη θέση της αναπληρώτριας πρωθυπουργού για την κοινωνική πολιτική, θέση που κατέχει επί του παρόντος η Τατιάνα Γκολίκοβα. Υπάρχουν εικασίες ότι η Γκολίκοβα, η οποία θεωρείται εκπρόσωπος των «συστημικών φιλελευθέρων», θα μπορούσε σύντομα να απομακρυνθεί από την κυβέρνηση.
