Skip to main content

Γερμανία: Η ύφεση και η αποβιομηχάνιση φέρνει αέρα στα πανιά της άκρας δεξιάς

REUTERS/Thilo Schmuelgen

Η συνεχιζόμενη άνοδος του AfD και η νέα μείωση της κυβερνητικής δύναμης, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για όλη την Ευρώπη

Μαύρα σύννεφα στο Βερολίνο, μετά τις τοπικές εκλογές σε 400 πόλεις στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία. Στο πιο πυκνοκατοικημένο και πολυπληθέστερο Γερμανικό κρατίδιο(22% του πληθυσμού της χώρας), οι Χριστιανοδημοκράτες( CDU)  και οι Σοσιαλδημοκράτες(SPD), μπορεί να κατέκτησαν την πρώτη και τη δεύτερη θέση αντιστοίχως, αλλά με τα χειρότερα ποσοστά τους από το …1946.

Το CDU προηγείται με 33,3% , έπεται το SPD με 22,2%, μαζί δηλαδή φτάνουν στο 56%, ένα νέο ιστορικό χαμηλό. Για  σύγκριση, στο μεγαλύτερο κρατίδιο της Γερμανίας, τα δύο κόμματα μαζί, συγκέντρωναν για δεκαετίες σχεδόν το 90% των ψήφων, σε μια περιοχή που αντιπροσωπεύει  τη βιομηχανική της βάση και την πιο ευημερούσα περιοχή μαζί με τη Βαυαρία. Το 2004, το ποσοστό ψήφων των δύο κομμάτων ήταν 75%

Η μεγάλη «χίμαιρα»

Η μεγάλη έκπληξη ή «χίμαιρα», όπως γράφει ο γερμανικός Τύπος- είναι η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) , που αναδείχθηκε τρίτο κόμμα- σχεδόν στο 15%- τριπλασιάζοντας τα ποσοστά του από τις προηγούμενες εκλογές του 2020.

Η Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία έχει περισσότερους ψηφοφόρους από όλα τα άλλα ανατολικά γερμανικά κρατίδια μαζί» και έτσι η τρίτη θέση σε μια περιοχή όπου το AfD ήταν πρακτικά ανύπαρκτο ενισχύει τον ρόλο των εθνικιστών ως κύριας δύναμης της αντιπολίτευσης.

Αντίθετα, οι Πράσινοι, που συγκυβερνούσαν στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία με το CDU, έπεσαν κατακόρυφα κατά 6,5 μονάδες στο 13,5%. Οι τοπικές εκλογές στο κρατίδιο που αποτελεί τη βιομηχανική «καρδιά» της Γερμανίας, ήταν η πρώτη πολιτική δοκιμασία για την κυβέρνηση συνασπισμού του καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς. Στις περισσότερες πόλεις όπως στην Κολωνία, θα υπάρξει επαναληπτικός δεύτερος γύρος για την εκλογή του δημάρχου.

Το CDU, παραμένει μεν στην πρώτη θέση αν και με μειωμένα ποσοστά.  Απώλειες κατέγραψε και το SPD. Μόνο η ακροδεξιά AfD μπορεί να πανηγυρίζει και λίγο η Αριστερά, που σημείωσε οριακή άνοδο σχεδόν κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, στο 5,4%.  «Είμαστε ένα λαϊκό κόμμα και φέρουμε μεγάλη ευθύνη για τη Γερμανία», δήλωσε ο ηγέτης του AfD, Τίνο Χρούπαλα .

«Ήδη, καλά εδραιωμένο στα ανατολικά γερμανικά κρατίδια, το ακροδεξιό κόμμα συνεχίζει την άνοδό του στη δύση. Για «μια τεράστια επιτυχία », έκανε λόγο στο Χ η συμπρόεδρος του AfD, Άλις Βάιντελ, στο κοινωνικό δίκτυο X. Ο Μάρτιν Βίνσεντς, ηγέτης του κόμματος στη Βόρεια Ρηνανία -Βεστφαλία χαρακτήρισε τις εκλογές ως « δημοψήφισμα για την κατεύθυνση της χώρας μας».

