Skip to main content

Άραβες και Μουσουλμάνοι ηγέτες θα συναντηθούν με τον Τραμπ για να συζητήσουν ειρηνευτικό σχέδιο για τη Γάζα

EPA/MICK TSIKAS/File Photo

Άραβες και Μουσουλμάνοι ηγέτες πρόκειται να συναντήσουν τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, στη Νέα Υόρκη για να συζητήσουν το σχέδιό τους σχετικά με μια διεθνή δύναμη σταθεροποίησης στη Γάζα, υπό εντολή του ΟΗΕ, μετά την αναγνώριση της Παλαιστίνης ως κράτους από τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τον Καναδά και την Αυστραλία.

Το Ισραήλ έχει προειδοποιήσει ότι ενδέχεται να απαντήσει στην αναγνώριση της Παλαιστίνης με την προσάρτηση της Δυτικής Όχθης, επικαλούμενο δηλώσεις της Χαμάς ότι η αναγνώριση από συμμάχους του Ισραήλ αποτελεί νίκη για την τρομοκρατική οργάνωση.

Η Γαλλία δήλωσε ότι το σχέδιο για τη δύναμη σταθεροποίησης θα περιθωριοποιήσει τη Χαμάς, αφοπλίζοντάς την και αποκλείοντάς την από την εξουσία.

Η πρόταση, η οποία αναμένεται να εγκριθεί τη Δευτέρα σε διάσκεψη του ΟΗΕ για την παλαιστινιακή κρατικότητα, περιλαμβάνει μια δύναμη με εντολή ΟΗΕ που θα παρέχει ασφάλεια στη Γάζα, θα επιβλέπει τον αφοπλισμό της Χαμάς και θα βοηθά στην εκπαίδευση μιας αστυνομικής δύναμης της Παλαιστινιακής Αρχής (ΠΑ).

Ο Αραβικός Σύνδεσμος είχε δηλώσει από τον Ιούλιο ότι η Χαμάς δεν πρέπει να έχει πλέον ρόλο στη διακυβέρνηση, με την εξουσία να μεταβιβάζεται σε μια νεοεκλεγμένη Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία θα κυβερνά τη Γάζα, τη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Η Χαμάς θα υποχρεωθεί να παραδώσει τα όπλα της στην αρχή.

Σχέδια για τη Γάζα και οι διαφωνίες με τον Τραμπ

Η συνάντηση με τον Τραμπ, η οποία έχει προγραμματιστεί μετά την ομιλία του στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ, αποτελεί την πιο άμεση εμπλοκή του Λευκού Οίκου με τα αραβικά κράτη για τα σχέδια της μεταπολεμικής Γάζας από τότε που εξελέγη πρόεδρος για δεύτερη φορά.

Αναμένεται να συναντηθεί με ηγέτες από την Τουρκία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αίγυπτο, το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία. Μέχρι στιγμής, τίποτα δεν δείχνει ότι ο πρόεδρος συμμερίζεται την άποψη των κρατών του Κόλπου ότι η ΠΑ αποτελεί βιώσιμη εναλλακτική λύση στη Χαμάς ή ότι πρέπει να θεωρηθεί εταίρος για την ειρήνη. Έχει επιβάλει κυρώσεις σε αξιωματούχους της ΠΑ και έχει απαγορεύσει στον 89χρονο Μαχμούντ Αμπάς, ηγέτη της, να έρθει στη Νέα Υόρκη για να μιλήσει στον ΟΗΕ.

Οι Άραβες ηγέτες θεωρούν τη συνάντηση ευκαιρία να ξεκαθαρίσουν αν ο Τραμπ στηρίζει τις προτάσεις του Αραβικού Συνδέσμου για το μέλλον της Γάζας ή έστω μια παραλλαγή που του παρουσίασε μια ομάδα υπό τον Τόνι Μπλερ, πρώην πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου, και τον Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρό του προέδρου. Κανένα από τα σχέδια ανοικοδόμησης δεν προτείνει μαζικό εκτοπισμό Παλαιστινίων – πρόταση που ο Τραμπ κατά καιρούς έχει φανεί να υποστηρίζει. Το σχέδιο Μπλερ δεν ξεκαθαρίζει αν η Παλαιστινιακή Αρχή θα πρέπει να αναλάβει μακροπρόθεσμα τη διοίκηση της Γάζας.

