Στο μεσαιωνικό χωριό Σκάννο, βαθιά στις άγριες πλαγιές στα Απέννινα Όρη, ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει. Κι αυτό χάρη σε μια γυναίκα που, στα 94 της χρόνια, επιμένει να ντύνεται όπως οι πρόγονοί της.
Με το σκούρο μάλλινο φόρεμα, τα μακριά μαύρα μανίκια και τo απλό βαμβακερό μαντήλι στο κεφάλι.
Η Μαργκερίτα Τσιαρλέτα, πνευματώδης, ανεξάρτητη και ιδιαίτερα προσεκτική με την ιδιωτικότητά της, είναι σήμερα η τελευταία γυναίκα του χωριού που φορά καθημερινά την παραδοσιακή φορεσιά. Οι τουρίστες τη φωνάζουν «Nonna Margherita», οι ντόπιοι την αποκαλούν «L’Ultima Regina» – η Τελευταία Βασίλισσα.
Ένα ζωντανό σύμβολο
Όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ του το CNN, η Τσιαρλέτα φορά το ίδιο στυλ ενδυμασίας από τα 18 της χρόνια. Στο Σκάννο, οι γυναίκες είχαν δύο φορεσιές: την απλή, καθημερινή, που η Μαργκερίτα φορά ακόμη και σήμερα, και την περίτεχνη με κεντητό μπούστο και στολισμένο καπέλο, για τις Κυριακές και τις γιορτές.
Ενώ ορισμένες γυναίκες του χωριού εξακολουθούν να φορούν την επίσημη ενδυμασία σε παρελάσεις και θρησκευτικές εκδηλώσεις, μόνο η «τελευταία βασίλισσα» παραμένει πιστή στην καθημερινή εκδοχή. «Αυτό ήταν και παραμένει το καθημερινό μου φόρεμα», εξηγεί η ίδια.
Η ζωή στο Σκάννο
Η Τσιαρλέτα δεν έφυγε ποτέ από το χωριό όπου γεννήθηκε. Από το 1950 ζει στο ίδιο πέτρινο σπίτι, φροντίζοντας μόνη της τον κήπο και τις καθημερινές δουλειές, έστω κι αν κάποιες φορές χρειάζεται μπαστούνι. «Τα κάνω όλα μόνη μου. Μαγειρεύω, καθαρίζω, βγαίνω για μικρές βόλτες», λέει.
Οι επισκέπτες συχνά ψάχνουν στα καλντερίμια για να τη βρουν και να βγάλουν μια φωτογραφία μαζί της. Αν και αποδέχεται συνήθως το ενδιαφέρον, δεν διστάζει να βάλει όρια. Έχει απορρίψει τηλεοπτικά συνεργεία και έχει διώξει τουρίστες που μπήκαν απρόσκλητοι στο σπίτι της.
Στο παρελθόν, το Σκάννο ήταν εύπορο χωριό, γεμάτο αρχοντικά και εκκλησίες. Όμως η εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση το άδειασε: από 4.000 κατοίκους τη δεκαετία του 1920, σήμερα έχουν απομείνει περίπου 1.600.
Η ίδια θυμάται τις μέρες που περνούσε στα λιβάδια με τα κοπάδια και στις καλλιέργειες. «Η ζωή ήταν σκληρή, αλλά ποτέ δεν ήμασταν μόνοι. Ήμασταν όλοι μαζί», λέει στο CNN. Τώρα, η απουσία γειτόνων και η απώλεια των παραδόσεων της προκαλούν νοσταλγία.
«Είμαι ευτυχισμένη με τη ζωή μου»
Παρά τις αλλαγές, η Τσιαρλέτα δεν μεμψιμοιρεί. Εκτιμά την άνεση που έφερε η πρόοδος και απολαμβάνει τον ελεύθερο χρόνο που δεν είχε ποτέ ως αγρότισσα.
«Η ζωή μου σήμερα είναι καλύτερη από χθες. Δεν κουράζομαι, δεν πονάω, έχω χρόνο να ξεκουράζομαι και να είμαι γιαγιά», λέει χαμογελώντας.
Η ίδια δεν ταξίδεψε ποτέ έξω από το χωριό, ούτε δείχνει διάθεση να το κάνει. Κι έτσι, το Σκάννο συνεχίζει να κρατά τον δικό του «θησαυρό», την τελευταία γυναίκα που δίνει σάρκα και οστά σε μια παράδοση αιώνων.