«Η άνοδος του AfD είναι θεαματική, παρόλο που η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) παραμένει το κορυφαίο κόμμα στο κρατίδιο», γράφει το Der Spiegel.

Το 2023, το AfD είχε ήδη σημειώσει σημαντική πρόοδο στις εκλογές στη Βαυαρία και την Εσση. Τον Σεπτέμβριο του 2024 ,η ακροδεξιά έγινε πρώτη δύναμη στη Θουριγγία με 33% των ψήφων στις τοπικές εκλογές, πριν κερδίσει το 20,8% στις βουλευτικές εκλογές  του περασμένου Φεβρουάριου.

«Αβέβαιη ευημερία»

Η άνοδος της ισχύος του AfD έρχεται καθώς οι ανακοινώσεις για περικοπές θέσεων εργασίας έχουν πολλαπλασιαστεί, αφού οι κύριοι βιομηχανικοί πυλώνες της Γερμανίας αντιμετωπίζουν μεγάλες δυσκολίες.

Η άνοδος του AfD, η οποία στην ανατολική Γερμανία ξεπερνά κατά πολύ το 30% , αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό αποτέλεσμα στην πλουσιότερη περιοχή της Γερμανίας και την περιοχή όπου έχει οικοδομηθεί η ευημερία και η ανάπτυξη της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας. «Σε μια εποχή που η ευημερία της «ατμομηχανής της Ευρώπης» είναι αβέβαιη και πολιτικές όπως ο επανεξοπλισμός εξετάζονται για να διασφαλιστεί η βιομηχανική μετατροπή, το AfD κερδίζει συνεχώς έδαφος», τονίζουν πολιτικοί παρατηρητές.

Η πόλη του Γκελζενκίρχεν αποτελεί παράδειγμα της πολιτικής εξέλιξης των πόλεων στη βιομηχανική περιοχή του Ρούρ, οι οποίες υπέφεραν τρομερά από την αποβιομηχάνιση. Η πόλη, η οποία δεν έχει ανακάμψει από το κλείσιμο των ορυχείων, έχει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στη χώρα (15,5%).

Στις εκλογές για το δημοτικό συμβούλιο, το AfD κέρδισε το 29,9% των ψήφων, σε σύγκριση με το 30,4% των Σοσιαλδημοκρατών και το 19,2% των Συντηρητικών. Αυτό είναι ένα σκορ που δεν έχει ξαναδεί κανείς σε αυτή την πόλη των 270.000 κατοίκων.

Η οικονομική δυσπραγία, ενισχύει επίσης-αν και σε λιγότερο βαθμό- την Αριστερά. Ο ηγέτης της Αριστεράς, Γιαν βαν Άκεν, έκανε επίσης λόγο για ένα «εξαιρετικό αποτέλεσμα» …«Όχι μόνο πετύχαμε τον στόχο μας, αλλά τον ξεπεράσαμε», είπε. «Η ανοδική πορεία της Αριστεράς συνεχίζεται αμείωτη και αυτό μας δίνει τη δυναμική που χρειαζόμαστε για τις επερχόμενες εκλογές».

«Δεν κοιμόμαστε ήσυχοι»

Ο Χριστιανοδημοκράτης πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, Χέντρικ Βουστ (CDU), απέφυγε οποιαδήποτε θριαμβολογία: «Η αυξανόμενη ισχύς του AfD πρέπει να μας δώσει τροφή για σκέψη Δεν μπορεί να μας αφήσει να κοιμηθούμε ήσυχοι. Ούτε καν το κόμμα μου, το οποίο κέρδισε αυτές τις εκλογές τόσο καθαρά», δήλωσε ο Βουστ. Ο Χριστιανοδημοκράτης ηγέτης δήλωσε ότι τα παραδοσιακά κόμματα θα πρέπει να αμφισβητήσουν τις αντιδράσεις τους σε ζητήματα μετανάστευσης, δικαιοσύνης στα κοινωνικά συστήματα και στέγασης.