Τα αραβικά κράτη είναι πιθανό να επιμείνουν ότι δεν θα συμμετάσχουν σε καμία διεθνή δύναμη, εκτός αν η αναμορφωμένη ΠΑ αναλάβει μελλοντικό ρόλο. Θέλουν επίσης έναν οδικό χάρτη για λύση δύο κρατών, που να αποκλείει περαιτέρω ισραηλινές εποικίσεις ή προσάρτηση της Δυτικής Όχθης.

Η στάση του Ισραήλ και οι «κόκκινες γραμμές» των ΗΑΕ

Η Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία ασκεί περιορισμένη διοικητική εξουσία στη Δυτική Όχθη υπό ισραηλινή κατοχή και εκδιώχθηκε από τη Γάζα από τη Χαμάς το 2007, έχει δηλώσει ότι είναι έτοιμη να κυβερνήσει Γάζα και Δυτική Όχθη με διεθνή στήριξη.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, πρωθυπουργός του Ισραήλ, έχει επιμείνει ότι το Ισραήλ πρέπει να διατηρήσει τον συνολικό έλεγχο της ασφάλειας παράλληλα με μια αραβική πολιτική διοίκηση. Ωστόσο, άλλοι στην ακροδεξιά συμμαχία του θέλουν να προσαρτήσουν τη Γάζα. Το Ισραήλ έχει οδηγήσει την ΠΑ κοντά στη χρεοκοπία, παρακρατώντας μηνιαίες μεταφορές εσόδων.

Η Λάνα Νουσεϊμπέχ, υφυπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ), δήλωσε ότι η προσάρτηση θα ήταν «κόκκινη γραμμή» για τα Εμιράτα, καθώς «θα έπληττε την ουσία αυτού που προσπαθούν να επιτύχουν οι Συμφωνίες του Αβραάμ». Τα ΗΑΕ υπέγραψαν τις συμφωνίες –που μεσολάβησε ο Τραμπ το 2020– για εξομάλυνση σχέσεων με το Ισραήλ, με αντάλλαγμα το πάγωμα της προσάρτησης της Δυτικής Όχθης.

Ηγεσία των ΗΑΕ, που επιχειρεί να παρουσιαστεί ως «έθνος startup του μέλλοντος», δεν υπαινίχθηκε ότι θα αποχωρήσει από τις συμφωνίες, αλλά προειδοποίησε ότι τα σχέδια για μεγαλύτερη περιφερειακή ενσωμάτωση θα καταντούσαν κενό γράμμα.

Αντιδράσεις από τη διεθνή κοινότητα

Η Βρετανίδα υπουργός Εξωτερικών, Γιβέτ Κούπερ, κάλεσε το Ισραήλ να μην απαντήσει στις νέες αναγνωρίσεις με προσάρτηση τμημάτων της Δυτικής Όχθης.

Ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, δήλωσε ότι η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους αποτελεί αποκήρυξη της Χαμάς, καθώς το σχέδιο προβλέπει τον αποκλεισμό της από οποιονδήποτε μελλοντικό ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας. Υπενθύμισε ότι η γενική συνέλευση είχε ήδη εγκρίνει αυτόν τον μήνα μια επτασέλιδη διακήρυξη, με «χειροπιαστά, δεσμευτικά και μη αναστρέψιμα βήματα» προς τη λύση δύο κρατών, καταδικάζοντας ταυτόχρονα τη Χαμάς και καλώντας την να παραδοθεί και να αφοπλιστεί.

Ο Γερμανός ΥΠΕΞ, Γιοχάν Βάντεφουλ, δήλωσε: «Κάθε βήμα προς παράνομη προσάρτηση κατεχόμενων εδαφών υπονομεύει τις πιθανότητες επίλυσης της σύγκρουσης με βιώσιμο τρόπο. Όσο μακρινό κι αν φαίνεται αυτή τη στιγμή, μια διαπραγματευμένη λύση δύο κρατών είναι ο δρόμος που μπορεί να επιτρέψει τόσο στους Ισραηλινούς όσο και στους Παλαιστίνιους να ζήσουν με ειρήνη, ασφάλεια και αξιοπρέπεια. Η Γερμανία θεωρεί την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους ως βήμα που έρχεται περισσότερο προς το τέλος της διαδικασίας. Ωστόσο, μια τέτοια διαδικασία πρέπει τώρα να ξεκινήσει».