Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Πέμπτη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες προσπαθούν να «ανακτήσουν» την αεροπορική βάση Μπάγραμ στο Αφγανιστάν, την οποία εγκατέλειψαν οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις το 2021, λίγο πριν από την επιστροφή στην εξουσία στην Καμπούλ των Ταλιμπάν.
Το Μπαγκράμ είναι ένα πρώην στρατιωτικό προπύργιο των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και η μεγαλύτερη αεροπορική βάση της χώρας. Βρίσκεται κάπου πενήντα χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας, Καμπούλ. Βρισκόταν στα χέρια του αμερικανικού στρατού τις δυο δεκαετίες που ακολούθησαν τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στη Νέα Υόρκη και την Ουάσιγκτον και την εισβολή στην ασιατική χώρα διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ.
Οι Ταλιμπάν ανέλαβαν τον έλεγχο της αεροπορικής βάσης κατά την επιστροφή τους στην εξουσία το 2021, η οποία έχει οδηγήσει σε επιδείνωση του επιπέδου της φτώχειας, κακομεταχείριση των Αφγανών πολιτών από την κυβέρνηση και την εποβολή περιορισμών σε βέρος των γυναικών.
Η δήλωση Τραμπ
«Προσπαθούμε να την ανακτήσουμε (…) Θέλουμε να ανακτήσουμε αυτή τη βάση», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ την τελευταία ημέρα της επίσημης επίσκεψής του στη Βρετανία.
«Ένας από τους λόγους που θέλουμε αυτή τη βάση είναι, όπως γνωρίζετε, πως απέχει μια ώρα από εκεί όπου η Κίνα κατασκευάζει να πυρηνικά όπλα της», πρόσθεσε.
Δεν δόθηκε καμιά διευκρίνιση από την κυβέρνησή του για το τι σημαίνει η πρόθεση που εξέφρασε ο Τραμπ συγκεκριμένα.
Μεγάλη απώλεια
Ο Αμερικανός πρόεδρος θεωρεί μεγάλη απώλεια το ότι χάθηκε αυτή η βάση, κάτι που έχει πει επανειλημμένα μετά την επάνοδό του στην εξουσία. Είναι ανάμεσα στις επικρίσεις του εναντίον του διαδόχου και προκατόχου του Τζο Μπάιντεν, για το πώς διαχειρίστηκε την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού από το Αφγανιστάν.
Η αποχώρηση ολοκληρώθηκε με τον θάνατο 13 Αμερικανών στρατιωτών σε βομβαρδισμό και την κατάρρευση της αφγανικής κυβέρνησης.
Ο Τραμπ εξάλλου εκφράζει συχνά δυσαρέσκεια για την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας, αντίπαλης υπερδύναμης, στο Αφγανιστάν.
Νέα εισβολή;
Νυν και πρώην αμερικανοί αξιωματούχοι ωστόσο επισήμαναν πως ο στόχος να «ανακτηθεί» η βάση μπορεί να αρχίσει να μοιάζει με νέα εισβολή, καθώς θα απαιτούσε κάπου 10.000 στρατιωτικούς και διάφορα άλλα μέσα, ιδίως προηγμένα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας.
Ο μεγιστάνας άφησε να εννοηθεί χθες πως η βάση θα μπορούσε να ανακτηθεί με συναίνεση των Ταλιμπάν — αλλά δεν είναι σαφές τι θα συμπεριλάμβανε ως αντάλλαγμα τέτοια συμφωνία. Θα ήταν θεαματική στροφή του ισλαμιστικού κινήματος που πολεμούσε εναντίον του αμερικανικού στρατού για χρόνια και να ανατρέψει την υποστηριζόμενη από την Ουάσιγκτον κυβέρνηση.
Ωστόσο, αμερικανός αξιωματούχος που μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί δήλωσε πως δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή σχεδιασμοί όσον αφορά στρατιωτική επιχείρηση για την ανακατάληψη της βάσης, όπου λειτουργούσε μεταξύ άλλων τεράστιο κέντρο κράτησης. «Δεν βλέπω πως θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο ρεαλιστικά», πρόσθεσε. Πέρα από τη λειτουργία της βάσης, θα χρειαζόταν τεράστιες προσπάθειες για τη φύλαξη της ίδιας και της περιμέτρου της και τον ανεφοδιασμό της.
Ακόμη κι αν κλεινόταν συμφωνία με τους Ταλιμπάν, θα συνέχιζαν να εγείρονται διάφορες απειλές, ιδίως από την Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος. Θα ήταν επίσης εντός εμβέλειας πυραύλων του Ιράν.
Τα πλεονεκτήματα της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας εκεί είναι μικρότερα από τους κινδύνους» που θα εγείρονταν, είπε πρώην αξιωματούχος, επίσης υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.
Το σαββατοκύριακο, έγιναν συνομιλίες ανάμεσα σε αμερικανούς αξιωματούχους και τις de facto αρχές στην Καμπούλ, αφιερωμένες ιδίως στους Αμερικανούς που κρατούνται στο Αφγανιστάν. Συμμετείχαν ο ειδικός απεσταλμένος για τους αμερικανούς ομήρους Άνταμ Μπόλερ, ο πρώην ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου για το Αφγανιστάν Ζαλμάι Χαλιλζάντ και ο υπουργός Εξωτερικών των Ταλιμπάν, ο Αμίρ Χαν Μουτακί.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP-Reuters