«Η μεγάλη άνοδος του AfD θα πρέπει να αποτελεί ανησυχία για όλα τα δημοκρατικά κόμματα», πρόσθεσε και ο ηγέτης του SPD και αντικαγκελάριος, Λαρς  Κλίνγκμπεϊλ. «Η οικονομική κατάσταση ήταν η μεγαλύτερη ανησυχία για τους ψηφοφόρους. Ειδικά στις τοπικές κοινότητες, οι άνθρωποι νιώθουν έντονα όταν κάτι δεν λειτουργεί», σημείωσε ο σοσιαλδημοκράτης ηγέτης, υποσχόμενος ότι η κυβέρνηση συνασπισμού, «με τα δισεκατομμύρια σε επενδύσεις, θα επιλύσει  επιτέλους το επενδυτικό έλλειμμα στη χώρα μας, ώστε τα χρήματα να μπορούν να εισρεύσουν σε σχολεία, παιδικούς σταθμούς, δρόμους και γέφυρες».

Η νέα εκλογική υποχώρηση για τους Σοσιαλδημοκράτες θα έχει πάντως αντίκτυπο και στην Ομοσπονδιακή πολιτική, λένε στη Ναυτεμπορική, Γερμανοί δημοσιογράφοι στην Κολωνία. «Θα μπορούσε να τους ενθαρρύνει να υιοθετήσουν μια πιο σκληρή στάση στις διαπραγματεύσεις  για την πολιτική της κυβέρνησης συνασπισμού με τους συντηρητικούς του Φρίντριχ Μερτς. Παρόλο που ο νέος συμπρόεδρος του SPD, Μπέρμπελ Μπας, προέρχεται από την πόλη του Ντούισμπουργκ, την πόλη της χαλυβουργίας, η ιστορική βάση του κόμματος καταρρέει», τονίζουν οι  ίδιες πηγές.

Ήττα για τους Πράσινους

Το Πράσινο Κόμμα δέχτηκε επίσης ισχυρό πλήγμα, καθώς υποχώρησε στην τέταρτη θέση, χάνοντας πάνω από έξι μονάδες. Ο συν-αρχηγός των Πρασίνων, Φέλιξ Μπανάσακ παραδέχτηκε τη βαριά ήττα του κόμματός του και υποστήριξε ότι «η οικολογική, προοδευτική πολιτική περνάει δύσκολες στιγμές αυτή τη στιγμή».

Για τους Πράσινους, είναι πλέον θέμα  «να ενσαρκώσουν μια αξιόπιστη εναλλακτική λύση σε αυτή την ακροδεξιά πίεση σε αυτήν την κοινωνία», είπε ο Μπανάσακ και πρόσθεσε: «Το ερώτημα είναι: «Ποιος δίνει ελπίδα και αυτοπεποίθηση στους ανθρώπους που δεν θέλουν να δουν τα πάντα να παρεκκλίνουν προς την κατεύθυνση που βλέπουμε στις ΗΠΑ;»

Το «ποδοβολητό» της κοινωνίας

«Με το AfD να κερδίζει έδαφος σε ιστορικά  βιομηχανικά οχυρά, όπου χτίστηκε η ιστορική πολιτική διαλεκτική της χώρας, στα εδάφη που συνορεύουν με τη Γαλλία όπου γεννήθηκε και δομήθηκε η συζήτηση που οδήγησε στο ευρωπαϊκό εγχείρημα, τα σύννεφα πυκνώνουν στο Βερολίνο», σημειώνουν και Ευρωπαίοι διπλωμάτες στις Βρυξέλλες.

Στις μέρες που η Γαλλία μαστίζεται από  πολιτική αστάθεια και μεγάλες διαδηλώσεις κατά της λιτότητας και των περικοπών στο κοινωνικό κράτος, ενώ και το Ηνωμένο Βασίλειο «βράζει» από εθνικιστική έξαρση, η συνεχιζόμενη άνοδος του AfD και η νέα μείωση της κυβερνητικής δύναμης, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για όλη την Ευρώπη», προσθέτουν.

Θα μπορέσει η Γερμανία να ακούσει το «ποδοβολητό» που έρχεται από τα υπόγεια στρώματα της κοινωνίας ή θα επιμείνει στη συνταγή «όλοι μαζί για τον επανεξοπλισμό», ως πολιτικό και οικονομικό μοχλό, μιας δήθεν, ανάπτυξης…